
Uit documenten van Hamas die in de Gazastrook werden gevonden, blijkt dat na de “Operatie Bewaker van de Muren” van het IDF in mei 2021, de terroristische organisatie ging geloven dat “de vernietiging van Israël” een “haalbaar doel was in de nabije toekomst”.
Deze verandering kwam ook tot uiting in een reeks openbare verklaringen van Hamas-leiders, zoals een rapport van het Meir Amit Intelligence and Terrorism Information Centre uitlegt. Deze verklaringen werden door Israël blijkbaar afgedaan als loze opschepperij.
Het rapport, geschreven door Uri Roset van het Sapir College, gaat ervan uit dat de zware klap die Hamas en andere elementen van de pro-Iraanse as in de huidige oorlog hebben gekregen, het “vernietigingsplan” voor Israël waarschijnlijk zal terugschroeven, waardoor het weinig meer dan een visioen wordt.
Niettemin waarschuwt het rapport: “Mocht Hamas erin slagen zich te herpakken en steun te verwerven van Iran, dan kan niet worden uitgesloten dat het in de toekomst het idee van ‘het vernietigen van Israël’ opnieuw zal behandelen als een uitvoerbaar plan.”
De afwijzing van het bestaan van Israël door Hamas is een vanzelfsprekendheid sinds de oprichting van de terroristische organisatie. De islamistische groepering was zich echter bewust van haar beperkingen. In de afgelopen jaren heeft er echter een dramatische verandering plaatsgevonden. Documenten die in beslag zijn genomen in de Gazastrook laten zien dat Hamas de afgelopen tien jaar is begonnen met het ontwikkelen van een praktische strategie om het einde van de staat Israël te bewerkstelligen.
In een document getiteld “The Movement’s Strategy 2013-2017” werd de confrontatie met Israël vooral in defensieve termen geformuleerd en werd ingegaan op mogelijke Israëlische aanvallen vanuit de lucht en de zee. Er werd gepleit voor “verzet” door middel van een “realistisch plan”, dat voorzag in een intifada in Judea en Samaria, een opstand van Israëlische Arabieren en aanvallen op Joden in internationale fora.
Op basis hiervan schreven Hamasleider Yahya Sinwar en zijn hooggeplaatste strijdmakkers Mohammed Deif en Marwan Issa op 5 juni 2021 een brief aan de commandant van de Quds Forces, brigadegeneraal Esmail Ghaani, waarin ze hun doel verklaarden: “De grote overwinning en de eliminatie van de kanker”, waarmee ze de eliminatie van Israël bedoelden.
“We zullen nooit onze ogen sluiten, rusten of zwijgen totdat we dit heilige doel hebben bereikt,” verklaarden ze. Ze wilden binnen twee jaar 500 miljoen dollar inzamelen.
In de brief stond: “Broeder Mujahideen Commandant, om deze grote doelen te bereiken waardoor we met Allah’s hulp het aangezicht van het universum zullen veranderen, hebben we dringend financiële steun nodig van 20 miljoen dollar per maand gedurende twee jaar, in totaal 500 miljoen dollar. We zijn er zeker van dat we tegen het einde van deze twee jaar – of zelfs tijdens deze periode, als Allah het wil – deze misvormde entiteit zullen uitroeien. Samen zullen we de regio veranderen en uiteindelijk, als Allah het wil, dit donkere tijdperk in de geschiedenis van ons land.”
In een andere brief aan de Iraanse Opperste Leider Ali Khamenei schreven de drie mannen: “Deze denkbeeldige entiteit is zwakker dan mensen denken. Met de hulp van Allah, uw steun en de steun van ons volk, zijn we in staat om het zo snel mogelijk te ontwortelen en te elimineren. We vertrouwen op Allah dat we op het punt staan om deze goddelijke belofte te vervullen waaraan geen ontsnappen mogelijk is.”
Sinwar stuurde in juli 2021 ook een brief naar Saeed Izadi, het hoofd van de “Palestijnse afdeling” van de Quds Force, waarin hij verklaarde dat Hamas aan de vooravond stond van een “enorme strategische overwinning” met grote regionale en wereldwijde implicaties. Hamas staat “op de drempel van de overwinning en de vervulling van Allah’s belofte”, schreef hij.
Twee maanden na “Operatie Bewaker van de Muren” schreef Sinwar aan Izadi: “Iedereen heeft de strategische verandering opgemerkt in het beleid en de richting van de beweging onder het leiderschap van Abu al-Abd [Ismail Haniyeh], die veel onevenwichten uit het verleden heeft gecorrigeerd. We weten dat we niet al onze doelen hebben bereikt, maar er bestaat geen twijfel over dat we aanzienlijke vooruitgang hebben geboekt in de gewenste richting. In de komende jaren hebben we een grote kans om deze weg te voltooien door de Jeruzalem Alliantie, de As van de Tweede Belofte, te consolideren en de nodige instrumenten samen te stellen.”

Hamasleider Ismail Haniyeh (rechts) en Gaza-leider Yahya Sinwar spreken met de pers in de zuidelijke Gazastrook, 19 september 2017. Foto: Abed Rahim Khatib/Flash90.
Een jaar later, op 19 juni 2022, schetste Sinwar in een brief aan Haniyeh een praktisch strategisch scenario voor een multi-front oorlog met als doel Israël te vernietigen.
Hij begon met te stellen: “Sinds het staakt-het-vuren in het ‘Zwaard van Jeruzalem’ [Hamas term voor ‘Bewakers van de Muren’], hebben onze jihadstrijders zich met volle kracht en zonder aarzeling voorbereid. Ze zijn ervan overtuigd dat hun voorbereidingen voor een grote strategische slag die de regio en de gevechtsregels opnieuw zal vormgeven, bijna voltooid zijn. Ze zijn volledig voorbereid om onmiddellijk toe te slaan als Allah het wil.”
Sinwar schetste vervolgens drie scenario’s om “de fronten te verenigen en de kans te grijpen”:
- De grote strategische campagne: de hele pro-Iraanse as, met uitzondering van Iran zelf, zou Israël aanvallen om het einde ervan te bewerkstelligen. Sinwar beschouwde dit als een haalbaar doel als Hezbollah zelfs maar een derde van zijn vermeende capaciteiten zou bezitten en zich volledig zou inzetten in de strijd naast de sjiitische milities uit Irak en Syrië en de Houthi’s in Jemen. Hij noemde ook bijkomende elementen, waaronder terroristen aan de Jordaanse grens en opstanden in Judea en Samaria en onder Israëlische Arabieren.
Hij schreef: “Het vaandel van de campagne moet Al-Aqsa en Al-Quds [Jeruzalem] zijn omdat dit een nucleaire trigger is voor de hele regio. De timing moet samenvallen met een Joodse feestdag wanneer aanvallen op Al-Aqsa [d.w.z. de Tempelberg], aanslagen en Talmoedische gebeden toenemen. Pesach, dat in sommige opzichten overlapt met de Ramadan, is het meest geschikt, maar andere Joodse feestdagen zouden de explosie ook kunnen uitlokken.”
- Het scenario halverwege de strijd: Hamas zou de centrale rol spelen in een conflict tegen Israël, terwijl Hezbollah gedeeltelijk betrokken zou zijn, samen met troepen van andere fronten, waaronder Judea en Samaria. Sinwar geloofde dat dit aanzienlijke schade zou toebrengen aan Israël, veel Israëli’s ertoe zou aanzetten om te emigreren en zou leiden tot de “bevrijding” van Judea en Samaria en de vrijlating van Palestijnse gevangenen. Volgens hem zou dit de basis leggen voor de uiteindelijke vernietiging van Israël.
- Het minimumscenario: Hezbollah zou aanvankelijk niet rechtstreeks deelnemen. Hamas zou het zwaarst wegen, gesteund door de “verzetsas” en terroristen uit Jordanië en Syrië. Volgens het document was dit het minimumscenario dat Hamas kon aanvaarden, waarbij alleen de goedkeuring van Hezbollah en zijn leider Hassan Nasrallah nodig was, zonder de noodzaak van toestemming van Khamenei.
Sinwar schreef: “Dit is een noodzakelijk scenario waarin we al onze krachten gebruiken om de situatie op de Westelijke Jordaanoever en binnen [de pre-1967 lijnen] aan te wakkeren. Ondertussen zorgt de partij [Hezbollah] ervoor dat onze troepen met toenemende efficiëntie kunnen opereren vanuit Libanon, terwijl elementen van de Quds Force interveniëren vanuit Irak en Jemen en de guerrilla-activiteit escaleert in Syrië en Jordanië. De partij zal niet rechtstreeks deelnemen, maar zal de activering van alle bovengenoemde elementen garanderen terwijl ze een maximale paraatheid behoudt om een conflict van gemiddelde of hoge intensiteit te laten escaleren als de ontwikkelingen dat vereisen. Dit is het minimumscenario waarover we het eens kunnen worden.
In de praktijk speelden Hezbollah en de pro-Iraanse milities slechts een beperkte rol in het conflict, terwijl Hamas de meeste lasten droeg. Sinwar’s hoop op een bredere deelname van andere actoren werd niet waargemaakt.
Later, in juli 2022, bracht het toenmalige hoofd van het politieke bureau van Hamas, Haniyeh, Sinwar op de hoogte van een ontmoeting met Izadi en de secretaris-generaal van Hezbollah, Hassan Nasrallah. Tijdens deze bijeenkomst presenteerden vertegenwoordigers van Hamas hun aanvalsscenario’s. Volgens Haniyeh was Nasrallah voorstander van het eerste scenario – de “Grote Slag” – en beschreef hij het zelfs als een “realistisch scenario”. Er werd ook afgesproken om de zaak aan te kaarten bij Khamenei.
Haniyeh schreef aan Sinwar: “We hebben onze ideeën over de te volgen weg uiteengezet en uitgelegd dat we de kwestie hebben bestudeerd in onze kringen in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever. Wat onze broeders in het buitenland betreft, zij zijn momenteel bezig met een algemene analyse van het conflict met de vijand, maar zij zijn nog niet volledig op de hoogte van de gedetailleerde scenario’s en visie. We hebben het eerste en tweede scenario uit je brief gepresenteerd, maar hebben het derde niet genoemd. Na een lange en gedetailleerde dialoog was het standpunt van Sayyed Nasrallah duidelijk en ondubbelzinnig…”