Decennialang was het Amerikaanse buitenlandse beleid ten aanzien van Israël relatief consistent, ongeacht of er een Republikein of Democraat in het Witte Huis zat. Presidenten van beide partijen bevestigden Israëls bestaansrecht in veiligheid, hielpen Israël een kwalitatieve militaire voorsprong te behouden op haar vijanden, verzetten zich tegen Joodse nederzettingen, en waren het er over het algemeen niet mee eens dat de Joodse staat Judea en Samaria (de zogenaamde “Westelijke Jordaanoever”) of de oostelijke helft van Jeruzalem zou mogen behouden.
Jimmy Carter, Ronald Reagan, George H.W. Bush, Bill Clinton, George W. Bush… zij volgden allemaal dit bekende stappenplan. Maar de laatste 12 jaar is er iets veranderd.
Uit opiniepeilingen blijkt steeds meer dat Israël een partijkwestie wordt in plaats van een tweepartijkwestie, waarbij een steeds groter percentage van de Democraten zich tegen de Joodse staat keert en zich achter de Palestijnse zaak schaart. Dit komt het duidelijkst tot uiting in de tirades en pogingen tot sabotage van de wetgeving van de progressieve vleugel van de Democratische Partij, aangevoerd door de zogenaamde “Squad”.
Maar we zien het ook meer en meer in presidentieel gezwalk op het gebied van buitenlands beleid. De eerdergenoemde presidenten waren nooit al te hard in hun retoriek tegen Joodse nederzettingen (tenminste niet in het openbaar), sloegen altijd een ferme toon aan tegen Palestijns terrorisme en stonden altijd achter Israël in de Verenigde Naties. Maar toen kwam Barack Obama. Door zijn verzoenende houding tegenover vijandige Arabische staten en groeperingen als de Moslim Broederschap en zelfs tegenover de Israëlhatende mullahs van Iran, zette hij zichzelf op een ramkoers met premier Benjamin Netanyahu. Dit verzuurde de betrekkingen tussen Washington en Jeruzalem en zelfs tussen Israël en het Amerikaanse volk. Netanyahu wist dat een meerderheid van de Amerikanen Israël nog steeds ondubbelzinnig steunde en dus ging hij herhaaldelijk tegen Obama in, wat de relatie alleen maar meer gespannen maakte.
In zijn laatste daad op het gebied van buitenlands beleid voordat hij het Witte Huis verliet, nam Obama wraak door te weigeren zijn veto uit te spreken over een ongegeneerd anti-Israël resolutie in de Verenigde Naties. Deze resolutie bestempelde de Joodse aanwezigheid in heel Judea en Samaria als “illegaal”, verklaarde al het land dat tijdens de Zesdaagse Oorlog was veroverd als officieel “bezet” en liet het na de recente Palestijnse terreuraanslagen te veroordelen. Obama had de doelpalen verschoven en het ziet er niet naar uit dat ze ooit zullen terugkeren naar hun oorspronkelijke positie.
Na Obama kwam Donald Trump, die Obama’s standpunt op zijn kop zette door impliciet de legitimiteit van Joodse nederzettingen in Judea en Samaria te erkennen en expliciet Israëls soevereiniteit over heel Jeruzalem te erkennen. Trump was ook de eerste president die suggereerde dat Palestijnse opruiing en terrorisme de belangrijkste obstakel voor vrede was en niet een gebrek aan Israëlische concessies. De doelpalen waren opnieuw verschoven.
Nu hebben we Joe Biden, die tijdens zijn bezoek vorige week blijk gaf van een oprechte affiniteit met Israël en het Joodse volk, maar die ook een aantal stappen zette en verklaringen aflegde in een poging om het beleid van Trump op zijn kop te zetten. Biden bezocht Oost-Jeruzalem zonder Israëlische begeleiding (hij verwijderde zelfs de Israëlische vlag van zijn limousine), zei dat de uiteindelijke status van de stad een kwestie van onderhandeling blijft en herhaalde Obama’s eerdere toezegging voor een tweestatenoplossing (en dus de verwijdering van alle Joodse nederzettingen uit het Bijbelse hartland).
Het is moeilijk voor te stellen dat een toekomstige president verder naar links zou gaan dan Obama (tenzij een lid van de Squad op een dag president wordt), of verder naar rechts dan Trump als het op Israël aankomt. Maar het wordt steeds duidelijker dat deze standpunten een zaak zijn geworden van links tegen rechts, Democraat tegen Republikein. Er zijn weinig aanwijzingen dat het gezwalk in het Amerikaanse beleid zal ophouden bij toekomstige regeringen.
Het Amerikaanse verraad van Israël
Tacheles met Aviel – Hongersnood: Ja of nee?
Israël op de 5e plaats van de gelukkigste landen ter wereld
