Woorden zijn belangrijk

Een goede vriend van mij is vorige week plotseling overleden. Hanan Lukatz was een zeer geliefd Messiaans-Joods leider en meer dan 40 jaar lang een pionier voor de beweging hier in Israël. Met de stroom van condoleances, woorden van lof en waardering die blijven uitstromen van Messiaans-Joodse leiders, vroeg ik me het volgende af.

Had deze hartelijke uitstorting van waardering niet gedeeld moeten worden terwijl hij nog leefde? Waarom wachten we tot onze dierbaren zijn overleden voordat we hen vertellen over onze liefde en waardering?

Ik weet niet of ik daar een antwoord op heb, maar het zette me aan het denken dat we met onze woorden zoveel voor elkaar kunnen doen, en misschien ook wel veel minder.

Dat is een les die ons wordt geleerd in de synagoge op Pesach, waar we eraan worden herinnerd om “Mirjam te gedenken op de reis nadat je uit Egypte bent gekomen” (Dt. 24:9)

Het verhaal dat u zich wellicht herinnert, verhaalt over Mirjam, Mozes’ oudere zuster, die haar jongere broer ondervroeg en onmiddellijk getroffen werd door een smetvrees die haar huid wit kleurde. Wat had Mirjam gezegd dat zo’n toorn opriep?

Niet zo veel eigenlijk. Miriam veroordeelde haar broer Mozes niet. Zij trok zijn huwelijk met een Ethiopische vrouw in twijfel, wat nogal typisch kan zijn in de meeste families, vooral grote zusters die hun kleine broertje willen beschermen. Vervolgens vergeleek zij Mozes ten onrechte met andere profeten, wat zeker een misplaatste fout is. Mozes had God “gezien” en zou een leider van de Joodse natie worden, veel meer dan enige andere profeet.

Toch waren dit vroege dagen “op de reis nadat gij uit Egypte zijt gekomen”, en laten we niet vergeten dat Mirjam haar leven had geriskeerd om baby Mozes te redden die op de schoot van zijn grote zuster was grootgebracht. De buitengewone straf die haar te wachten staat, zonder gelegenheid tot uitleg of correctie, lijkt extreem.

De rabbijnen concludeerden dat de enige manier om “Denk aan Mirjam” te begrijpen, is te accepteren hoe belangrijk onze woorden zijn. Dat zelfs een kortstondige verspreking van de lip in een moment van woede, teleurstelling of verhitte discussie kan leiden tot ernstige problemen.

“De mond van een dwaas is zijn ondergang, en zijn lippen zijn een strik voor zijn ziel.” (Spr. 18: 6-8)

Wanneer woorden tot moeilijkheden leiden, zeggen we dat ze ons in “kaf hakelah” werpen – letterlijk “de holte van een slinger”. We worden gestuurd in een nooit eindigende ping-pong die in en uit situaties wordt gegooid die we ons nooit hadden voorgesteld. Onze woorden, zie je, roepen niet alleen een reactie op in de persoon waar we mee praten, ze hebben ook invloed op ons.

Denk aan Miriam. Herinner je ook dat een deel van de straf van deze huidverblekende ziekte was, dat zij in afzondering van familie en vrienden moest worden geplaatst, zodat de ziekte zich niet naar anderen zou verspreiden. Het is noodzakelijk om iedereen af te zonderen die de tong gebruikt voor het kwaad, dat gemakkelijk de hele gemeenschap ten val kan brengen. Uiteindelijk bemiddelde Mozes voor zijn oudere zuster, en zij werd slechts zeven dagen opgesloten (“om de schande weg te nemen”) waarna zij naar het kamp kon terugkeren.

In het Hebreeuws hebben we een uitdrukking voor ongepast taalgebruik, of het nu gaat om onnadenkendheid of regelrecht kwaad, die “Lashon hara” heet, letterlijk: “een kwade tong”. Zoals we al zeiden, lashon hara heeft twee gevolgen: het brengt schade toe aan degene die de woorden hoort, maar het brengt ook moeilijkheden voor degene die slechte, schadelijke dingen zegt. Denk aan Miriam.

Spraak mag dan een uiterlijke functie zijn die geluidsbits naar buiten zendt, maar de woorden die we spreken weerkaatsen innerlijk tot in de diepten van onze ziel en geest.

“De woorden van een roddelaar zijn als uitgelezen hapjes die afdalen tot in het binnenste van ons wezen.” (Spr 18: 6-8)

We zouden kunnen zeggen dat zwijgen soms gezondheid is voor het lichaam.

De manier waarop harteloze woorden hun weg vinden naar onze tong en zich omkeren en ons verwonden wordt geïllustreerd door de ziekte die Mirjam infecteerde. De Schrift legt uit dat deze plaag eerst thuis op de muren van je huis kan verschijnen. Als het niet meteen wordt opgeruimd, of het heeft zo diep kunnen intrekken dat het niet meer schoon te krijgen is, moet de hele muur worden afgebroken. Als men het rot laat groeien, verspreidt de vloek zich en hecht zich aan de kleren van allen die in het huis wonen, en als hun kleren niet worden schoongemaakt of verbrand, verspreidt de verontreiniging zich naar de huid en wordt de hele persoon, en iedereen die hem aanraakt, “onrein”.

Negatief spreken kan slechts een kortstondige uitbarsting zijn en kan gemakkelijk worden “opgeruimd” met nederigheid en een paar corrigerende woorden in het begin. Op dit punt kan het de spreker niet blijven besmetten. Maar als er geen erkenning is, of geen poging om de verkeerd uitgesproken woorden te corrigeren en te “reinigen”, maar men laat ze intrekken, dan eisen ze hun tol en rot de smet weg aan ons innerlijk, waardoor we uiteindelijk een onreine “melaatse” worden.

Denk aan Miriam, maar vergeet niet…

Op dezelfde manier kunnen onze woorden emoties van liefde en gevoelens van kameraadschap opwekken bij degenen om wie we geven, en ook bij onszelf.

In een fascinerend vers legt de profeet Jeremia uit hoe Gods hart wordt geroerd met medelijden jegens zijn geliefden wanneer Hij zijn liefde hardop verklaart.

Is Efraïm (Israël) mijn lieve zoon? Is hij een lievelingskind? Voorwaar, zo dikwijls als Ik over hem gesproken heb, herinner Ik mij hem zeker en daarom verlang Ik diep naar hem. Ik zal zeker grote ontferming over hem hebben”, verklaart de HEERE. (Jeremia 31:20)

Vriendelijke en liefdevolle woorden kunnen de hartstochten van de liefde in ons doen ontbranden en een diepgaande invloed hebben op onze geliefden.

Ik begrijp nog steeds niet waarom we onze liefde en steun niet eerlijker en openlijker uiten, maar ik heb me deze Pesach opnieuw voorgenomen om Mirjam te gedenken, het oude zuurdesem op te ruimen en uit ons huis te verbranden, inclusief de kruimels die tussen de kieren vallen, en de liefde rond te strooien, voordat het te laat is.