Star Wars of Oekraïne? Fake oorlogsmateriaal komt zelfs de mainstream media binnen

De schaduwen van de oorlog in Oekraïne zijn heel reëel. Alleen in Israël, waar meer journalisten verslag doen van het nieuws dan waar ook ter wereld, wordt er relatief nauwkeurig oorlogsnieuws in real time gebracht. Elders, zoals in Oekraïne, moeten waarnemers vertrouwen op dubieuze “verslagen uit de eerste hand”, die op sociale media worden geplaatst.

Lees ook: Oorlog Rusland-Oekraïne: pas op voor nep-nieuws

Dat wil niet zeggen dat er geen betrouwbare verslagen zijn van mensen ter plaatse in Oekraïne, en dat deze niet serieus moeten worden genomen. Maar helaas worden ze vermengd met een heleboel dubieuze beweringen en enkele regelrechte vervalsingen.

En zelfs de mainstream media met hun grote aantallen redacteuren en “fact-checkers” zijn niet immuun voor nep-nieuws.

De Israëlische nieuwszender Channel 13 zond bijvoorbeeld gisteren een reportage uit over de oorlog, waarin een spoor van verwoestingen werd getoond, die zouden zijn aangericht door de Russische militaire aanval in Oekraïne.

הזיית ההזיות. סרטון מתוך ״מלחמת הכוכבים״ נכנס לדיווחים של חדשות 13 מאוקראינה. הסרטון אתמול במהדורה ובהיום שהיה, ואולי בעוד תוכניות. אני צופה פה תחקיר לא פשוט pic.twitter.com/3LF5F8nfGI
— David (Mizrahy) Verthaim (@dverthaim) March 1, 2022

In dit bericht zien de kijkers de resten van een vliegtuig op een snelweg, die zou zijn vastgelegd door de dashboard-camera in de auto van een voorbijganger. Als je de clip iets vertraagt, wordt het echter duidelijk dat het wrak een Imperial TIE fighter uit Starwars betreft, waarbij de bemanning, twee Imperial stormtroopers, geduldig naast het wrak wachten tot iemand hen ophaalt.

YouTube screenshot

De beelden komen natuurlijk niet uit de oorlog in Oekraïne, maar zijn een promotieclip die een paar jaar geleden in Duitsland is uitgezonden, voorafgaand aan de release van een Star Wars-film.

Het bericht werd op verschillende sociale media-kanalen gedeeld door gewetenloze gebruikers, die deden alsof ze informatie verstrekten over de huidige oorlog. En de media, die op sensationele beelden zaten te wachten, pikten deze gretig op, samen met andere meer authentieke beelden.