Opiniepeiling: Israëli’s hopen op stabiliteit van Benny Gantz

In de turbulente afgelopen negen maanden hebben zowel premier Benjamin Netanyahu als de pittige oppositieleider Yair Lapid, zoals verwacht, steun verloren onder de kiezers.

De grote winnaar is volgens verschillende nieuwe mediapeilingen de meer centristische en minder agressieve Benny Gantz, hoofd van de National Camp-fractie, die parlementsleden omvat van centrumlinks, centrumrechts en rechts van het politieke spectrum, waaronder voormalige Likud-hardliners als Gideon Sa’ar.

De opiniepeilingen leverden allemaal zeer vergelijkbare resultaten op, dus we zullen er slechts één bekijken, die van Channel 12 News.

Volgens deze peiling zouden Gantz’ Nationaal Kamp en Netanyahu’s Likud elk 27 zetels in de Knesset krijgen als er vandaag verkiezingen zouden worden gehouden.

De partij van Lapid, Yesh Atid, zou 18 zetels krijgen.

De rest van de Knesset zou er als volgt uitzien:

Shas – 10 zetels
Religieus Zionisme – 9 zetels
Verenigd Torah Jodendom (UTJ) – 7 zetels
Israël Beiteinu – 6 zetels
Gezamenlijke Arabische Lijst – 5 zetels
Ra’am – 5 zetels
Meretz – 5 zetels

De eens zo machtige Arbeiderspartij zou de kiesdrempel niet eens halen. (Er zijn slechts 119 zetels in totaal, maar aangezien ten minste twee grote partijen de kiesdrempel niet zouden halen, is het momenteel onduidelijk waar hun stemmen naartoe zouden gaan en welke partij een extra zetel zou krijgen).

Vandaag heeft de partij van Gantz slechts 12 zetels, dus waar komen al die nieuwe zetels vandaan? De peilingen laten zien dat ze van zowel Likud als Yesh Atid komen, die vandaag respectievelijk 32 en 24 zetels hebben.

Dit suggereert dat kiezers zowel rechts als links van hun huidige partijleiders (Netanyahu en Lapid) ontevreden zijn en hun heil zoeken in het Nationale Kamp, dat ingeklemd ligt tussen Likud en Yesh Atid op de politieke kaart.

In dit scenario zijn er een paar coalitieopties:

1. Netanyahu-Gantz eenheidsregering:

Als Netanyahu en Gantz hun persoonlijke verschillen begraven en hun krachten bundelen, zouden ze theoretisch een van de meest stabiele regeringen in de geschiedenis van het moderne Israël kunnen vormen. Om een meerderheid te krijgen, zou deze coalitie ook de twee orthodox-joodse partijen (Shas en UTJ) nodig hebben, waarmee Gantz ook goed kan opschieten.

Maar Gantz is al eerder genept door Netanyahu en zal zich waarschijnlijk niet aansluiten bij zo’n coalitie onder de voorwaarden die Bibi zeker zou opleggen.

2. Wankele centrumlinkse coalitie:

De meest waarschijnlijke uitkomst zou zijn dat Gantz en Lapid opnieuw een team vormen, dit keer met Gantz als duidelijke leider, en een coalitie vormen met Israel Beiteinu, Meretz en Ra’am.

Deze coalitie zou een kleine meerderheid van 61 zetels hebben en zou vanaf het begin gebukt gaan onder interne verdeeldheid.

Vergelijkbaar met de vorige kortstondige “regering van verandering”, zou deze coalitie proberen Joodse rechtse nationalisten (Israel Beiteinu en een vleugel van het Nationale Kamp), seculiere liberalen (Meretz, de helft van het Nationale Kamp en het grootste deel van Yesh Atid) en conservatieve moslims (Ra’am) samen te brengen en bij elkaar te houden.

3. Machtscoalitie Netanyahu-Gantz-Lapid:

De op papier meest stabiele optie zou een eenheidscoalitie zijn van Likud, Nationaal Kamp en Yesh Atid.

Qua beleid nemen deze partijen redelijk vergelijkbare standpunten in, met enkele opmerkelijke verschillen, zoals de nationalistische vleugel van Likud die een Palestijnse staat afwijst, terwijl de meer liberale vleugel van Yesh Atid een dergelijk scenario schoorvoetend accepteert.

De reden waarom deze coalitie er bijna zeker niet zal komen, heeft te maken met de persoonlijke vijandigheid tussen de partijleiders. Lapid heeft zijn politieke carrière gebouwd op het bestrijden en ten val brengen van Netanyahu. Nu van koers veranderen zou politieke zelfmoord zijn.