Zullen de Palestijnse protesten Hamas ten val brengen?

Vandaag is een beslissende dag. Gisteren gingen talloze video’s uit de Gazastrook viraal op sociale media en onthulden een keerpunt binnen de Palestijnse burgerbevolking: Palestijnen protesteren luid en openlijk voor lopende camera’s tegen hun eigen regime, Hamas.

Honderden inwoners van Beit Lahia gingen bij zonsondergang de straat op en na zonsondergang werden nog meer protesten gemeld in het vluchtelingenkamp Jabalia en in Khan Yunis. In de meeste video’s schreeuwen Palestijnen “Barra Hamas, Barra Hamas – Hamas eruit”. De Palestijnen zeggen op de camera dat Hamas de Gazastrook heeft geruïneerd en dat ze willen leven. Het maakt hen niet uit wie hen regeert, Soedanezen of anderen, alleen niet Hamas.

⭕️ Des dizaines de Palestiniens se sont rassemblés mardi dans le nord de la bande de Gaza, près de l’hôpital indonésien de Beit Lahia, pour manifester et réclamer la fin de la guerre. Les manifestants scandent : “Hamas, dégage !” pic.twitter.com/xYhf4JCqXm
— i24NEWS Français (@i24NEWS_FR) March 25, 2025

De inwoners van Gaza, die tenminste in het openbaar de neiging hebben om Israël de schuld te geven van de dood, vernietiging en honger die de oorlog heeft gebracht, demonstreerden voor het eerst in een zeldzaam protest tegen Hamas. Na 17 maanden oorlog is de wereld gewend geraakt aan berichtgeving over pro-Palestijnse demonstraties, en de internationale media geven Israël meestal de schuld van de gevolgen van de oorlog in Gaza. Maar nadat honderden Palestijnen gisteren voor het eerst demonstreerden tegen Hamas, was er geen gebrek aan internationale reactie. De protesten werden ook gemeld in de Arabische wereld en de Saoedische krant Asharq Al-Awsat, die in Londen wordt uitgegeven, wijdde zelfs haar voorpagina aan de kwestie. De kop luidde: “Gaza: Demonstraties tegen Hamas vragen om een einde aan de oorlog”, met daaronder foto’s van de protesten van gisteren.

De Saoedische omroep Al-Hadath Al-Arabiya publiceerde nieuwe beelden vanuit Beit Lahia in het noorden van de Gazastrook, waarin Palestijnen expliciet roepen: “Hamas Barra, Hamas Barra, Hamas out, Hamas out”. De Palestijnen hijsen ook de witte vlag, een teken om op te geven.

In andere video’s zijn Palestijnen te horen die zeggen dat ze de Qatarese zender Al-Jazeera niet langer in de Gazastrook willen hebben. De Palestijnen in de Gazastrook hebben nu ook begrepen dat Al-Jazeera, dat dicht bij Hamas staat, alleen maar olie op het vuur gooit en niet de waarheid rapporteert. Saoedische netwerken en media berichtten over de Palestijnse protesten tegen Hamas, maar de Qatarese omroep deed dat niet.

Verschillende Arabische zenders publiceerden ook video’s van de protesten, die werden verspreid door Palestijnen uit de Gazastrook. Een hooggeplaatste Palestijnse vertegenwoordiger werd gisteren door de Saoedische zender Al-Hadath geciteerd toen hij zei dat de protesten zich waarschijnlijk zouden uitbreiden. De Egyptische journalist Ahmed Moussa zei in zijn programma op de Egyptische zender Sada El-Balad dat “de eisen van de inwoners van de Gazastrook het dagelijkse lijden van het Palestijnse volk weerspiegelen in het licht van de toenemende crises”. Hij riep Hamas op om te luisteren naar de stemmen van het volk en in te stemmen met een staakt-het-vuren om “te redden wat er over is van de Gazastrook”.

De BBC, die sinds het uitbreken van de oorlog een duidelijk anti-Israël standpunt inneemt, berichtte over “het grootste protest tegen Hamas sinds het begin van de oorlog, toen honderden mensen de straat op gingen om te eisen dat de organisatie de macht zou afstaan”. De Britse omroep, die Hamas niet als een terroristische organisatie bestempelt, meldde verder: “Gewapende en gemaskerde Hamasstrijders, sommigen met geweren, anderen met wapenstokken, braken de demonstratie met geweld af en vielen enkele demonstranten aan”.

Het aan Hamas gelieerde Gaza nieuwsagentschap Shehab probeert een online campagne door te drukken waarin iedereen die inhoud publiceert die kritisch is over de regering, wordt bestempeld als onderdeel van het “medianetwerk van Israëls legerwoordvoerder in het Arabisch Avichay Adraee”. Shehab negeerde de protesten van gisteren in het noorden van de Gazastrook volledig en deed er geen verslag van. Nu probeert het agentschap echter actie te ondernemen tegen de protesten – zonder zelfs maar te vermelden dat ze plaatsvonden.

Wat gebeurt er nu? Het meest opmerkelijke aan de protesten tot nu toe is dat ze alleen al plaatsvinden – en het feit dat er openlijk en met veel moed, en met onbedekte gezichten, tegen Hamas wordt geschreeuwd. Dat is iets nieuws. Nu moeten we zien of de openbare protesten slechts eenmalig waren of dat ze vandaag zullen doorgaan. Zullen de protesten aan kracht winnen en steeds meer mensen in de Gazastrook erbij betrekken? Hoeveel Gazanen zijn echt dapper genoeg om publiekelijk stelling te nemen tegen Hamas? Zullen andere regio’s van de Gazastrook zich bij de protesten aansluiten? Zal Hamas erin slagen om de demonstraties met geweld de kop in te drukken – en weet het precies hoe? Zullen de demonstranten erin slagen om de beweging gaande te houden?

Residents of Beit Lahia in Northern Gaza Protest Against Hamas: Release Israeli Hostages, Stop the War – We Want to Live! We Reject the Rule of Hamas pic.twitter.com/58jjpQXqKx
— MEMRI (@MEMRIReports) March 26, 2025

De ervaring leert dat de kansen tegen de demonstranten in de Gazastrook zijn. Het is heel goed mogelijk dat Hamas bruut zal optreden tegen de volgende protesten, en bruut betekent schieten op hun broeders en zusters. In hoeverre zal Fatah betrokken zijn bij het omverwerpen van het Hamas-regime?

Het begin van de protesten was ongetwijfeld een goede indicatie van de effectiviteit van de Israëlische druk op de Gazastrook. Maar het is nog te vroeg om te spreken van een “Arabische Lente in Gaza” die zou kunnen leiden tot de langverwachte omverwerping van Hamas. De militaire druk van Israël op de Gazastrook moet met alle macht worden voortgezet. Onder geen beding mag Israël de Palestijnse protesten in Gaza omarmen of openlijk steunen. Natuurlijk probeert Hamas de legitimiteit van de protesten te ondermijnen door ze voor te stellen als samenwerking met Israël.