De deadline van 26 januari voor de terugtrekking van de Israel Defence Forces (IDF) uit Zuid-Libanon, zoals vastgelegd in het akkoord over een staakt-het-vuren van 60 dagen, laat kritieke vragen open over hoe Jeruzalem een Hezbollah-vrije zone kan afdwingen na de terugtrekking.
Een mogelijkheid zou zijn dat Israël enkele militaire posten in Zuid-Libanon behoudt, terwijl het luchtaanvallen uitvoert en mogelijk gerichte grondoperaties uitvoert als nieuwe versterkingsactiviteiten van Hezbollah bekend worden.
Er gaan stemmen op binnen het defensieapparaat die het eens zijn met het standpunt van premier Benjamin Netanyahu dat Israël moet overwegen om na de deadline aanwezig te blijven in Zuid-Libanon. Deze beslissing hangt echter af van de goedkeuring van de Amerikaanse president Donald Trump, zoals Army Radio donderdag meldde.
Netanyahu heeft Trump benaderd via de minister van Strategische Zaken Ron Dermer om toestemming te vragen voor het behoud van verschillende militaire posten in Zuid-Libanon, meldde Channel 13.
Professor Eyal Zisser, vice-rector en houder van de Yona en Dina Ettinger Leerstoel voor Hedendaagse Midden-Oosterse Geschiedenis aan de Universiteit van Tel Aviv, vertelde JNS op woensdag dat hij betwijfelt of de Libanese Strijdkrachten (LAF) in staat of bereid zijn om de controle over Zuid-Libanon te laten gelden of Hezbollah te bestrijden.
“Het Libanese leger kan en wil waarschijnlijk zijn gezag niet laten gelden of Hezbollah dwingen zich terug te trekken, laat staan zijn militaire infrastructuur te ontmantelen,” zegt Zisser.
In Libanon “is de hoop gewoon dat we ons terugtrekken en de dingen met rust laten – tot de volgende oorlog, in de hoop dat Hezbollah zich in de tussentijd gedeisd houdt,” voegde hij eraan toe.
Als Israël weigert een dergelijke passieve rol op zich te nemen, schat Zisser in dat luchtaanvallen op de infrastructuur van Hezbollah kunnen doorgaan. Grondoperaties zijn volgens hem echter ingewikkelder.
“Het is problematischer op de grond, omdat het Libanese leger en UNIFIL [de VN-interimmacht in Libanon] op de grond zijn. Het is onduidelijk hoe we in dergelijke omstandigheden militair kunnen optreden, maar als het nodig is, zou zelfs dat kunnen gebeuren,” zei hij.
Zisser ziet parallellen met Israëls veiligheidsstrategie in Judea en Samaria, in de vorm van gerichte veiligheidsmaatregelen om te voorkomen dat de vijand capaciteit opbouwt. Hij waarschuwde echter dat de aanwezigheid van de LAF en UNIFIL de Israëlische operaties zou kunnen beperken, wat creatieve oplossingen zou vereisen.
“Naar mijn mening wil Hezbollah zich gedeisd houden. Het is momenteel in hun belang om te zwijgen en zich te herstellen. Ze zullen ons waarschijnlijk niet rechtstreeks aanvallen, maar hopen dat Israël hen met rust laat zodat ze kunnen herbouwen – zolang ze Israël niet provoceren.”
Ingrijpen indien nodig
De Israëlische marinecommandant (ret.) Eyal Pinko, onderzoeker aan het Begin-Sadat Centrum voor Strategische Studies aan de Bar Ilan Universiteit in Ramat Gan en voormalig lid van een inlichtingenorganisatie, beschreef een mogelijk scenario na 26 januari. Volgens dit scenario zou de IDF niet langer de volledige controle uitoefenen over Zuid-Libanon, maar zou het kunnen blijven opereren indien nodig.
“Israël wendde zich tot Trump voor toestemming om vijf buitenposten in Zuid-Libanon te handhaven,” legde Pinko uit. Hij voegde eraan toe dat de LAF de activiteiten van de IDF aanzienlijk zal beperken en dat het Israëlische leger zal proberen conflicten met het Libanese leger te vermijden.
Wat betreft de mogelijke reactie van Hezbollah op toekomstige Israëlische operaties, zei Pinko dat de groep zich de komende twee jaar zou richten op het heropbouwen van haar capaciteiten en directe confrontaties met de IDF zou vermijden – vooral botsingen die tot verdere escalatie zouden kunnen leiden.
“Ik denk niet dat er een significante reactie van Hezbollah op de IDF zal komen, maar eerder symbolische acties, zoals raketaanvallen of tactische gevechten als er bewegingen van de IDF zijn die als ongewoon worden ervaren,” zei hij.
Asymmetrisch van aard
Luitenant-kolonel (Ret.) Sarit Zehavi, oprichter en voorzitter van het Alma Research and Education Center, een onafhankelijke organisatie die zich bezighoudt met veiligheidsuitdagingen in het noorden van Israël, zei: “De wapenstilstandsovereenkomst die Israël heeft ondertekend, is inherent asymmetrisch. Volgens de voorwaarden is Israël verplicht om zich binnen 60 dagen terug te trekken (op 26 januari), terwijl de LAF alleen moet beginnen met de uitvoering van resolutie 1701 van de VN-Veiligheidsraad – een 18 jaar oud mandaat dat nooit volledig is uitgevoerd.”
Zehavi benadrukte de voortdurende ineffectiviteit van de Libanese strijdkrachten bij het handhaven van resolutie 1701, wijzend op recente ontdekkingen van verouderde, slecht onderhouden raketten die in beslag zouden zijn genomen door de LAF. “Dergelijke acties zijn ver verwijderd van de robuuste handhaving die nodig is om de militaire infrastructuur van Hezbollah in Zuid-Libanon te ontmantelen of om te voorkomen dat Hezbollah opnieuw voet aan de grond krijgt,” zei ze.
Hoewel de LAF troepen had verplaatst naar gebieden ten zuiden van de Litani rivier, zoals vereist door resolutie 1701, was deze maatregel volgens haar onvoldoende.
“Echte handhaving vereist de verwijdering van Hezbollah wapens uit civiele huizen en bolwerken, hun overbrenging naar veilige locaties en transparante rapportage.”
Ze voegde eraan toe dat de LAF in het verleden in beslag genomen wapens had teruggegeven aan Hezbollah.
Zehavi waarschuwde voor de mogelijke gevolgen van een mislukt staakt-het-vuren, waaronder hernieuwde vijandelijkheden die burgers in het noorden van Israël in gevaar zouden brengen. Om het staakt-het-vuren te laten slagen, zei hij, moet de Libanese regering beslissende actie ondernemen om Hezbollah te ontwapenen en haar gezag te laten gelden.
“Zonder de rol van Hezbollah als staat binnen een staat aan te pakken, zullen de inspanningen om Hezbollah te ontwapenen niet effectief zijn,” zei ze.
De Verenigde Staten hebben een cruciale rol te spelen als bemiddelaar en borg voor het staakt-het-vuren, met name door Libanon onder druk te zetten om zijn verplichtingen onder Resolutie 1701 na te komen. De VS moeten transparantie en meetbare vooruitgang eisen, zei Zehavi.
Voor Libanon is de keuze duidelijk, zei Zehavi: of het laat zich gelden als een soevereine staat of het blijft een passieve gastheer voor Hezbollah, een proxy van Iran.
Zonder deze fundamentele kwestie op te lossen, zullen het staakt-het-vuren en alle daaropvolgende overeenkomsten slechts tijdelijke en instabiele oplossingen blijven voor een diepgewortelde dreiging, zei ze.
Bevrijdde gijzelaar Eli Sharabi spreekt de VN-Veiligheidsraad toe op donderdag
Israël heeft geheim programma om emigratie uit Gazastrook te bevorderen
Eyal Zamir wordt 24e stafchef van de IDF
