
We publiceren dit artikel ter nagedachtenis aan de oprichter van ons tijdschrift, Ludwig Schneider. Zijn gedachten en Bijbelse analyses zijn vandaag nog even relevant als tien jaar geleden toen deze tekst werd geschreven. Met de dood van Ludwig Schneider verliezen we een groot Bijbelgeleerde die ons hart altijd wist te inspireren voor Gods boodschap.
Tolerantie is slechts zoveel waard als het motief om te tolereren. Er zijn veel motieven om te tolereren; bijv. onnadenkendheid, te comfortabel zijn om het argument van de ander te doorgronden, of het motief van lafheid, gewoon alles tolereren uit angst voor represailles. Omdat men bang is voor de onverdraagzaamheid van bijvoorbeeld de islamisten, maakt tolerantie jegens hen ons medeplichtig aan het kwaad. Frederik de Grote schreef in 1766 aan Voltaire: “Tolerantie in elke samenleving moet iedere burger de vrijheid garanderen om te geloven wat hij wil, maar zij mag niet zo ver gaan dat zij de brutaliteit en losbandigheid van de goddelozen goedkeurt”. Dit betekent dat de democratie onverdraagzaam moet zijn tegenover het kwaad, anders wordt zij de speelbal van terroristen. Want mensen die van de hele wereld tolerantie eisen, zijn vaak zelf brutaal intolerant tegenover andersdenkenden.
Tolerantie betekent echter niet alleen het tolereren van de mening van de ander, maar het is de eerlijke concurrentie van verschillende meningen en verschillende overtuigingen. Dit is de basis van verdraagzaamheid, want alleen wie zelf op een stevig fundament van geloof staat, kan ware verdraagzaamheid beoefenen. Volgens Hebreeën 10:24 kunnen wij anderen niet van ons geloof overtuigen door hen tot ons geloof te dwingen, zoals in de tijd van de inquisitie, of door hen tot ons geloof te hersenspoelen.

Tolerantiemonument in Jeruzalem
De schrijver van Hebreeën vraagt ons niet om op anderen te letten, maar om op onszelf te letten, om elkaar te inspireren tot liefde en goede werken. Zij die zo handelen zijn in waarheid verdraagzaam, want zij verdringen niemand, maar leven des te beter voor de ander.
Echte verdraagzaamheid is een test van echtheid. Als ik ervan overtuigd ben dat mijn ring van echt goud is, kan ik er veilig mee de Dode Zee in, het zoute water zal hem niet zwart maken. Dat zou alleen gebeuren als het geen echt goud was. Aangezien de meeste tolerantiepartners tegenwoordig geen echt geloof meer vertegenwoordigen, wordt tolerantie een “mengelmoes” van religies.
In het trainingskamp van FC-Bayern München stond een Boeddha-figuur – en dat in het katholieke Beieren – totdat het werd verwijderd wegens voortdurende nederlagen. Veel kerken zijn verslaafd aan de roes van de massa, zodat niet langer de kwaliteit maar de kwantiteit telt. In plaats daarvan bezuinigen ze op de waarheid, die wordt gerechtvaardigd met de zin “Je moet tolerant zijn! Ik prijs de koppige piëtisten en orthodoxe Joden die geen geloofscompromissen sluiten en zich daarom niet laten verleiden door de valse profeet in het antichristelijke tijdperk.
Tolerantie mag er alleen toe leiden dat wij door ons voorbeeldige leven anderen uitlokken het Bijbelse geloof te volgen. Anderzijds heeft elke vermenging van ons geloof met vreemde invloeden kwade gevolgen. Zo waarschuwt God ons in Openbaring 3:15-16: “Ik ken uw werken, maar Ik weet ook dat u noch koud, noch heet bent. Was u maar heet of koud, maar omdat u lauw bent (alles gedoogt), zal ik u uit mijn mond spuwen (emesai = uitspuwen, d.w.z. God kan de lauwen niet bij zich houden). Een vernietigend oordeel van God over alle onbegrepen oecumenische wereldtolerantie die terugdeinst voor het openlijk belijden van het eigen geloof.