De spanningen aan de Israëlisch-Libanese grens lopen op nadat het aantal en de intensiteit van de grensoverschrijdende aanvallen door Hezbollah de afgelopen weken snel zijn toegenomen.
Tientallen raketten en aanvalsdrones worden dagelijks afgevuurd op de Galilea en de Golan, terwijl in het noorden enorme branden woeden die volgens de Israel Nature and Parks Authority meer dan 11.000 hectare land in vlammen hebben doen opgaan.
De speciale gezant van het Witte Huis voor het Midden-Oosten, Amos Hochstein, zou maandag in Israël aankomen voor gesprekken met Israëlische functionarissen in een poging om de spanningen met Hezbollah te verminderen.
Vorige week vuurde de Libanese sjiitische terreurorganisatie meer dan 215 raketten af op Israël op Shavuot, de grootste aanval sinds het begin van de huidige Hamas-oorlog. Hezbollah heeft gezworen zijn aanvallen te intensiveren. Een van haar hooggeplaatste vertegenwoordigers, Hashim Safi Al Din (ook bekend als Hashem Safieddine), verklaarde in het weekend: “Als de vijand huilt en jammert over wat hem is overkomen in Noord-Palestina, laat het zich dan voorbereiden om te huilen en te jammeren.”
De Israëlische defensietroepen hebben ook hun offensieve operaties op Libanees grondgebied opgevoerd. Israël neemt steeds vaker zijn toevlucht tot het gericht doden van hooggeplaatste Hezbollah-commandanten om de operaties van de terreurgroep te verstoren en te verzwakken. Deze strategie heeft tot nu toe geleid tot de moord op divisiecommandant Sami Taleb Abdullah, de hoogste Hezbollah-commandant die tot nu toe is gedood.
“De aanvallen hebben Hezbollah misschien een prijs opgeleverd, maar ze hebben hen er zeker niet van weerhouden om door te gaan met hun aanvallen op Israël,” vertelde Jonathan Spyer, onderzoeksdirecteur van het Middle East Forum in Philadelphia, aan JNS.
De voortdurende confrontaties hebben tot nu toe geleid tot een massale evacuatie van bijna 80.000 Israëli’s uit gemeenschappen in de buurt van de Libanese grens.
“Het is gewoon niet veilig, sirenes loeien dagelijks en het leven is praktisch bevroren,” vertelde Talyia Stien, een geëvacueerde uit de stad Kiryat Shmona, aan JNS. “We weten niet wanneer of hoe we kunnen terugkeren, en we zien geen licht aan het einde van de tunnel.”
De lange ballingschap heeft een zware tol geëist van de noordelijke steden; volgens peilingen is slechts 60 procent ervan overtuigd dat ze willen terugkeren.
De strijd heeft ook geleid tot een algemeen gevoel van gebrek aan een algemene strategie voor het noordelijke gebied.
“De huidige strategie is simpelweg om de situatie in te dammen. Het idee is om het noorden af te sluiten en onze burgers in veiligheid te brengen terwijl het leger actie onderneemt tegen Hezbollah, maar dit is geen allesomvattende oorlogsstrategie, maar eerder een reactie op de feiten ter plaatse,” zegt Spyer.
Gebrek aan strategie
“Er is een gebrek aan een coherente strategie voor het noorden,” vertelde professor Chuck Freilich, een senior onderzoeker aan het Institute for National Security Studies (INSS) in Tel Aviv en voormalig plaatsvervangend nationaal veiligheidsadviseur voor Israël, aan JNS.
Deze gevoelens zijn geuit door inwoners die in toenemende mate ontevreden zijn met de verscherpende status quo.
“Onze huizen en steden branden terwijl de dreiging van Hezbollah niet op een gecontroleerde manier wordt aangepakt,” vertelde Yotam Kaserman, een andere geëvacueerde uit Kiryat Shmona, aan JNS. “Deze heen en weer strategie is gewoonweg onaanvaardbaar wanneer een hele regio van het land maandenlang in hotels moet leven. Het moreel daalt en mensen moeten gerustgesteld worden dat er nog steeds de wil is om deze oorlog te winnen in zowel het zuiden als het noorden.”
Aanzienlijke en blijvende schade
Sommige deskundigen zijn echter van mening dat het niet juist is om de Israëlische campagne in het noorden te karakteriseren als louter schermutselingen, maar dat Israël Hezbollah aanzienlijke en blijvende schade toebrengt.
“De aanvallen van Israëlische troepen op hooggeplaatste Hezbollah-commandanten en belangrijke faciliteiten diep in Libanon zijn significant,” vertelde Carmit Valensi, een senior onderzoeker bij INSS, aan JNS. “Het doel is om Hezbollah ongeveer 10 kilometer terug te duwen om een bufferzone te creëren en de veiligheidssituatie aan de noordgrens te verbeteren.”
Israël heeft sinds het begin van de gevechten 342 Hezbollah-militanten gedood – bijna 100 meer dan in de hele Tweede Libanonoorlog in 2006.
Ondanks de groeiende spanningen zijn de meeste experts het erover eens dat Hezbollah op dit moment niet geïnteresseerd is in een totale oorlog met Israël.
“Ze willen niet meegesleurd worden in een oorlog, ze willen niet gezien worden als voorstander van Hamas en willen niet in verlegenheid gebracht worden,” legt Spyer uit. Volgens hem houden geopolitieke overwegingen op lange termijn de Libanese terreurgroep tegen.
“Hezbollah is het resultaat van een 40-jarige investering van Iran in de opbouw van een leger en een militaire capaciteit aan de grens met Israël. Hezbollah dient in de eerste plaats als een massaal afschrikmiddel of antwoord op een mogelijke Israëlische aanval op een Iraanse kernreactor, dus het speelt een rol op het hoogste strategische niveau voor de belangen van Iran,” zei Spyer.
Israël betrekken in een totale oorlog zou indruisen tegen de algemene geopolitieke strategie van Iran, die erop gericht is Israël te omsingelen met een ring van agressieve proxies en het land te verzwakken en uiteindelijk te vernietigen door middel van een voortdurende uitputtingscampagne.
“In dit scenario speelt betrokkenheid bij een conventionele oorlog in op de kracht van Israël als de sterkere militair en gaat het in tegen de strategie van Iran,” vat Spyer samen.
Hij gelooft ook dat de historisch koele relaties tussen Iran en Hamas de kans verder verkleinen dat Teheran zo’n belangrijke kaart opoffert ten gunste van een historisch onbetrouwbare proxy.
“De betrekkingen tussen Iran en Hamas zijn altijd problematisch geweest, vooral omdat Hamas soennitisch is. Het is heel goed mogelijk dat 7 oktober niet volledig is gecoördineerd met Iran, en er is waarschijnlijk enige wrok dat Hezbollah in deze ronde is meegesleurd zonder dat Iran een serieuze beslissing heeft genomen,” aldus Spyer.
Angst in Libanon
Er is ook reden om aan te nemen dat Hezbollah onder binnenlandse politieke druk staat om een totale oorlog te vermijden.
“Er is ook aanzienlijke druk op Hezbollah om de aanvallen te stoppen. Er heerst een reële angst voor oorlog met Israël in Libanon en bijna 100.000 Libanese burgers zijn geëvacueerd uit het grensgebied,” legde Valensi uit.
Ze wees er ook op dat “de Israëlische strijdkrachten beter voorbereid zijn dan ze in decennia geweest zijn, wat geen ideaal moment is om een totale oorlog te beginnen. Bovendien heeft [Hezbollah-chef Hassan] Nasrallah zijn verrassingselement verloren.”
Ondanks Hezbollah’s onwil om zich volledig in een conflict te storten, geloven de meeste experts dat een diplomatieke oplossing onwaarschijnlijk is. Veel hooggeplaatste Israëlische politici, waaronder de premier, hebben aangegeven dat ze bereid zijn om het conflict diplomatiek op te lossen. Ze hebben echter ook aangegeven open te staan voor militaire oplossingen en geen compromissen te willen sluiten over de aanwezigheid van Hezbollah bij de noordelijke grens.
“Er zijn enkele ideeën voor een diplomatieke oplossing van het probleem, maar ik denk niet dat dit serieus is,” zei Spyer.
Dit standpunt wordt versterkt door de recente publieke afwijzing door minister van Defensie Yoav Galant van een Frans voorstel voor een trilaterale top om de spanningen aan de Libanese grens te verminderen.
Over het algemeen lijkt er, ondanks de aarzeling van zowel Hezbollah als Israël, een brede consensus te bestaan dat oorlog onvermijdelijk is.
“Het kan na verloop van tijd agressiever en gevaarlijker worden, en we moeten de voorwaarden scheppen voor mensen om naar huis te komen,” zei Freilich.
“Ik kan alleen maar zeggen dat Hezbollah op dit moment niet geïnteresseerd is in het beginnen van een grote oorlog; het is echter onvermijdelijk,” beaamde Valensi.
Volgens Spyer is een oorlog met Hezbollah onvermijdelijk, maar niet noodzakelijk op handen. “Het is niet ondenkbaar dat dit niet met een knal, maar met een sisser afloopt. Het is mogelijk dat wanneer de oorlog in Gaza eindigt, de beschietingen vanuit Libanon zullen afnemen en dat er dan misschien wat mensen zullen terugkeren.
“Niet iedereen zal op dat moment terugkomen,” zei hij. “Mensen zullen bang zijn om naar huis te komen en het zou een echt scenario creëren van nog een 7 oktober in het noorden, alleen op een veel grotere schaal. Sommige van deze gemeenschappen zijn slechts enkele meters verwijderd van Hezbollah-strijders. Dit kan alleen maar eindigen in verwarring en chaos. Als het zover komt, zal de vraag over de levensvatbaarheid van de Israëlische grens door Hezbollah worden gesteld en niet door Israël worden beantwoord,” zei Spyer.
Ondanks de duidelijke noodzaak van een Israëlische campagne in Libanon, is er een enorme internationale druk om de Israëlische troepen te weerhouden van een invasie. “In dit stadium worden we veroordeeld als we het doen en worden we veroordeeld als we het niet doen. Als we binnenvallen, zullen de internationale spanningen onvoorstelbaar hoog oplopen. De Amerikaanse steun voor een preventieve invasie is erg laag,” zei Freilich.
“Een oorlog in Libanon zou gepaard gaan met een stortvloed aan negatieve berichtgeving en verhoogde druk in de media. Israël zal nog minder controle hebben over de berichtgeving in Libanon dan in Gaza,” voegde Spyer eraan toe.
Een ander probleem dat Israël ervan weerhoudt om zich volledig in te zetten voor een offensief in Libanon is een duidelijke definitie van de doelstellingen van de oorlog. Het militaire establishment aarzelt om grote delen van Zuid-Libanon onder militaire controle te krijgen. Na de Eerste Libanonoorlog in 1982-85 bezette Israël een grote veiligheidszone in Zuid-Libanon om bedreigingen van de Galilea en de Golan te voorkomen. Deze bufferregeling bleek onrealistisch en leidde uiteindelijk tot de Israëlische terugtrekking in 2000, waardoor een vacuüm ontstond dat vrijwel onmiddellijk werd opgevuld door Hezbollah.
Aan de andere kant is het ook een problematische strategie om een gebied te veroveren maar er geen controle over te krijgen op de lange termijn, vergelijkbaar met de tactiek die momenteel wordt toegepast in Gaza. Bovendien is er een breed gebrek aan vertrouwen dat Israël een volledige vernietigingsoorlog zal voeren tegen Hezbollah, zoals het beweert te doen tegen Hamas.
“De volledige vernietiging van Hezbollah staat gewoon niet op de agenda, dus ons beste doel in dit geval is om hen ernstig af te schrikken en nieuwe regels vast te stellen voor de manier waarop Hezbollah mag opereren in Zuid-Libanon,” zei Spyer.
“Het is niet realistisch om troepen over de grens te houden; Israël moet snel en effectief over de grens kunnen ingrijpen. We moeten het conflictgebied volledig naar Zuid-Libanon verplaatsen,” voegde hij eraan toe.
De bron: Iran
Over het algemeen moet elke langetermijnstrategie voor de aanpak van Hezbollah teruggaan naar de bron van het probleem: Iran. Deze visie wint terrein onder bepaalde elementen van Israëls politieke en militaire establishment.
Deze visie, die door voormalig premier Naftali Bennett de “octopusstrategie” werd genoemd, is erop gericht om agressieve acties tegen de proxies van Iran aan te vullen met directe acties tegen het moederland.
“Om dit probleem echt op te lossen, moet er een alomvattende politieke en militaire strategie worden ontwikkeld om de Iraanse invloed in het Midden-Oosten terug te dringen,” zei Spyer. “Als Iran brand sticht aan de grens met Israël, moeten we zelf brand stichten rond Iran. We moeten het gevecht naar de vijand brengen en daar houden.”
Tot nu toe heeft het conflict aan de noordelijke grens geresulteerd in 10 burgerdoden aan Israëlische zijde en 15 doden onder de Israëlische strijdkrachten en reservisten.