„De emoties zullen altijd blijven, het verdriet, het gevoel dat het anders had kunnen zijn, het verlies. Meestal kan ik heel sterk zijn en niet huilen, maar ik ben een mens,“ verklaarde Iris Haim, de moeder van de voormalige Hamas-gijzelaar Yotam Haim, zondag aan JNS. „Ik wil deze gevoelens niet loslaten. Ik wil Yotam en de pijn voelen,“ voegde ze eraan toe.
Op 7 oktober 2023 zou de 28-jarige Yotam, die alleen woonde in kibboets Kfar Aza, als drummer optreden met zijn heavy-metalband Persephore op het Psychoward Metal Festival in Tel Aviv.
„Mijn man woonde in Moshav Sde Nitzan. Ik woonde in kibboets Or HaNer, op zeven minuten rijden van Yotam. We hadden gepland die dag naar zijn optreden in Tel Aviv te gaan,“ vertelde Haim.
„Dat was zijn belangrijkste zorg die ochtend. Hij was bezorgd en boos dat hij het festival niet zou halen. Hij kon niet begrijpen wat er aan de hand was,“ voegde ze eraan toe.
Het optreden vond nooit plaats. Yotam werd gevangen genomen tijdens het bloedbad door Hamas in het noordwesten van de Negev.
Op 10 december 2023 kwam een eenheid van de IDF-Golani-brigade in aanraking met de terroristen die Yotam, Alon Shamriz en Samer Fouad Talalka gevangen hielden en doodde hen.
Vijf dagen later werden de drie Israëlische gevangenen, na hun ontsnapping uit het gebouw waarin ze werden vastgehouden, per ongeluk als terroristen geïdentificeerd en onbedoeld gedood door IDF-troepen.
Enkele dagen na de tragedie vertelde Iris, een 58-jarige voormalige palliatief verpleegkundige, de Israëlische soldaten die haar zoon per ongeluk hadden doodgeschoten, dat ze hen niet de schuld gaf.
„De dood is niemands schuld. Normaal gesproken is het iets dat moest gebeuren,“ zei ze tegen JNS.
„We bevinden ons in een oorlog waarin iedereen in Israël lijdt, niet alleen de families van de gijzelaars, maar ook de families van de soldaten. Veel soldaten zijn omgekomen in hun poging om de gevangenen naar huis te brengen,“ vervolgde ze.
„Het is heel moeilijk voor ons. Yotam is er niet meer, maar we kunnen de realiteit niet veranderen. Ik heb ervoor gekozen om hiermee om te gaan door anderen niet de schuld te geven, maar kracht in mezelf te vinden,“ voegde ze eraan toe.
Iris zei dat ze al vroeg besloot zich niet aan te sluiten bij het forum voor gijzel- en vermistenfamilies, hoewel ze wel enkele banden heeft gesmeed met andere families van ontvoerden die ze tot op de dag van vandaag onderhoudt.
„We hebben onze eigen manier om hiermee om te gaan, onze eigen frequentie die we bij anderen niet vinden. Het is heel belangrijk voor ons om niet te beschuldigen, niet te schreeuwen. We zijn niet boos en we willen geen woede in ons leven laten komen, we hebben onze eigen problemen,“ zei ze.
„Ik verwerk de dingen alleen, niet met anderen. Ik wilde niet samen zijn met honderden mensen en praten over ons probleem. We hebben onze eigen manier om elkaar binnen de familie en onze omgeving te steunen,“ voegde ze eraan toe.
Sinds december 2023 houdt Iris wereldwijd lezingen, wat ze ziet als een manier om de herinnering aan haar zoon levend te houden.
„Toen Yotam nog een gijzelaar was, heb ik 65 dagen lang gesproken. In mijn eerste interviews, toen hij nog leefde, zei ik dat ik in zijn kracht geloofde, dat Israël alles deed wat nodig was, en dat hij zou terugkeren. Het was een andere stem,“ verklaarde ze.
Bij de sjiva van haar zoon vroegen supporters Iris om door te blijven spreken.
„Israëli’s houden ervan om constant te vechten. Op 6 oktober 2023 vochten we [onderling], en niemand wil terug naar die situatie. Veel mensen zeggen me dat ik degene ben die die eenheid moet herstellen, en een van de manieren om dat te doen is door deze manier van denken te bevorderen en de gedachten van mensen te veranderen,“ zei ze.
Iris richtte Yotam’s Life op, een liefdadigheidsorganisatie en „veilige plek“ voor mensen die, net als haar zoon, worstelden met psychische problemen.
„Yotam leed aan depressie, anorexia, angststoornissen, complexe PTSS en een borderline-persoonlijkheidsstoornis. We willen iets creëren om anderen te helpen. We hebben de kracht om dat te doen,“ zei ze.
Op 2 januari, de 30e verjaardag van Yotam, werd een muzieklokaal geschonken aan de antroposofische middelbare school in Pardes Chana ter ere van Yotam.
Toen Iris het nieuws van de dood van haar zoon ontving, kreeg ze te horen dat ze Yotams sperma kon laten extraheren en bewaren voor de toekomst, wat ze ook deed.
„Hij sprak vaak over het stichten van een gezin en kinderen krijgen. Ik denk dat we het ook wilden doen om iets van hem te behouden. We hebben het gevoel dat Yotam altijd bij ons is, maar als we een kleinkind van hem zouden hebben, zou dat eerder een fysieke verbinding zijn,“ verklaarde ze.
Iris verhuisde vanuit het zuiden van Israël naar Jeruzalem om dichter bij haar andere zoon en dochter te zijn.
„Mijn man woont in het zuiden. Hij is landbouwer en wil daar werken; zijn leven is daar. Voor nu ben ik hier. Ik leef van dag tot dag en denk niet op lange termijn,“ zei ze.
„Ik denk er niet aan om terug te gaan. Mensen vragen het me, maar ik heb daar geen antwoord op. Op dit moment wil ik niet terugkeren; het is te moeilijk om Kfar Aza en wat daar die dag gebeurde te zien,“ voegde ze eraan toe.
Gijzelaar Shlomo Mansour, 86, gedood in gevangenschap van Hamas
Trumps oproep tot hervestiging van Gazanen zou een einde kunnen maken aan het Israëlisch-Palestijnse conflict
„IJzeren Muur“: Israëlische strijdkrachten beginnen anti-terrorisme-operatie in Jenin
