
Een oppervlakkige waarnemer zou bij het bekijken van de Palestijnse Autoriteit (PA) vandaag kunnen denken dat deze is hervormd door hard op te treden tegen terreurgroepen die Israël willen aanvallen. Echter, experts die met JNS spraken, waarschuwen dat de uiterlijke schijn bedriegt.
„Alles wat de PA momenteel doet, is onderdeel van het Trump-effect. De PA herinnert zich de stappen die [aankomend president Donald] Trump tijdens zijn vorige ambtstermijn tegen hen heeft ondernomen en wil laten zien dat ze in staat zijn tot verandering,“ zei Shaul Bartal van het Begin Sadat Center for Strategic Research aan de Bar-Ilan Universiteit in Ramat Gan.
„In de praktijk is dit een grote show,“ voegde hij eraan toe. „In hoeverre er echte veranderingen zijn, moet blijken uit de praktische uitvoering, en op dit moment zijn die niet zichtbaar,“ zei Bartal.
Zelfs de Palestijnen geloven niet dat de PA is veranderd, voegde hij eraan toe. „De meerderheid van de Palestijnse bevolking op de Westelijke Jordaanoever is ontevreden over de PA, en er is bijna geen Palestijnse factor die gelooft dat dit een echte verandering binnen de PA is.“
De machtsstrijd om Abbas op te volgen
Een typisch voorbeeld hiervan is Jibril Rajoub, secretaris-generaal van het Centraal Comité van Fatah, die begin deze maand in een interview op de officiële televisie van de Palestijnse Autoriteit opriep tot meer terroristische activiteiten.
Tijdens het interview riep Rajoub, zoals gerapporteerd door de Israëlische ngo Regavim, de gewapende Palestijnse groeperingen op om hun inspanningen met Fatah te coördineren en de Palestijnse Autoriteit niet te ondermijnen.
„Wat we vanaf het eerste moment nodig hebben, is een bijeenkomst van de facties om de legitimiteit van de Autoriteit, de wapens en ook het verzet te bevestigen,“ zei hij.
Rajoub, voormalig hoofd van de Preventieve Veiligheidsdienst van de PA en momenteel voorzitter van de Palestijnse Voetbalfederatie, moedigde rechtstreeks terrorisme aan en voegde eraan toe: „De strijd in de gebieden die sinds 1967 bezet zijn, is met alle middelen geopend … maar niet ten koste van de Palestijnse Autoriteit.“
Als reactie hierop riep de Israëlische minister van Cultuur en Sport, Miki Zohar, de FIFA op om Rajoub te ontslaan, onder verwijzing naar zijn steun voor het bloedbad van 7 oktober 2023 en zijn oproep tot terrorisme.
Volgens Bartal bevindt de PA zich momenteel in een „opvolgingsstrijd“ om de 89-jarige PA-leider Mahmoud Abbas op te volgen.
Hij wees erop dat Rajoub in de jaren ’90 „een van de belangrijkste factoren was die Israël hielpen om Hamas te onderdrukken.“
Volgens Bartal schrijft Hassan Salama uit Khan Yunis, een goede vriend van de gedode Hamas-leider Yahya Sinwar, in zijn boek expliciet dat Rajoub hem heeft verraden aan de Israëlische geheime dienst.
Om deze reden zijn de uitspraken van Rajoub volgens Bartal „gericht op een Palestijns publiek dat zich herinnert hoe hij tijdens de Oslo-periode hoofd van de Preventieve Veiligheidsdienst op de Westelijke Jordaanoever was.“
Tijdens de oorlog tegen Hamas in Gaza ondersteunt het Palestijnse publiek volgens Bartal sterk de terroristische activiteiten tegen Israël. Tegen deze achtergrond lijkt Rajoub te geloven dat hij zich alleen kan onderscheiden van zijn huidige rol als sportminister van de PA door „een vastberaden houding en steun voor het gewapende Palestijnse verzet te benadrukken,“ zei hij.
De andere kandidaten die Abbas zouden kunnen opvolgen, zijn Mahmoud al-Aloul, vicevoorzitter van Fatah, die ook harde standpunten tegen Israël inneemt, hoewel hij minder bekend is bij het publiek, Majed Faraj, hoofd van de Palestijnse Algemene Inlichtingendienst, en verschillende anderen.
„Helaas is het in de Palestijnse samenleving zo dat men door extremistische uitspraken en steun voor terreuraanslagen erkenning en een zeer belangrijke status krijgt,“ zei Bartal.
De PA verliest de controle
Er is nog een andere reden waarom de PA ogenschijnlijk hard optreedt tegen gewapende groepen in door haar gecontroleerde gebieden.
Bartal zei tegen JNS dat de PA in Noord-Samaria, met name in de regio Jenin, „geleidelijk de controle verliest.“ Ze „wil Israël en vooral Trump laten zien dat ze in staat is om de orde te handhaven en militanten aan te pakken,“ legde hij uit.
„Als de operatie, die al meer dan een maand duurt, succesvol is, zal dit ten eerste hun relevantie in Judea en Samaria bewijzen, ook in de ogen van Israël, en ten tweede hun vermogen tonen om in de toekomst de orde in de Gazastrook te herstellen en misschien de militante Hamas-strijders daar aan te pakken,“ zei hij.
„Wetsovertreders“ versus „legitiem verzet“
Khaled Abu Toameh, een bekroonde journalist en expert op het gebied van Arabische en Palestijnse zaken, verklaarde aan JNS dat de PA meer bezorgd is over hun eer dan over het daadwerkelijk bestrijden van terreurgroepen.
„Dit is geen strategische beslissing van Abbas of de Palestijnse leiding om alle door Iran gesteunde bataljonsgroepen op te heffen. Het is gewoon iets dat nu gebeurt,“ zei hij.
Hij benadrukte dat de PA vaak een dubbele boodschap gebruikt: een in het Engels en een in het Arabisch. „In het Engels zeggen ze de juiste dingen,“ maar in het Arabisch blijven ze het idee van verzet en gewapende strijd tegen Israël steunen.
De PA gebruikt termen zoals „Sharif“ („eerbaar“) om wapens van het verzet te rechtvaardigen, zei Abu Toameh. Dit benadrukt dat ze de gewapende strijd tegen Israël als legitiem blijven zien, ondanks hun publieke beweringen in het Engels.
Met de inauguratie van Trump in zicht lijkt de PA hun acties vooral te timen als een strategische zet om internationale steun te behouden, aldus Abu Toameh.
„Dat hebben we in het verleden gezien, wanneer de Palestijnen een show opvoeren. Ze zijn zeer bedreven in manipulatie,“ zei hij.