Kerstmis is een Joods feest. Misschien moet u dat nog eens lezen als u nog niet van uw stoel bent gevallen.
Het was de bewering van ds. Aaron Eime uit Jeruzalem, die goed bekend is met Hebreeuwse tradities en jarenlang met rabbijnen heeft gestudeerd.
In zijn toespraak, die hij hield als onderdeel van een Britse tournee namens de Church’s Ministry among Jewish people (CMJ), liet hij zien hoe zowel Chanoeka als Kerst Joodse feesten zijn. Dit idee zal waarschijnlijk schokgolven veroorzaken in de Joods-christelijke wereld. Maar blijf bij me, want het is heel logisch.
De meest verrassende bewering is misschien wel dat 25 december – waarvan lang werd gedacht dat het een datum was die uit de hoge hoed werd getoverd om de verjaardag van Christus te vieren of, erger nog, om aan te sluiten bij heidense feesten – bewust werd gekozen als mogelijk de juiste dag.
In elk geval dachten de Joodse volgelingen van Jezus, die natuurlijk alle eerste discipelen vormden, dat ze al een geschikt feest hadden – Chanoeka.
Hierbij ging het om het herstel van licht in een donkere wereld door de herinwijding van de Tempel, die plaatsvond op 25 Kislev (of december in de Gregoriaanse kalender).
En Aaron verzekert ons dat er genoeg bewijs is dat Jezus op die dag is geboren – ja, echt waar!
Dat is logisch, want Jezus is de perfecte belichaming van het tempelherstel; Hij verwees naar zichzelf als de tempel die op de derde dag zou worden opgericht.
De Chanoeka menora die naar verluidt acht dagen lang wonderbaarlijk bleef branden met slechts genoeg olie voor één dag was zeker een beeld van het ‘licht van de wereld’ (Johannes 8:12) die was gekomen om Zijn volk te redden van hun zonde en eigenzinnigheid, net zoals de Makkabeeën minder dan twee eeuwen eerder hadden gedaan.
Er is ook een Joodse traditie dat goddelijke helden sterven op dezelfde dag dat ze geboren zijn. Mozes, zegt men, ging naar de Heer op zijn 120ste verjaardag.
In het geval van Jezus, suggereert Aaron, is er bewijs dat Hij werd verwekt op Pesach – en natuurlijk stierf Hij op Pesach. Dat betekent dat het zeer waarschijnlijk was dat Hij inderdaad geboren zou zijn “in de gure midwinter” (zoals het kerstliedje luidt) – en niet met Loofhutten, zoals velen, waaronder ikzelf, hebben geloofd.
Sommigen beweren dat de herders zeker niet in de kou zouden hebben gestaan met hun schapen, maar dat zijn duidelijk geen boeren!
Chanoeka is een prachtig beeld van hoe God licht brengt uit de duisternis; in feite gebruikt God vaak juist de oorzaak van de duisternis om de drager van het licht te zijn. Net zoals bij Bathseba, die de lijn van de Messias voortzette ondanks het feit dat er van alles mis was met de relatie die het kind voortbracht.
In het geval van de tiran Antiochus Epifanes IV, die meedogenloos de Griekse cultuur oplegde aan het Joodse volk, leidde dit uiteindelijk tot de schokkende godslastering van het offeren van een varken op het Tempelaltaar – op de 25e van Kislev – dezelfde dag waarop de Tempel een paar jaar later opnieuw werd ingewijd!
Satan deed zijn uiterste best, maar door de godvruchtige Makkabeeën maakte God er een triomf van. Het kruis lijkt misschien het werk van de duivel, maar God heeft het voor ons goed bedoeld en Jezus stond op als overwinnaar.
Aaron besloot zijn toespraak met te zeggen:
“Er is niets heidens aan het Kerstfeest. Het gaat om de verlossing en de geboorte van de Messias. Je kunt en moet Kerst vieren.”
(Aaron citeerde bronnen waaronder de Didache, een verzameling van vroegchristelijke geschriften, evenals het Evangelie van Jakobus en de boeken van de Makkabeeën – een deel van de Apocriefen die, hoewel door protestanten niet als inspirerende Schrift wordt beschouwd, niettemin door 400 miljoen orthodoxe christenen wordt aanvaard).
Chanoeka is ook een grote herinnering voor het Joodse volk dat God achter hen staat, vooral wanneer een trouw overblijfsel bereid is voor Hem op te komen. Het was bijvoorbeeld in december 1917 (opnieuw rond de tijd van Chanoeka) toen de Ottomaanse troepen Jeruzalem overgaven aan de Britten en zo de weg vrijmaakten voor de moderne staat Israël.
En het gebeurt vandaag opnieuw in Groot-Brittannië met de aankondiging dat een groep parlementsleden en collega’s van verschillende partijen een onderzoek start naar de berichtgeving van de BBC over Joden en Israël.
Het onderzoek komt er nadat een petitie van de Jewish Chronicle, die opriep tot een onderzoek, meer dan 10.000 handtekeningen opleverde. Het onderzoek volgt op de uitspraak van mediawaakhond Ofcom dat de BBC zich niet aan haar eigen redactionele richtlijnen heeft gehouden toen zij verslag deed van een antisemitische aanval in Oxford Street in Londen tijdens Chanoeka.
Jezus zelf woonde dit festival bij, en het was daar in de tempel dat Zijn tegenstanders dreigden Hem te stenigen wegens godslastering vanwege Zijn Messiaanse aanspraken op goddelijkheid (Johannes 10:22-39).
Op een keer zei Jezus dat de Tempel verwoest zou worden, maar dat Hij over drie dagen weer zou worden opgewekt (Johannes 2:19), waarmee Hij bedoelde dat Zijn eigen lichaam de Tempel zou vervangen.
George Frideric Händel, bijvoorbeeld, had een ‘handvat’ voor waar het om ging. Hij was zo geïnspireerd door het evangelie dat hij in 1741 een van de grootste muzikale composities ooit schreef – een 260 pagina’s tellend oratorium over de Messias, geschreven in slechts 24 dagen, waarin op glorieuze wijze het wonder wordt uitgebeeld van Hem wiens komst in de hele Tenach (het Oude Testament) was voorspeld.
Of zoals de moderne componist Stuart Townend het zegt: “Wat een Redder, wat een vriend, wat een glorieus mysterie; eens een baby in Bethlehem, nu de Heer van de geschiedenis.”
God kwam op aarde met Kerst- en hij kwam voor jou! Zoals het eerder genoemde kerstliedje vraagt: “Wat kan ik Hem geven, arm als ik ben? Als ik een herder was, zou ik een lam brengen; als ik een wijs man was, zou ik mijn deel doen; maar wat ik Hem kan geven, geef ik mijn hart.”
Charles Gardner is auteur van Israel the Chosen, verkrijgbaar bij Amazon; Peace in Jerusalem, verkrijgbaar bij olivepresspublisher.com; To the Jew First, A Nation Reborn, en King of the Jews, alle verkrijgbaar bij Christian Publications International.