Israëls toekomst: zonnig of bewolkt?

Van alle volkeren in de wereld is Israël het enige waarvan de bestaansreden lijkt af te hangen van moreel onberispelijk gedrag.

Door Tsvi Sadan | | Onderwerpen: democratie, landbouw

Dit is een vreemd verschijnsel, gezien de geschiedenis van landen als Duitsland, Turkije, Syrië, Rwanda en Cambodja.

De kwestie van Israëls legitimiteit en zijn toekomst is nu een academisch gebied op zich geworden. Een heel genre films en boeken is aan dit onderwerp gewijd. Het eerste serieuze onderzoek naar de toekomst van Israël werd in 2009 gepubliceerd door de Belgisch-joodse auteurs Richard Laub en Olivier Boruchowitch, “Israël – Un Avenir Compromis” (Israël – Een toekomst in gevaar). De auteurs negeren metafysische vragen, zoals de wetenschap vereist. Zij constateren dat Israël verrassend genoeg heeft overleefd ondanks een toename van irrationeel antisemitisme, regionale instabiliteit en een gebrek aan interne eenheid.

Maar ze schrijven ook: “De manier waarop het Israëlisch-Palestijnse conflict wordt waargenomen doet sterke twijfels rijzen over het bestaansrecht van Israël.” Het nucleaire programma van Iran en zijn anti-Israël propaganda zijn genoeg om beide auteurs van hoop voor Israël te beroven. Het doel van de Islamitische Republiek om Israël te vernietigen past heel goed bij het discours in het Westen dat Israël ziet als een schurkenstaat, schrijven ze verder. Israël kan niet verwachten lang stand te houden tegen de achtergrond van de westerse onverschilligheid en de reële existentiële dreiging.

Terwijl Laub en Borukhovitch vooral ingaan op het verwrongen gevoel van moraliteit in het Westen en de moslimwereld, maakt de invloedrijke journalist Rino Tzror zich zorgen over Israëls eigen morele tekortkomingen die het land in de problemen zullen brengen. In zijn apocalyptische film, Jews, Third Time, betoogt Tzror dat het verleden de toekomst onthult, en hij concludeert tragisch genoeg dat Israël precies hetzelfde patroon volgt dat al twee keer tot zijn ondergang heeft geleid: na Salomo en na de vernietiging van de Hasmoneese dynastie – beide koninkrijken werden ten val gebracht door interne twisten. Tzror zegt dat interne strijd ook het “derde Joodse koninkrijk” ten val zal brengen.

Als we inderdaad het verleden zouden herhalen, zou de Joodse staat, die nu 75 jaar onafhankelijkheid viert, zijn tijdslimiet naderen, aangezien de twee historische onafhankelijken 80 en 66 jaar duurden. Tzror is ervan overtuigd dat de omstandigheden in het moderne Israël lijken op die van het verleden. Instellingen storten in, corruptie, diefstal en seksuele immoraliteit tieren welig. Als Israël de waarschuwingssignalen niet herkent, is zijn lot bezegeld. In zijn column in de krant Yediot Aharonot, waarvan een film is gemaakt, concludeert Tzror in navolging van Theodor Herzl: “Als je het wilt, is het geen droom”, waarmee hij impliceert dat de toekomst van Israël minder van God afhangt dan van hoge morele normen.

Veel gelijkgestemde Joden voorspellen een even miserabele toekomst voor Israël. Zij geloven dat Israël alleen gered kan worden als het een einde maakt aan de “bezetting” en als de Israëli’s moreel voorbeeldig leven. Of dit standpunt redelijk is, is niet de vraag. Het is veeleer belangrijk op te merken hoe goedbedoelende maar pessimistische Joden ervan overtuigd zijn dat de toekomst van Israël alleen gewaarborgd is als het zijn missie als “licht onder de volkeren” vervult. Een dergelijke verwachting is absoluut indrukwekkend.

Dit pessimisme wordt weggenomen door een ander boek: Israël – Eiland van succes (2017) van Adam Reuter en Noga Kainan. De twee Israëliërs met economische expertise analyseren de zorgen over de toekomst van Israël. Het eindeloze gezucht, zo betogen zij, is ongegrond en veroorzaakt door vertekenende media. In tegenstelling tot Tzror vinden Reuter en Kainan geen bewijs van stagnatie, achteruitgang of zelfs een ineenstorting van de Israëlische samenleving.

De auteurs zeggen geen politieke agenda te hebben. “Het boek onderzoekt feiten, en we zijn op geen enkele manier bevooroordeeld.” Zij beschouwen Israël als “een eiland van economisch, sociaal, cultureel en ecologisch succes”. De factoren die het succes van Israël hebben bepaald, zullen volgens hen ook in de toekomst blijven werken.

“De uitdagingen waarvoor Israël staat,” zo luidt de inleiding, “en de capaciteiten die het ontwikkelt om die uitdagingen aan te gaan, zijn terug te vinden in elk aspect van het onderzoek. De staat Israël worstelt en wint. Zelfs de naam Israël werd aan de voorvader Jacob gegeven nadat hij de engel van God had overwonnen.” De auteurs vergelijken het leven in Israël in de eerste helft van de 20e eeuw met dat van vandaag. Ze vragen of het veilig is om in Israël te wonen en wijzen erop dat “wat veiligheid betreft, Israël zich vandaag de dag in de rustigste periode sinds zijn oprichting bevindt.” Op de vraag “In welk land zou u het liefst geboren zijn?” kwamen Zwitserland, Australië, Noorwegen en Zweden natuurlijk als beste uit de bus. Maar in dit onderzoek kwam Israël op de 20e plaats, voor Italië, Groot-Brittannië en Japan.

Reuter en Kainan beschrijven dat het inkomen per hoofd van de bevolking sinds 1950 met 2400 procent is gestegen, terwijl het in Egypte met slechts 800 procent en in Jordanië met slechts 640 procent is gestegen. Israël maakt momenteel drie revoluties door: water, energie en vervoer. Voor het eerst in zijn geschiedenis heeft Israël zijn waterprobleem onder controle omdat het ontziltingsinstallaties en rioolwaterzuiveringsinstallaties heeft gebouwd. De ontdekking van aardgas voor de Israëlische kust en het gebruik van hernieuwbare energie hebben Israël energieonafhankelijk gemaakt. De infrastructuur is nog wat onderontwikkeld, maar Israël investeert miljarden dollars in de verbetering ervan. Vanaf maart 2018 zal een nieuwe sneltrein tussen Jeruzalem en Tel Aviv er slechts een half uur over doen om de afstand af te leggen, en in 2021 zal in Tel Aviv een metro gaan rijden. De lijst van projecten is nog erg lang.

Volgens elke maatstaf die je kunt hanteren is Israël een succes. Reuter en Kainan concluderen dat Israël waarschijnlijk nog lang zal bestaan.

De belangrijkste motivatie voor de wedergeboorte van Israël is de tweeduizend jaar oude hoop van het Joodse volk om terug te keren naar het land van hun vaderen en Jeruzalem. Het woord “wonder” komt ook vaak voor in de geschiedenis van het moderne Israël. Het metafysische aspect van Israël negeren zou alles verkeerd begrijpen – van de kern van het conflict met de Palestijnen tot de ongelooflijke Israëlische innovatiekracht. Seculiere profetieën over Israëls vooruitzichten zijn op zijn best speculatie. Om de toekomst van Israël te kennen, moet men de Bijbel bestuderen, die een glorieuze toekomst voor Israël voorspelt, ook al wordt die gekocht met het bloed van talloze Joden.

Israel Today nieuwbrief

Dagelijks nieuws

Gratis in uw mailbox

Israel Heute Newsletter

Tägliche Nachrichten

FREI in Ihrer Inbox