Gedeeltelijk succes voor Israël voor Internationaal Strafhof (ICC)

Het Strafhof in Den Haag moet de bezwaren van Israël serieus nemen

Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag mag de bezwaren van Israël tegen de bevoegdheid van het Hof in de zogenaamde “Palestijnse situatie” niet zomaar van tafel vegen. Dat heeft de kamer van beroep van het Hof op 24 april 2025 duidelijk gemaakt. Zij heeft de beslissing van de kamer van vooronderzoek vernietigd, die Israëls betwisting van de bevoegdheid in november 2024 als “voorbarig” had afgewezen.

De kamer van beroep heeft geoordeeld dat de bezwaren van Israël overeenkomstig artikel 19, lid 2, onder c), van het Statuut van Rome hadden moeten worden onderzocht, en heeft de zaak voor een nieuwe beslissing terugverwezen naar de vorige instantie. De procedure ter bevestiging van de aangevraagde arrestatiebevelen tegen premier Benjamin Netanyahu en ex-minister van Defensie Yoav Galant wordt daarmee voorlopig stopgezet.

Zie ook: Israël gaat in beroep tegen arrestatiebevelen voor Netanyahu en Galant – Israel Today Nederland

Arrestatiebevelen blijven van kracht – maar procedure opgeschort

Hoewel de arrestatiebevelen zelf door deze beslissing niet worden ingetrokken, wordt de procedure tot bevestiging ervan opgeschort totdat de bevoegdheidsvraag definitief is opgehelderd. Dit geeft Israël de tijd om zijn argumenten tegen de bevoegdheid van het ICC officieel naar voren te brengen en te laten toetsen.

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Sa’ar verwelkomde de uitspraak. Het ICC moet nu doen “wat vanaf het begin nodig was”, namelijk een gefundeerde beslissing nemen over de bevoegdheid. Sa’ar benadrukte opnieuw dat Israël geen lid is van het Hof en dat het ICC daarom geen rechtsgrondslag heeft voor zijn optreden.

We said it from the start: The International Criminal Court in The Hague (ICC) doesn’t have, and never had jurisdiction to issue arrest warrants against Israel’s Prime Minister and its former Minister of Defense. Israel is not a member of the ICC and is not party to the “Rome…
— Gideon Sa’ar | גדעון סער (@gidonsaar) April 24, 2025

Israël: geen lid van het Hof, eigen functionerend rechtssysteem

Israël beroept zich op het zogenaamde complementariteitsbeginsel: het eigen rechtssysteem zou in staat zijn om mogelijke misdrijven zelf te onderzoeken. Internationale rechtspraak zou daarom noch noodzakelijk, noch toegestaan zijn.

Het ICC wijst daarentegen op het lidmaatschap van Palestina sinds 2015. Volgens het Hof is dit voldoende om bevoegd te zijn voor vermeende misdaden op Palestijns grondgebied.

Kamer van vooronderzoek moet nu uitgebreid onderzoek doen

Met de huidige beslissing is de kamer van vooronderzoek van het ICC verplicht om de bezwaren van Israël uitgebreid en inhoudelijk te onderzoeken. De vraag of het Hof überhaupt bevoegd is ten aanzien van Israëlische functionarissen blijft daarmee voorlopig onbeantwoord.

Totdat deze beslissing is genomen, wordt de procedure tot bevestiging van de arrestatiebevelen opgeschort. Het juridische geschil over de bevoegdheid van het Haags tribunaal zal dus waarschijnlijk nog wel even voortduren.