Het tweede presidentschap van Donald Trump heeft een breed scala aan reacties uitgelokt, van enthousiasme tot bezorgdheid. In Israël zijn sommigen bezorgd dat kwesties die belangrijk zijn voor Jeruzalem minder belangrijk kunnen zijn voor Washington. De Amerikaanse president Donald Trump heeft gezegd dat hij zich richt op “Amerika eerst” en het beëindigen van oorlogen. Veel Israëli’s zouden graag zien dat Israël eindelijk delen van Judea en Samaria annexeert met Amerikaanse steun, maar het is veel waarschijnlijker dat Trump zich vooral zal richten op het uitbreiden van de Abraham Akkoorden. Hoe meer landen hun relaties met Israël normaliseren, hoe gunstiger dit is voor Amerika, omdat het de kans op oorlog in het Midden-Oosten verkleint en Trump vrijmaakt om zich te richten op binnenlandse kwesties.
Volgens Efraim Inbar, een senior onderzoeker bij het Jerusalem Institute for Strategy and Security, is het uitbreiden van de Abraham Akkoorden “een doel van de regering Trump”.
Trump’s voormalige gezant voor het Midden-Oosten Jason Greenblatt bevestigde dit afgelopen december toen hij afgevaardigden op het Doha Forum in Qatar vertelde dat “het gewoon niet mogelijk is dat president Trump niet zal proberen om de Abraham Akkoorden uit te breiden.”
Mogelijke kandidaten voor het normaliseren van de betrekkingen met Israël zijn onder andere Mauritanië, Somalië, Niger, Azerbeidzjan en Indonesië – maar het belangrijkste land is Saoedi-Arabië.
Saoedi-Arabië dringt er al maanden op aan dat een staakt-het-vuren in Gaza een conditio sine qua non is voor de start of voortgang van zinvolle gesprekken met de Verenigde Staten over het normaliseren van de betrekkingen met Israël. Het Saudische leiderschap heeft herhaaldelijk benadrukt dat er op dit front geen vooruitgang kan worden geboekt zonder een staakt-het-vuren in Gaza.
Bovendien hebben ze een bredere voorwaarde geformuleerd: Naast een staakt-het-vuren moet er tastbare en substantiële vooruitgang zijn in het streven naar een Palestijnse staat – hoe die uiteindelijk ook zal worden gedefinieerd – als cruciaal onderdeel van elk mogelijk normalisatieproces. Dit aandringen op zowel een einde aan het conflict als een geloofwaardige weg naar een Palestijnse staat weerspiegelt het schijnbaar vaste standpunt van Saoedi-Arabië dat deze kwesties niet-onderhandelbare fundamenten zijn voor elke diplomatieke dynamiek met de Verenigde Staten en Israël.
Het is echter de vraag of de Saoedi’s daadwerkelijk op deze voorwaarden zullen aandringen om normalisering van de betrekkingen met Israël te bereiken, en het is twijfelachtig of hun openbare verklaringen zullen verschillen van die welke ze privé afleggen.
Ondanks al het gepraat over een op handen zijnde normalisering van de betrekkingen met andere landen, zegt Jonathan Schanzer, uitvoerend directeur van de in Washington, D.C. gevestigde Foundation for Defense of Democracies, “zijn we helaas nog ver verwijderd van nieuwe overeenkomsten, tenminste zoals de zaken er nu voor staan.”
“De oorlog in Gaza is niet voorbij,” zei hij, ”en het blijft een ernstig probleem tussen Israël en zijn Arabische vrienden.”
Schanzer vertelde JNS ook dat hij gelooft dat Arabische staten ’twijfels’ zullen hebben over normalisatie zolang de Iraanse as onverslagen blijft.
“Wat we nu nodig hebben is een einde aan de oorlog en een einde aan de dreigementen van Iran en zijn proxies. Van daaruit is de weg (zij het met veel hobbels en kuilen) geplaveid voor een nieuw Midden-Oosten,” zei hij.
De Iraanse as, die Hamas in Gaza, Hezbollah in Libanon en de Houthi’s in Jemen omvat, blijft een geduchte bedreiging vormen. Hoewel de Amerikaanse regering onder Trump luchtaanvallen heeft bevolen tegen de Houthi’s en Hezbollah en Hamas zijn verzwakt door Israël, zal het nog wel even duren voordat alle drie de proxies als ongevaarlijk kunnen worden bestempeld. Hezbollah probeert zich nog steeds te hergroeperen. Hamas moet nog worden verslagen en het is waarschijnlijk dat we nog meer gevechten in Gaza zullen zien om dit doel te bereiken.
Het is echter veelbelovend dat ondanks alles wat er sinds 7 oktober 2023 is gebeurd, de Abraham Akkoorden, geformuleerd in 2020 tijdens de eerste termijn van de Trump regering, van kracht blijven.
Op dat moment sloot de Trump-administratie normalisatieovereenkomsten tussen Israël en vier Arabische landen – Bahrein, Marokko, Soedan en de Verenigde Arabische Emiraten.
Inbar waarschuwde tegen het doen van concessies aan de Saoedi’s in ruil voor een normalisatieovereenkomst, “vooral op nucleair gebied”.
Hij voorspelde dat Indonesië, het grootste moslimland, de volgende in de rij zou kunnen zijn voor normalisatie met Israël, en dat “Bangladesh een andere optie zou kunnen zijn als er een machtswisseling plaatsvindt in Dhaka”.
Israël is momenteel in onderhandeling met Libanon, en hoewel de kansen nog steeds klein zijn, is het mogelijk dat gesprekken resulteren in een normalisatieovereenkomst of zelfs volledige diplomatieke betrekkingen.
Volgens Inbar moet Israël “beseffen dat een nieuwe vlag van een moslimstaat in Tel Aviv minder belangrijk is dan bilaterale betrekkingen onder de tafel”.
Hij stelde voor dat Israël zou moeten proberen om meer ambassades, of op zijn minst een economisch kantoor, naar Jeruzalem te halen.
“Trump heeft de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem verplaatst, en we moeten hem ervan overtuigen dat zijn gebaar moet worden nagevolgd door de nieuwe ondertekenaars van de Abraham-akkoorden,” zei Inbar.
Het strand van Zikim gaat voor het eerst sinds 7 oktober weer open
Netanyahu begint belangrijk bezoek aan VS te midden van handels- en veiligheidsgeschillen
Gaza ambtenaar: Natuurlijke doden vermeld als oorlogsslachtoffers
