Soms worden we geconfronteerd met een moeilijke waarheid die zo onverbloemd en onverbloemd verkondigd wordt dat ze onmogelijk te negeren, te vermijden of te verwerpen is. De crisis in Israël over de hervorming van de rechterlijke macht heeft niet alleen verzet ontketend tegen hervormingen, niet alleen tegen de huidige coalitie, maar ook tegen het idee zelf van de soevereiniteit van een democratisch gekozen regering.
Dit werd duidelijk in een recent interview waarin Kobi Richter, een gepensioneerde Israëlische zakenman, zijn overtuiging uitsprak dat dankzij het verzet van de militairen en de zakelijke elite de regering, die volgens hem toch al geen bevoegdheden heeft, ten val zal worden gebracht.
Richters boodschap is om verschillende redenen opzienbarend. Aan de ene kant is hij bijna vol lof over de op handen zijnde vernietiging van de Israëlische economie als katalysator voor de verwijdering van de “vlek”, premier Benjamin Netanyahu.
Anderzijds geeft Richter blijk van een diepe onwetendheid over wat een democratische samenleving eigenlijk is. Het feit dat hij verwijst naar niet nader genoemde democratieën die eindigden als dictaturen of autocratieën roept de vraag op over welke landen hij het heeft.
Simpel gezegd, er is geen reeks mislukte democratieën geweest – met uitzondering van de landen met vervalste verkiezingen of Potemkin-instellingen – die in autocratieën zijn veranderd.
De grote ironie is dat dit precies is waar Richter hier in Israël op uit is: Hij wil een levendige democratie veranderen in een autocratische plutocratie. Hij is ervan overtuigd dat dit kan lukken omdat de echte macht, en dus legitimiteit, van het leger en het grootkapitaal komt. Zij hebben de touwtjes in handen, niet de regering. Daarom is het een uitgemaakte zaak dat de regering uiteindelijk zal vallen.
Richter heeft het natuurlijk niet over wat er zal gebeuren als de regering valt. Komen er dan nieuwe verkiezingen waarbij de wil van het volk, zoals in een echte democratie, bepaalt wie het land zal leiden? Of zijn de verkiezingen alleen geldig als de juiste mensen worden gekozen?
Voor iedereen die het idee en de realiteit van democratie waardeert, is Richters uitspraak ontstellend. Het doet denken aan de arrogantie van Ehud Barak, die onlangs zei dat het wenselijk was om het land op de knieën te krijgen omdat de mensen zich dan tot hem zouden wenden voor leiderschap en richting.
Waar we getuige van zijn is de ontkoppeling van de elite van hun land en hun landgenoten. Het geloof dat geld leidt tot macht en macht leidt tot controle is de basis voor militaire coups, bananenrepublieken en kleptocratieën.
Richter pleit impliciet voor het bewapenen van het leger, wat elke Israëli, ongeacht politieke overtuiging, zou moeten afschrikken.
Het Israëlische volk moet begrijpen dat voor velen die de protesten financieel, strategisch en logistiek steunen, de campagne tegen de justitiële hervorming een handige zet is, een voorwendsel voor een veel verraderlijker agenda: niet alleen de omverwerping van de behoorlijk verkozen regering, maar de vervanging ervan door een regering die voldoet aan de eisen van de elite, zonder rekening te houden met de mening van het volk.
Als Richter zegt dat de regering niet echt de touwtjes in handen heeft en de dingen niet echt regelt, dan zegt hij dat de wil van het volk een vreemd maar betekenisloos concept is.
Richter en zijn geestverwanten vormen niet alleen een uitdaging voor degenen die geschokt zijn door zijn sinistere agenda, maar ook voor degenen die zijn minachting voor de hervorming van de rechterlijke macht en de bestaande regering delen.
Degenen die zeggen dat ze de huidige regering niet herkennen als het Israël dat ze kenden, moeten zich afvragen of ze echt een elitaire plutocratie in de stijl van Barak/Richter willen. Want als mensen geloven dat het Israël dat ze kenden niet meer bestaat, dan zal wat Barak/Richter willen inluiden lijken op een seculiere versie van het Iraanse regime van de mullahs.
Uiteindelijk moeten alle mensen met goede bedoelingen Richter’s opmerkingen zien als een wake-up call. Zijn opmerkingen moeten ervoor zorgen dat ze zich afvragen wat we als samenleving echt willen. De huidige protesten hebben de natie aan de rand van de afgrond gebracht en velen aan beide kanten van de kwestie willen zich ervan distantiëren.
Richter wil duidelijk winnen om zich te ontdoen van een regeringsleider die hij veracht. Vermoedelijk wil hij ook invloed, zo niet controle, over wie hem zal opvolgen. Zijn zorg voor de idealen en de praktische aspecten van een democratie en zijn zorg voor het sociale weefsel van de Israëlische samenleving zijn waarschijnlijk nihil.
Terwijl de meesten van ons volgens Richter tot de deplorables behoren, miskent en onderschat hij gelukkig de kracht en vastberadenheid van de burgers van Israël. Ik geloof dat de meeste Israëli’s, ongeacht hun politieke opvattingen, een soevereine natie en een samenhangend land willen.
De groeiende beweging die reservisten oproept om hun land te dienen, ongeacht hun politieke opvattingen, is hier een goed voorbeeld van. Hetzelfde geldt voor de dialoog- en discussietenten die overal in het land opduiken om meningsverschillen op te lossen, maar ook om begrip te kweken voor elkaars standpunt.
Een democratische natie moet de opruiende tirades van een Barak of een rechter tolereren. Maar een gezonde democratische samenleving ziet ze ook voor wat ze zijn en verwerpt ze met de minachting die ze verdienen.
Israëlische gijzelaar waarschijnlijk bevallen in gevangenschap
Het pijnlijke, harde werk van Israëlische begrafenis-ondernemingen
DOE MEE – Schrijf een brief voor de Israëlische soldaten
