Het valt niet te ontkennen dat de regering van nationale eenheid er niet in slaagt om de crisis aan te pakken. Als we zien dat Netanyahu met succes de eerste golf van Covid-19-infecties heeft afgehandeld, is de enige verklaring die ik kan bedenken voor het feit dat hij de tweede golf niet aan kan, de noodzaak om Gantz’s toestemming te verkrijgen voor elke belangrijke beslissing die hij neemt, wat in wezen Gantz de kracht van een veto geeft. Het laatste heen-en-weer gedoe over Netanyahu’s voorgestelde betaling van een stimulus toont deze mislukking aan.
Vijf dagen geleden kondigde Netanyahu zijn plan aan om elke Israëlische burger een gelijk eenmalig bedrag te geven om de economie te helpen stimuleren. Van zijn kant drong Gantz aan op een gedifferentieerde toelage, wat betekent dat ‘rijke’ mensen het niet zullen krijgen en de niet-zo-rijke minder zullen krijgen. Wegens het bezwaar van Gantz is het besluit van zowel de premier als de minister van Financiën voor een gelijke eenmalige stimulans teruggegaan naar de tekentafel, waardoor de toch al verwarde Israëli’s, die nog steeds wachten op zinvolle overheidshulp voor hun instortende bedrijven, gefrustreerd en boos worden.
De financiële crisis treft vooral de kleine bedrijven en de zelfstandigen, met name de restaurants, een berucht riskante onderneming om te beginnen. Deze bedrijfstak, die vele kwalen kent – waaronder overbelasting, ontbreken van werkloosheidsrechten, ontbreken van een goed pensioenplan, om er maar een paar te noemen – is nooit georganiseerd en heeft dus ook geen politieke macht.
De residentie van de premier in de Balfourstraat in het centrum van Jeruzalem is een politiek slagveld geworden. (Foto: Yonatan Sindel/Flash90)
Ani Shoelman – Ik ben Shoelman
Dit ontbreken van politieke macht voor de restauranthouders eindigde in oktober 2019 met het verschijnen van een Facebookgroep genaamd ‘Ani Shoelman. (ik ben Shoelman).
Deze naam is ontleend aan een Israëlisch folkloreverhaal over een denkbeeldige Shoelman, wiens naam wordt ingeroepen als iemand weigert zijn restaurantrekening te betalen. ‘Shoelman zal betalen,’ was de uitdrukking die werd gebruikt. Ani Shoelman werd een soort van een apolitieke, kleine zakelijke beweging die demonstraties begon om de regering te dwingen de problemen van deze sector op te lossen. Vandaag de dag heeft Ani Shoelman zo’n 210.000 leden.
Aanvankelijk werden de twee oprichters van Ani Shoelman, twee restauranthouders in Jeruzalem, Abir Kara en Itzik Banin, gezien als een soort rechtse politieke vleugel, een aanduiding die zij botweg verwerpen. Of het nu waar is of niet, een van de twee gelooft dat Netanyahu’s zoon, Yair, een sociale mediacampagne voert tegen de Shoelman als onderdeel van de strategie van zijn vader om elke sociale beweging in de kiem te smoren, ongeacht haar politieke oriëntatie.
Hoe dan ook, zonder Netanyahu’s ontslag te eisen, was Ani Shoelman de eerste die de Corona en de economische crisis in verband bracht met Netanyahu’s beleid. De protesten van Ani Shoelman vonden weerklank bij vele Israëli’s die, ongeacht hun politieke opvattingen, met duizenden tegelijk kwamen demonstreren. De Ani Shoelman-rally op11 juli in Tel Aviv inspireerde andere bewegingen, die nu Netanyahu’s ontslag eisen wegens zijn falen om de coronacrisis aan te pakken.
Netanyahu wordt door links niet alleen van corruptie beschuldigd, maar ook van grootschalig wanbeheer van de coronacrisis. Dit slechts enkele maanden nadat Bibi van meer dan 70% van de Israëlische bevolking goedkeuring kreeg voor zijn behandeling van de eerste golf van Covid-19 infecties. (Foto: Olivier Fitoussi/Flash90)
Een beweging gekaapt
De verwarring die daaruit voortvloeide werd het best uitgedrukt door de populaire Israëlische zanger Mooki in een Facebook-post van afgelopen zaterdag. Demonstraties voor de officiële residentie van de premier in de Balfourstraat in Jeruzalem zijn al meer dan een maand aan de gang. En Mooki was onder de indruk dat het nog steeds ‘grootschalige volksprotesten zijn over onze manier van omgaan met politieke corruptie [en] ongekende economische crisis’. Maar toen hij bij de bijeenkomst van zaterdag verscheen, was wat hij aantrof ‘een demonstratie van haat tegen Netanyahu en zijn familie.’
Dit betekent dat de Ani Shoelman-beweging door links is gekaapt in een poging om de coronacrisis uit te buiten en Netanyahu’s ontslag te eisen. Voormalig premier Ehud Barak zei het vorige week in een Facebook-post in niet mis te verstane bewoordingen: ‘Demonstraties zullen toenemen tot de val van Netanyahu.’
Deze Balfourstraat-demonstraties, die nu al weken plaatsvinden tegenover de residentie van de premier, worden door rechtse partijen gezien als georganiseerd en gefinancierd door post-Zionistische ‘weldoeners’, die al jaren op Netanyahu jagen. Een van de vermeende organisatoren is Ehud Barak, die naar verluidt financiële steun van rijke Amerikaanse Joden naar radicale organisaties heeft doorgesluisd. Een recente tweet van Netanyahu laat zien dat ook hij gelooft dat ‘linkse demonstraties worden georganiseerd door Ehud Barak’.
Netanyahu’s rechtse aanhangers blijven een meerderheid in het land, maar zijn in de minderheid op straat.(Foto: Yonatan Sindel/Flash90)
Op zoek naar duidelijkheid
Het ontbreken van duidelijkheid over de identiteit van de demonstranten, en het doel van de protesten zelf, bracht me ertoe om dieper in te gaan op de demonstraties in de Balfourstraat. Ik heb dat gedaan met de hulp van twee goed geïnformeerde linksen, die ik Dan zal noemen, die een insider van het Democratisch Kamp is, en Dana, een linkse activiste die voor elke anti-Bibi demonstratie opduikt. Ik weet dat deze mensen openhartig en betrouwbaar zijn, anders had ik me niet met hen ingelaten.
Beiden hebben gezegd dat Barak’s relatie met Jeffrey Epstein hem persona non grata maakte voor de Israëlische linkerzijde. Barak’s anti-Bibi bravoure, zeggen ze, is niets anders dan egoïstisch.
En wie zijn de zogenaamde anarchisten die hun haar roze verven en hun kont aan de camera laten zien?
Dan: ‘Velen van hen zijn kunstacademie studenten, waarvan ik sommige persoonlijk ken. Ze komen van de gematigde (zionistische) linkerzijde.’
En wie zijn de Zwarte Vlaggen?
Dana: ‘De meesten van hen zijn van middelbare leeftijd, het soort welgestelde bourgeoisie dat ver afstaat van alles wat anarchistisch is.’
En hoe zit het met de aard van deze protesten, wie zit erachter, wat proberen ze te bereiken, wie zijn de deelnemers?
Dana: ‘Er is geen leiderschap, orde of agenda in deze protesten. Het is een complete chaos. Verschillende organisaties met verschillende agenda’s protesteren, en veel deelnemers hebben geen idee wat het doel van de demonstraties is. Velen zijn er omdat het hip is om anti-Bibi te zijn.’
En hoe zit het met organisaties? Geef me wat namen.
Beiden: ‘Nou, er zijn de Zwarte Vlaggen die proberen de Israëlische democratie te redden. En er zijn de anarchisten, maar niet veel van hen. En er zijn de Habalabatim, een groep jonge mensen die vechten voor vrijheid, gelijkheid, liefde en broederschap met nul-tolerantie voor geweld. En er is de ‘gemeenschap’ van de Misdaadminister, die strijdt tegen corruptie (van Netanyahu). En er is de communistische organisatie ‘Omdim Beyahad’ (die bij elkaar staat) van Alon-li Green, die strijdt voor vrede, gelijkheid en sociale rechtvaardigheid. En ook andere ondubbelzinnig linkse organisaties, variërend van anti-Zionisten tot Zionisten, die nu energie krijgen door het falen van de regering om de Corona-crisis goed aan te pakken’.
De crisis wordt nu gebruikt door links, inclusief de media, om de Israëlische samenleving verder te verdelen in een nieuwe poging om genoeg publieke steun te verzamelen om Netanyahu uit zijn ambt te dwingen.
Dana: ‘Dit is nu het enige gemeenschappelijke doel van de Balfourstraat-demonstraties, die in een stroomversnelling komen.’
Terwijl links elke dinsdag en zaterdag zijn show van haat vertoont, blijft rechts zelfgenoegzaam, misschien omdat het gelooft dat links, als minderheid, geen echte bedreiging vormt voor Netanyahu en het rechtse kamp.
Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.