
De dag waarop heel Israël al twee jaar heeft gewacht, is aangebroken: de vrijlating van de Israëlische gijzelaars uit handen van Hamas is begonnen. In de vroege ochtenduren van maandag stak de eerste groep van zeven gijzelaars de grensovergang van de Gazastrook naar Israël over. Dit is het begin van de eerste fase van het door de Amerikaanse president Donald Trump bemiddelde vredesplan, dat een einde moet maken aan de oorlog in Gaza.
Volgens het Israëlische leger gaat het om Matan Angrest, de tweelingbroers Gali en Ziv Berman, Alon Ohel, Eitan Mor, Omri Miran en Guy Gilboa-Dalal. Ze werden begeleid door officieren van de IDF en de binnenlandse veiligheidsdienst Shin Bet toen ze kort na zonsopgang Israëlisch grondgebied betraden.
“De gijzelaars zijn zojuist de grens overgestoken en zijn nu op weg naar een opvangcentrum in het zuiden van Israël, waar ze hun families zullen terugzien”, verklaarde het leger in een mededeling. Het leger bereidt zich al voor om later op de dag nog meer gijzelaars te ontvangen, die aan het Rode Kruis zullen worden overgedragen.
Het kantoor van de premier bevestigde dat de families van de zeven vrijgelatenen vooraf op de hoogte waren gebracht. In een verklaring stond: “Ze hebben zich aangesloten bij onze strijdkrachten in de Gazastrook en zullen zo snel mogelijk Israëlisch grondgebied bereiken.”
Volgens Israëlische bronnen zal Hamas in de loop van maandag nog eens 13 levende gijzelaars en de lichamen van de meeste van de 28 bevestigde doden overhandigen. Volgens de Arabische zender Al Jazeera is de tweede overdracht gepland om ongeveer 10 uur lokale tijd in het zuiden van de Gazastrook. Onder de volgende vrijgelatenen zouden zich Rom Braslavski, Eitan Horn, Nimrod Cohen en Elkana Bohbot bevinden.
Israëlische militaire bronnen spreken van een uiterst gevoelige en gecoördineerde operatie, die wordt uitgevoerd onder de codenaam “Schawim Legwulam” (“Ze keren terug naar hun grenzen”). De repatrianten worden eerst door medische teams onderzocht en vervolgens – afhankelijk van hun toestand – naar de ziekenhuizen Barzilai (Ashkelon) of Soroka (Beersheba) gebracht of in een legerkonvooi naar de militaire basis Re’im gereden, waar hun families hen opwachten. Daar heeft het leger twintig privékamers ingericht waar de terugkeerders zowel medisch worden onderzocht als in een vertrouwelijke omgeving worden herenigd met hun familieleden.
Premier Benjamin Netanyahu en zijn vrouw Sara hebben voor elk van de terugkeerders een persoonlijk welkomstpakket samengesteld met kleding, persoonlijke spullen, een laptop en een tablet om de re-integratie te vergemakkelijken. Bijgevoegd is een handgeschreven briefje met de woorden: “Namens het hele volk van Israël: welkom thuis! We hebben op jullie gewacht en omhelzen jullie.”

Een handgeschreven briefje van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zijn vrouw Sara voor de gijzelaars die terugkeren uit de gevangenschap van Hamas in de Gazastrook, 13 oktober 2025. Bron: kabinet van de premier.
Tegelijkertijd bereidt Israël zich voor op de vrijlating van ongeveer 1.950 Palestijnse veiligheidsgevangenen, waaronder 250 die tot levenslange gevangenisstraf zijn veroordeeld wegens dodelijke aanslagen en nog eens 1.700 die sinds het begin van de oorlog zijn gearresteerd. Ze zullen pas aan de Palestijnse autoriteiten worden overgedragen als alle levende gijzelaars veilig in Israëlische handen zijn.
Na afloop van de overdracht keert het konvooi van het Rode Kruis terug naar Gaza om de lichamen van de 28 gijzelaars op te halen die tijdens hun gevangenschap zijn vermoord. Hun lichamen worden in Israëlische vlaggen gewikkeld en in een plechtige ceremonie met militaire eer naar Re’im gebracht, waar een militaire aalmoezenier het dodengebed uitspreekt. Daarna worden ze overgebracht naar het Nationaal Instituut voor Forensische Geneeskunde in Abu Kabir bij Tel Aviv, waar een definitieve identificatie plaatsvindt.
De directeur-generaal van het ministerie van Religie, Jehuda Avidan, verklaarde dat het instituut voor elk van de vermoorde gijzelaars een apart dossier had aangelegd op basis van inlichtingen van de geheime dienst. Een speciale commissie van het opperrabbinaat had de overlijdensverklaringen al weken geleden afgegeven – een stap die weduwen in staat stelt om volgens de joodse wet opnieuw te trouwen. “Er bestaat geen enkele twijfel”, benadrukte Avidan op de Israëlische radio. Sommige families zouden de traditionele zevendaagse rouwperiode al hebben gehouden en zouden nu een nieuwe begrafenis met militaire eer betogen.
Terwijl er in het land opluchting, maar ook spanning voelbaar is, blijft de situatie politiek explosief. Kritische stemmen in de regering waarschuwen voor de gevolgen van de vrijlating van terroristen. Maar het grote publiek staat eensgezind achter de terugkeer van de gijzelaars – voor velen een morele plicht. Maandenlang hebben families en supporters in wake-bijeenkomsten, op straat en op pleinen aangedrongen op een oplossing. Het geduld van de samenleving was op.
Internationaal wordt de uitwisseling gevierd als een doorbraak. Diplomatieke waarnemers spreken van een mogelijk keerpunt in het Midden-Oosten, ook al gaat niemand uit van een stabiele vrede. Het is nog onduidelijk of alle verplichtingen zullen worden nagekomen en of extremisten aan beide kanten de overeenkomst zouden kunnen saboteren.
Voor Israël is deze dag echter meer dan een politieke gebeurtenis. Het is een daad van genoegdoening en troost – een dag waarop wonden worden aangeraakt, maar ook kunnen worden genezen. De terugkeer van de laatste gijzelaars herinnert aan de diepe waarde die het leven in Israël heeft. Een volk dat zijn zonen en dochters niet vergeet, zelfs niet na jaren van duisternis. Een land dat heeft geleerd pijn om te zetten in vastberadenheid – en hoop in daadkracht.
Video: Live vanaf het gijzelaarsplein in Tel Aviv