
Terwijl Donald Trump zich voorbereidt om over zeven dagen opnieuw zijn intrek te nemen in het Witte Huis, ligt er een uitgebreide lijst met nationale en internationale uitdagingen op hem te wachten – waarbij de veiligheidszorgen van Israël speciale aandacht vereisen. In tegenstelling tot zijn eerste ambtstermijn treedt Trump op 20 januari zijn functie aan na methodische voorbereidingen en met een duidelijk inzicht in zowel prioriteiten als uitvoeringsstrategieën.
De Iraanse nucleaire dreiging
De grootste veiligheidskwestie is het nucleaire gevaar uit Iran. Nadat Trump in 2018 tijdens zijn eerste ambtstermijn uit de nucleaire deal stapte, is hij zich zeer bewust van de onmiddellijke dreiging die Teheran vormt. Twee moordaanslagen door het regime van de ayatollah hebben zijn vastberadenheid om snel tot een oplossing te komen, alleen maar versterkt. Het plan van de nieuwe Amerikaanse regering omvat verschillende strategieën: strenge Amerikaanse sancties, versterkte militaire samenwerking tussen Israël en de VS, en de mogelijke vorming van een bredere internationale coalitie.
Operationele en militaire ondersteuning
De munitietekorten, veroorzaakt door de beperkingen van de regering-Biden op bepaalde munitie, hebben de hoogste prioriteit voor Israëls directe behoeften. Het overgangsteam van Trump heeft plannen aangekondigd voor een snelle opheffing van deze beperkingen en versnelde militaire leveringen aan de Israëlische strijdkrachten binnen 48 uur na zijn inauguratie.
De oorlog in Gaza vormt een andere dringende prioriteit. De toekomstige president heeft een duidelijker standpunt ingenomen over het beëindigen van de oorlog – na een Israëlische overwinning – dan de huidige Israëlische leiderschap. Hoewel een onmiddellijk einde niet wordt verwacht, gaat Trumps team uit van een oplossing binnen enkele maanden. De Amerikaanse regering is van plan premier Benjamin Netanyahu te vragen een gedetailleerde strategische routekaart voor het beëindigen van het conflict voor te leggen.
Diplomatieke en juridische initiatieven
Als belangrijke stap tegen de internationale juridische druk op Israël, plant Trump onmiddellijke maatregelen tegen het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag. Volgens Israel Hayom zullen er uitgebreide sancties worden opgelegd tegen de instelling en haar personeel, waaronder economische beperkingen en inreisverboden voor de VS. Deze uitvoerende maatregel sluit aan bij initiatieven in het Congres om strengere wetgeving tegen het hof en haar medewerkers te implementeren.
De Amerikaanse regering is ook van plan om de sancties uit het Biden-tijdperk, die betrekking hebben op Israëlische burgers, snel aan te pakken, met name die gericht op Joodse inwoners van Judea en Samaria en leiders van de Tzav-9-beweging, die zich hebben verzet tegen leveringen aan Hamas. Trumps team heeft toegezegd deze beperkingen in de eerste dagen van zijn ambtstermijn op te heffen.
Regionale dynamiek en strategische relaties
De uitvoering van de Abraham-akkoorden door normalisatie van de betrekkingen tussen Israël en Saoedi-Arabië blijft een gedeeld doel, hoewel er aanzienlijke uitdagingen blijven bestaan. De Saoedische ambities om nucleaire technologie te verwerven botsen met de Israëlische veiligheidsprincipes, terwijl de verwachting dat Israël een toekomstige Palestijnse staat erkent, na het bloedbad van 7 oktober op steeds meer weerstand stuit.

Israëls strategische zorgen richten zich ook op de groeiende invloed van staten die banden hebben met de Moslimbroederschap. Dit omvat de toenemende regionale rol van Turkije, haar Syrische protectoraat en de groeiende invloed van Qatar in het Westen door middel van verfijnde diplomatie en economische invloed. Hoewel deze ontwikkelingen niet werden besproken in de eerste gesprekken tussen de nieuwe Amerikaanse regering en Netanyahu, vereisen ze steeds meer aandacht.
De Palestijnse kwestie, die in Trumps eerste ambtstermijn een centrale rol speelde in de “deal van de eeuw,” heeft nu aanzienlijk aan prioriteit verloren. Terwijl zijn nationale veiligheidsadviseurs grotendeels overeenkomen met de standpunten van de Israëlische rechtervleugel, blijft de huidige houding van de president ongedefinieerd.
Vooruitzicht
Andere bilaterale kwesties staan op de agenda, waaronder de mogelijke steun van Israël voor verschillende wereldwijde initiatieven van de VS. De Verenigde Staten blijven ook hun bezwaren uiten tegen de betrokkenheid van China bij strategische investeringen in Israël.
Deze onderwerpen zijn nauw met elkaar verbonden: de aanpak van het Iraanse nucleaire programma zou de nucleaire ambities van Saoedi-Arabië kunnen beïnvloeden, terwijl versnelde militaire steun de conflictoplossing in Gaza zou kunnen versnellen.
Twee fundamentele principes moeten in overweging worden genomen. Ten eerste richt de huidige leiding doorgaans 80% van haar aandacht op opkomende uitdagingen en niet op geplande initiatieven. Ten tweede gebruikt Trump – historisch gezien beschouwd als Israëls sterkste bondgenoot onder de Amerikaanse presidenten – onconventionele benaderingen en strategische verrassingen om baanbrekende resultaten te bereiken. Hoewel dergelijke acties zich kunnen voordoen, is het onwaarschijnlijk dat ze de Israëlische belangen zullen schaden.