Stenen met een menselijk hart

Gelukkig kunnen stenen, in tegenstelling tot mensen, de geschiedenis niet herschrijven. Ze kunnen de erop gegraveerde inscripties niet veranderen en ze kunnen zichzelf niet verplaatsen naar nieuwe, minder gevoelige plaatsen.

Ik denk dat zelfs de erkenning van Beit She’arim als werelderfgoed door de Organisatie van de Verenigde Naties voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (UNESCO) de gedachten niet zal veranderen van degenen die geloven dat het “Joodse volk” een moderne uitvinding is, bedacht om het Westerse kolonialisme in het Midden-Oosten te bestendigen.

Dit wil niet zeggen dat archeologie niet wordt gebruikt als instrument om overtuigingen en politieke aspiraties te ondersteunen. Archeologie werd geïnitieerd door mensen die harde bewijzen wilden vinden voor de Bijbelse geschiedenis. Israël heeft het altijd gebruikt om het recht van de Joden te ondersteunen om terug te keren naar hun oude thuisland.

Beit She’arim was een Joodse stad uit de eerste eeuw na Christus die in 352 na Christus door de Romeinen werd verwoest. De plaats ligt 20 km ten oosten van Haifa, in de zuidelijke uitlopers van Neder-Galilea. De bekendheid komt van Rabbi Yehuda Ha’Nasi, die er het grootste deel van zijn leven woonde en er begraven lag.

Ha’Nasi was de samensteller van de Misjna, de belangrijkste Joodse tekst na de Bijbel, en daarom werd zijn begraafplaats een magneet voor vele Joden uit Jemen tot Antiochië die aan zijn zijde begraven wilden worden. Mettertijd is de begraafplaats van de stad een Joodse necropolis geworden die “twee eeuwen historische en culturele verworvenheden” heeft gedocumenteerd.

De UNESCO erkenning van deze plek als een “Joods cultureel centrum” is geen politieke zet ter ondersteuning van Israël. Het is gewoon een verklaring van het voor de hand liggende, net als de onlangs ontcijferde inscriptie.

Evenzo, terwijl de redenen voor Israëls ministerie van Buitenlandse Zaken om een nieuw gevonden inscriptie met de naam Eshba’al Ben Beda op haar webpagina te publiceren vrij duidelijk zijn, laat de keramische kruik uit de tijd van David met het oude Hebreeuwse schrift dat de naam draagt niet veel ruimte voor manipulatie.

Volgens Yosef Garfinkel van het Instituut voor Archeologie van de Hebreeuwse Universiteit en Saar Ganor van de Israel Antiquities Authority, “is dit de eerste keer dat de naam Eshba’al op een oude inscriptie in het land staat … tot ongeveer vijf jaar geleden wisten we van geen enkele inscriptie uit de tiende eeuw voor Christus uit het Koninkrijk Juda.”

Eshba’al was ook de naam van de zoon van koning Saul (1 Koningen 8:33), die volgens de Joodse traditie dezelfde persoon is met de naam Mefiboseth (2 Samuël 4:4). Wie Eshba’al Ben Beda ook was, er lijkt geen argument te zijn dat hij een Judeeër was die in het Dal van Ellah woonde, dezelfde plaats waar David tegen Goliath vocht.

Het wordt steeds noodzakelijker om het voor de hand liggende te zeggen, in een tijd waarin archeologie een prooi is geworden voor degenen die elke Joodse band met het Land Israël ontkennen.

De meesten weten van de systematische vernietiging van archeologische vondsten door de Palestijnen die onder de Tempelberg graven. Minder bekend is de verwijdering van elke verwijzing naar Joods leven, zelfs uit dorpen die Hebreeuwse namen dragen, zoals Beitar (Batir), Anatot (Anata) en Tekoa (Tekua).

Het Visitor Information Center van Bethlehem informeert bezoekers bijvoorbeeld helemaal niet over de geschiedenis van het nabijgelegen Batir ten tijde van de Grote Joodse Opstand in 135 na Christus. Evenzo, hoewel de profeet Amos wordt genoemd in de geschiedenis van Tekua, wordt bezoekers niet verteld dat hij Hebreeuws sprak, niet over Palestina, maar over Israël en Judea.

Zoals een Hebreeuws lied zegt: “er zijn mensen met een hart van steen”, maar er zijn ook “stenen met een menselijk hart” die tot ons spreken, zodat wij het kunnen weten, als we maar oren hadden om te horen.