Toen op 7 oktober 2025 de zon onderging en daarmee de tweede verjaardag van de tragische gebeurtenissen in Israël ten einde kwam, dacht ik diep na over de kwetsbaarheid van vrede en de voortdurende menselijke kosten van het conflict. Vanuit mijn perspectief als ‘schaduwambassadeur’ van de Virtuele Ambassade van Irak in Israël – een onafhankelijk initiatief dat zich inzet voor dialoog, begrip en samenwerking tussen onze twee landen – betuig ik mijn oprechte medeleven aan de families van de slachtoffers, de overlevenden en het hele Israëlische volk. De verschrikkingen van die dag, waarop onschuldige levens werden verwoest door terreurdaden, herinneren ons er op indringende wijze aan dat geweld alleen maar meer leed veroorzaakt – en dat echte veiligheid niet ligt in verdeeldheid, maar in verzoening.
Irak, een land dat zelf decennia van onrust, oorlog en instabiliteit heeft doorstaan, kent de littekens van het conflict maar al te goed. Van de oorlog tussen Iran en Irak tot de daaropvolgende opstanden hebben onze volkeren een hoge prijs betaald voor fanatisme en het falen van de diplomatie. Juist vanwege deze gezamenlijke geschiedenis van pijn voelen wij Irakezen, die ons inzetten voor vrede, vandaag een diepe solidariteit met Israël. De virtuele ambassade, ontstaan uit de wens van het maatschappelijk middenveld om de kloof tussen onze landen te overbruggen, neemt duidelijk stelling tegen elke vorm van terrorisme en haat. Wij veroordelen de aanslagen van 7 oktober 2023 niet alleen vanwege hun wreedheid, maar ook omdat ze de vooruitgang in de richting van regionale harmonie – zoals belichaamd in de Abraham-akkoorden – trachtten te saboteren.
Als we kijken naar de bredere context van de aanslagen van 7 oktober en de daaropvolgende oorlog, kunnen we niet negeren hoezeer Hamas zelf heeft bijgedragen aan de vernietiging van Gaza – door terrorisme te gebruiken voor politieke doeleinden en door zijn onwrikbare steun aan het Iraanse terreurregime. Hamas, dat door de Verenigde Staten, de Europese Unie en vele andere landen als een terroristische organisatie wordt beschouwd, regeert sinds 2007 over Gaza, maar hun bewind wordt gekenmerkt door het voorrang geven aan militaire activiteiten boven het welzijn van de bevolking. Door militaire infrastructuur te bouwen in burgergebieden – bijvoorbeeld onder ziekenhuizen en scholen – gebruikt Hamas de inwoners van Gaza in feite als menselijke schilden, waardoor het verwoestende tegenreacties uitlokt en zo bijdraagt aan de verwoesting van de enclave. Hoewel sommige bronnen deze voorstelling betwijfelen en de Israëlische oorlogsvoering op de voorgrond plaatsen, is de aanpak in talrijke rapporten gedocumenteerd. De aanval van 7 oktober, die Hamas zelf omschreef als een “noodzakelijke stap”, leidde tot een militaire operatie van Israël, waarbij volgens schattingen een explosieve kracht werd gebruikt die overeenkomt met twee atoombommen. Meer dan 90 % van de woongebouwen werd verwoest en bijna de hele bevolking werd verdreven.
De rekruteringsstrategieën van Hamas versterken deze vicieuze cirkel nog eens extra. De organisatie indoctrineert en rekruteert gericht jonge Palestijnen en radicaliseert de samenleving door middel van onderwijs en media die terrorisme verheerlijken en het afschilderen als een weg naar politieke macht. Sinds het begin van de oorlog zou Hamas tot 15.000 nieuwe strijders hebben gerekruteerd – vaak uit de wanhopige bevolking van Gaza – om haar militaire vleugel, de Izz ad-Din al-Qassam-brigades, te versterken en haar dominantie ten opzichte van Fatah te behouden. Deze rekrutering dient niet zozeer ter verdediging, maar om de politieke macht te behouden – ten koste van de economie, de infrastructuur en de toekomstperspectieven.
Daar komt nog de nauwe alliantie met Iran bij – een regime dat al decennialang terrorisme in de hele regio ondersteunt, ook tijdens de Iraakse conflicten met door Teheran gecontroleerde milities. Iran financiert, bewapent en traint Hamas – volgens schattingen met honderden miljoenen dollars per jaar – en maakt zo aanslagen zoals die van 7 oktober mogelijk. In ruil daarvoor bekent Hamas zich tot de “as van verzet” en draagt zo actief bij aan de regionale instabiliteit. Deze alliantie heeft Gaza internationaal geïsoleerd, wederopbouwhulp geblokkeerd en escalaties veroorzaakt die het gebied in een oorlogsgebied hebben veranderd. Naar verluidt zijn inmiddels meer dan 67.000 Palestijnen omgekomen in het conflict. Zelfs stemmen die het beleid van Israël als de belangrijkste oorzaak van het leed zien, erkennen dat Hamas door haar tactieken het conflict verlengt.
In de geest van de historische akkoorden die de deuren naar normalisatie in het Midden-Oosten hebben geopend, moeten we dit moment aangrijpen om ons engagement voor vrede te hernieuwen. Irak en Israël, gescheiden door geografie en geschiedenis, hebben meer gemeen dan men denkt: eeuwenoude culturele banden, een rijk Joods erfgoed in Irak dat duizenden jaren teruggaat, en een gemeenschappelijk belang bij stabiliteit in een onrustige regio. Ooit waren Iraakse Joden een levendig onderdeel van onze samenleving en leverden ze een bijdrage aan kunst, wetenschap en economie. Nu we een toekomst zonder oude vijandschappen tegemoet gaan, streeft onze virtuele ambassade ernaar deze banden nieuw leven in te blazen door middel van virtuele diplomatie, culturele uitwisseling en wederzijdse erkenning.
Op deze verjaardag roep ik de leiders in Bagdad en Jeruzalem op om verder te kijken dan de retoriek van verdeeldheid. De staat van oorlog tussen Irak en Israël is al lang een anachronisme – een overblijfsel van de Koude Oorlog dat niemand meer dient. Het is tijd dat Irak reageert op het gebaar van Israël om ons van zijn lijst van vijandige staten te schrappen en concrete stappen zet om de betrekkingen te normaliseren.
Stel je de mogelijkheden eens voor: gezamenlijke projecten op het gebied van waterbeheer, landbouw en technologie; gezamenlijke terrorismebestrijding; culturele programma’s die onze verweven geschiedenis eren. Dergelijke samenwerking zou niet alleen onze volkeren ten goede komen, maar ook bijdragen aan een bredere vrede in het Midden-Oosten – een vrede waarin landen als de onze samen optreden tegen bedreigingen zoals de Iraanse invloed en zijn proxy-milities.
Maar vrede is meer dan de afwezigheid van oorlog – vrede moet worden gekoesterd. Tegen de jongeren van Irak en Israël zeg ik: ga met elkaar in gesprek. Leer elkaars taal, geschiedenis en hoop kennen. Aan onze regeringen doe ik een beroep: open kanalen voor dialoog – indien nodig in eerste instantie virtueel. En aan de internationale gemeenschap, in het bijzonder onze bondgenoten in de VS en de Golfstaten: Steun deze inspanningen met dezelfde vastberadenheid waarmee de Abraham-akkoorden tot stand zijn gekomen.
Als onafhankelijk activist en stem van de vrede spreek ik niet namens een regering, maar namens de talloze Irakezen en Israëli’s die verlangen naar een regio waarin 7 oktober slechts een hoofdstuk uit de geschiedenis is – en geen terugkerende nachtmerrie. Laten we de nagedachtenis van de slachtoffers eren door bruggen te bouwen in plaats van muren. Vanuit de virtuele ambassade van Irak in Israël reiken we de hand naar vriendschap en solidariteit. Samen kunnen we de tragedie omzetten in een triomf.
Shalom en Salam. Vrede zij met ons allen.
De operatie in Doha – wat gebeurt er met de gijzelaars?
“Geen Palestijnse staat”, zegt Netanyahu tijdens feestelijke ondertekening van belangrijk E1-project
Minister van Defensie Israël: ‘Gaza zal worden vernietigd als Hamas niet opgeeft’
