Condenssporen van straaljagers trokken door de lucht boven de Golanhoogten en vermengden zich met cirruswolken. Kleine stippen die witte damp vrijlieten, bewogen van oost naar west en lieten geen twijfel bestaan over waar ze vandaan kwamen en wat ze enkele minuten eerder ergens in Syrië hadden gedaan.
“Vandaag is het hier rustig, maar gisteren en zaterdag hoorden we duidelijk de gevechten en de constante aanvallen van de luchtmacht,” zegt Yehoshua Moskowitz, een inwoner van Moshav Alonei HaBashan, de meest oostelijke nederzetting van Israël. Sinds het begin van de oorlog verkeert de gemeenschap in hoogste staat van paraatheid. De paraatheidseenheid, waar ook Moskowitz deel van uitmaakt, is gemobiliseerd.
Samen beklimmen we de nabijgelegen Tel Hazeka, die aan de grens ligt. In de vallei onder ons heeft Israël de afgelopen tien jaar een kamp opgezet voor Syrische burgeroorlogsvluchtelingen. De banden met de Druzen-minderheid aan de Syrische kant van de Golanhoogten en met andere sympathiserende groepen worden onder de radar onderhouden. Maar nu is het rustig en idyllisch op de Golan, ook aan de Syrische kant.
Ondertussen schrijft de IDF ten oosten van ons geschiedenis. De belangrijkste offensieve capaciteiten van het Syrische leger bestaan niet meer. Israëlische lucht- en zeestrijdkrachten hebben deze vernietigd, terwijl grondtroepen de bufferzone hebben veroverd, inclusief de met sneeuw bedekte top van de Hermon in de verte.
Men kan vandaag voorzichtig aannemen dat het Syrische deel van de Hermon – het noordelijkste punt onder Israëlische controle – en de bufferzone aan de Syrische grens in Israëlische handen zullen blijven totdat de Messias komt. Misschien zelfs daarna.
Tegen alle voorspellingen in
De val van het regime van Bashar al-Assad en de vernietiging van zijn leger zijn adembenemende neveneffecten van Israëlische belangen.
Na de vernietiging van de meeste militaire krachten van Hamas in het zuiden in Gaza en de zware klappen tegen Hezbollah in het noorden, is de met zoveel moeite opgebouwde Iraanse as in vlammen opgegaan. Het is ook moeilijk voor te stellen hoe de Iraniërs de as opnieuw willen opbouwen als ze geen voet aan de grond krijgen in Syrië.
Premier Benjamin Netanyahu had volledig gelijk toen hij zei: “De ineenstorting van het Syrische regime is een direct gevolg van de zware slagen die wij hebben toegebracht aan Hamas, Hezbollah en Iran.
“Er is een nieuw, dramatisch hoofdstuk begonnen in de geschiedenis van het Midden-Oosten. Gisteren is iets gevallen – letterlijk. Het Assad-regime in Syrië, een centrale schakel in de as van het kwaad met Iran, is na 54 jaar ingestort. Iran heeft miljarden geïnvesteerd in Syrië, en alles is verloren gegaan,” zei Netanyahu.
Weliswaar had noch hij, noch iemand anders voorspeld dat Assad zou vallen. Waarschijnlijk niet eens de rebellen. Interessant genoeg was de enige binnen het Israëlische systeem die turbulentie in Damascus voorzag, de nieuwe chef van militaire inlichtingendiensten, generaal-majoor Shlomi Binder.
“Let op Syrië,” heeft hij zijn mensen de afgelopen weken keer op keer op het hart gedrukt. Maar al vóór het bloedbad van Hamas op 7 oktober 2023, en zeker daarna, moeten we afscheid nemen van de illusie dat inlichtingendiensten strategische voorspellingen kunnen doen. Geen enkele inlichtingendienst voorspelde de val van de Sovjet-Unie, Nicolae Ceaușescu of Hosni Mubarak.
En natuurlijk kon niemand 14 maanden na 7 oktober voorzien dat het resultaat van die zaterdag de ineenstorting van de Iraanse as zou zijn. Maar hier zijn we dan, en dat is geen toeval.
Nu rijst de vraag wat er moet gebeuren met het zeldzame strategische voordeel van Israël ten opzichte van de Islamitische Republiek. Het antwoord ligt voor de hand: de vernietiging van het Iraanse kernprogramma.
Iran blijft achter zonder zijn verdedigingslagen – Hamas, Hezbollah, Assad, een luchtverdedigingssysteem – en met de helft van zijn offensieve capaciteiten. Een betere gelegenheid is er nooit geweest, en misschien komt die nooit meer.
Operationeel gezien, althans volgens openbare informatie, beschikken alleen de VS over de bunkerdoorborende bommen die nodig zijn om de ondergrondse faciliteiten binnen te dringen waar het nucleaire programma wordt ontwikkeld. Voor een Amerikaanse operatie zou de opperbevelhebber – de president – een beslissing moeten nemen.
Er zijn echter geen signalen dat Joe Biden iets zal ondernemen. Als Biden het bevel zou geven, zou dit het glorieuze sluitstuk kunnen zijn van een internationaal aangetaste presidentschap.
Een adviseur van de beoogde president Donald Trump zegt: “Wat is het ergste dat kan gebeuren? Wat kan Iran doen? Niets.”
De hoge ambtenaar van de toekomstige regering heeft gelijk. Hooguit zou Iran Israël en de Golfstaten met zijn overgebleven raketten kunnen aanvallen. Hoewel de mogelijke schade niet onbeduidend is, is het risico de moeite waard, vooral omdat Israël en de VS de raketten van de ayatollahs inmiddels probleemloos kunnen onderscheppen.
Maar het lijkt erop dat noch Biden, noch zijn opvolger militair wil ingrijpen. Trump en zijn adviseurs spreken over een hervatting van het beleid van “maximale druk” op Iran, dus sancties en economische isolatie.
Maar dat is niet genoeg. Al twintig jaar zijn er sancties tegen Iran. Dat heeft hen er niet van weerhouden de drempel naar een kernbom te bereiken. Daarom kunnen we alleen maar hopen dat de aftredende of komende president tot rede komt en dit gevaar voor de mensheid elimineert.
Een nieuwe bladzijde?
Terug naar Syrië. De hele wereld vraagt zich af hoe de nieuwe regering eruit zal zien. In Israël werden de nieuwe machthebbers direct geïdentificeerd als jihadisten, en er bestaat geen twijfel dat dit geldt voor Mohammad al-Julani, de leider van Hayat Tahrir al-Sham, en de bendes waarmee hij Assad ten val bracht.
Maar een diepere blik in de geschiedenis van deze man laat een positieve wending zien. “Je zou kunnen zeggen dat hij een Syrische patriot is. Op basis van zijn geschiedenis en uitspraken maakt hij geen deel uit van de mondiale jihad en wijst hij die af,” zei Nadine Khalifa, een in Egypte geboren en in Turkije woonachtige onderzoeker, die al-Julani in 2020 in Idlib interviewde voor het internationale onderzoeksinstituut Crisis Group.
In een telefoongesprek vanuit Turkije verklaarde Khalifa dat al-Julani “ISIS en later al-Qaida heeft verlaten, omdat hij alleen tegen Assad wilde vechten. Hij zegt dat hij in zijn twintiger jaren lid was van deze groepen, maar dat later betreurde.
“Deze organisaties haten hem vanwege zijn standpunten, en hij heeft hen ook verdreven uit de gebieden die hij controleert. In zijn kringen is het levensgevaarlijk om je tegen de mondiale jihad te keren, maar hij heeft standgehouden en daar een prijs voor betaald. Hij heeft nooit zijn standpunt veranderd dat zijn enige doel de val van Assad is,” zei ze.
Khalifa sprak met al-Julani in een door hem gecontroleerd gebied in Idlib. “Uit wat daar gebeurt, kun je leren wat je in Syrië kunt verwachten. Het is een conservatieve islamitische regering, maar het is niet Kabul. Vrouwen studeren niet alleen thuis, maar geven ook les aan universiteiten.”
Maar weet u dat hij door de Amerikanen wordt gezocht wegens terroristische activiteiten?
Khalifa: “Dat klopt, maar de sancties werden opgelegd vanwege zijn tijd bij ISIS. Er zijn geen verslagen van internationale operaties. Hij heeft gezegd dat alleen Syrië hem interesseert, en nu, na de val van Assad, zegt hij ook dat hij geen Iraniërs of Syriërs buiten Syrië zal vervolgen.”
En Israël?
Khalifa wijst op de hoopvolle woorden van de nieuwe Syrische premier Mohammed al-Bashir van woensdag. In een indirecte reactie op Netanyahus waarschuwing om zijn land niet opnieuw aan de Iraanse as te verbinden, zei hij dat Syrië niet bereid is om oorlog te voeren en ook niet de intentie heeft om in de toekomst oorlog te voeren. Integendeel, de aanwezigheid van Iran en Hezbollah is de reden voor onze bezorgdheid.
Terwijl de communicatie van de rebellen verfijnd en op het Westen gericht is, heeft Israël de fout gemaakt om zijn handelingen openbaar te maken. De vernietiging van het Syrische leger was ongetwijfeld noodzakelijk, maar er was geen reden om ermee te pronken. Net zoals bij de “Operatie Orchard” – de bombardementen op de Syrische kernreactor in 2007 – of de “Campagne tussen de oorlogen”, een reeks Israëlische offensieve acties voornamelijk op Syrisch grondgebied sinds 2011, zijn sommige zaken beter in nevelen gehuld.
Ja, iedereen weet wie wat heeft gedaan. Maar het was niet nodig om het de andere kant onder de neus te wrijven met video’s en een wereldwijde mediacampagne. Op een dag zal iemand ons daarvoor de rekening presenteren.
Oorspronkelijk verschenen in Israel Hayom.
Iraanse wapensmokkel verijdeld – “Doel: aanvallen op Israëli’s”
Twee jaar na 7 oktober belooft Netanyahu dat Israël zal zegevieren
Reservist IDF gedood bij Rafah – nieuwe schending staakt-het-vuren door Hamas
