Hoewel Lapid het mandaat had om de regering te vormen en zijn Yesh Atid-partij veruit het grootste lid van de coalitie is, zal Yamina-leider Naftali Bennett de eerste twee jaar als premier dienen, waarna Lapid de teugels in handen zal nemen. De Knesset heeft nu maximaal 12 dagen om het regeerakkoord te ondertekenen en de nieuwe regering te beëdigen. Lapid en Bennett hopen dat aanstaande maandag al te kunnen doen.
De coalitie van acht partijen bestaat uit:
• Yesh Atid (Lapid’s centristische factie met 17 zetels)
• Blauw-Wit (centristisch, 8 zetels)
• Yamina (rechts-nationalistisch, 7 zetels)
• Arbeid (links, 7 zetels)
• Yisrael Betinoe (rechts seculier, 7 zetels)
• Nieuwe Hoop (rechts, 6 zetels)
• Meretz (extreem-links progressief, 6 zetels)
• Ra’am (islamitisch, 4 zetels)
Lapid en Bennett worden ‘de broers’ genoemd. Ze hebben al lang een goede persoonlijke band. Maar zal dat genoeg zijn om deze ongelijksoortige verzameling politici bij elkaar te houden? (Foto: Olivier Fitoussi/Flash90)
Wolk aan de horizon
Hoewel de coalitie op papier een meerderheid van 62 van de 120 zetels in de Knesset heeft, heeft een lid van Yamina al aangekondigd dat hij tegen de vorming van de nieuwe regering zal stemmen. Een ander Yamina-Knessetlid neigt naar verluidt in dezelfde richting. Als beiden tegenstemmen, zal de nieuwe regering slechts 60 van de 120 stemmen halen (tenzij individuele leden van de Gezamenlijke Arabische Lijst voorstemmen), en zal ze niet worden gevormd.
Yamina ‘rebel’ Nir Orbach. Maar een of twee Knesset-leden hoeven ‘om te draaien’ om het hele kaartenhuis omver te werpen. (Foto: Olivier Fitoussi/Flash90)
Geschiedenis schrijven
Afgezien van al het andere, werd gisteravond geschiedenis geschreven toen voor de allereerste keer een Arabische politieke partij toetrad tot een Israëlische regeringscoalitie. Ra’am-leider Mansour Abbas, die ook bereid was samen te werken met een rechtse regering onder leiding van Netanyahu, vertelde verslaggevers: ‘Deze overeenkomst heeft een heleboel dingen in het voordeel van de Arabische samenleving, en de Israëlische samenleving in het algemeen.’
Abbas schreef geschiedenis door de behoeften van zijn kiezers voorrang te geven op de ‘Palestijnse’ zaak, waar Israëlisch-Arabische politici zich doorgaans op richten. (Foto: Avshalom Sassoni/Flash90)
Wat is het plan van de nieuwe regering?
Waar staat de nieuwe regering voor, behalve Netanyahu uit de macht zetten? Wat is haar agenda? Dat is moeilijk te zeggen, omdat de leiders van de coalitie in het openbaar over weinig anders hebben gesproken dan over het afzetten van Bibi en over een vaag idee van ‘eenheid’.
Er is geen verenigd centraal programma voor de nieuwe regering, althans niet een dat de verschillende sociale, economische, veiligheids- en diplomatieke problemen aanpakt die zich de komende vier jaar zeker zullen voordoen. En het is moeilijk te zien hoe zo’n programma er zou kunnen komen, aangezien de leden van de coalitie uiteenlopen van progressieve atheïsten tot Arabische islamisten en religieus-nationalistische Joden.
Wat we waarschijnlijk kunnen verwachten is veel intern geharrewar, spanningen en pogingen om de macht van de ene of de andere partij te laten gelden. We zagen dit in de coalitie-onderhandelingen tot de laatste minuut, toen de linkse Arbeidspartij en de rechtse Yamina beide op het punt leken te staan om de hele deal op te blazen over een zetel in de rechterlijke benoemingscommissie.
Zie ook: De ‘regering van verandering’ zal niets veranderen
De twee leidende vrouwen in de coalitie, Ayelet Shaked (Yamina) en Merav Michaeli (Arbeidspartij), ruziën over wie rechters mag benoemen. (Foto: Flash90)
Waar blijft Bibi dan?
Netanyahu heeft beloofd een zeer actieve oppositieleider te worden, terwijl hij de interne verdeeldheid van de nieuwe regering uitbuit om haar ten val te brengen. En die pogingen zullen ongetwijfeld vandaag beginnen, nog voordat de coalitie is erkend en de regering is beëdigd. Als Bibi een of twee van de rechtse coalitieleden kan ‘omdraaien’, kan hij nog steeds de vorming van de nieuwe regering verhinderen en een vijfde verkiezing afdwingen.
Ondertussen blijkt uit peilingen dat minstens de helft van Netanyahu’s eigen Likoed-collega’s wil dat hij zich terugtrekt uit het partijleiderschap. Velen zijn het beu dat de Israëlische politiek draait om één man, en zijn ervan overtuigd dat een sterke, volledig rechtse regering tot stand zou kunnen komen als hij weg zou zijn. Als deze inspanningen vruchten afwerpen en Netanyahu een stap terug doet of uit de Likoed-leiding wordt gezet, kunnen de spelregels volledig veranderen. Als de nieuwe regering al aan de macht zou zijn, zou Likoed zich bij haar kunnen aansluiten en zich kunnen inspannen om de meer linkse elementen te verdrijven. Anderzijds zouden de rechtse elementen van de nieuwe regering zich bij de oppositie kunnen aansluiten, de regering ten val kunnen brengen en op hoop van zege naar nieuwe verkiezingen kunnen gaan.
Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.
Fiji-regering stemt over verhuizing ambassade naar Jeruzalem
Tacheles met Aviel – Jihadist, Ave Maria en Villach
Opnieuw opkomend antisemitisme
