Netanyahu wil breuklijnen in nieuwe regering benutten

De nieuwe regering van Israël moet zondag het vertrouwen van de Knesset krijgen. Als de stemming slaagt, en er zijn aanwijzingen dat de 61 stemmen daarvoor zullen worden behaald, zal de zogenaamde ‘regering van verandering’ worden beëdigd als Israëls 36e regering.

Door Ryan Jones |

Maar deze week al waren er tekenen dat het voor de ideologisch uiteen­lopende partijen in de coalitie gemak­kelijker gezegd dan gedaan kan zijn om de meer gevoelige politieke kwesties die hen verdelen te vermijden.

En Benjamin Netanyahu, die vanaf volgende week aan het hoofd van de oppositie lijkt te staan, zal ongetwijfeld alles in het werk stellen om ervoor te zorgen dat zij dergelijke kwesties niet uit de weg kunnen gaan.

Dinsdag keurde Netanyahu’s Likoedpartij unaniem een motie goed om drie plaatsen op haar lijst van 30 parlements­leden vrij te houden voor enige van de rechtse leden van de nieuwe regering, die de gelederen willen breken, en zo de stimulans om over te lopen te versterken.

Het enige wat nodig is om dit kaarten­huis in elkaar te laten storten, is dat twee of drie Knesset­leden van Yamina, Nieuwe Hoop of Yisrael Betenoe (de rechtse facties in de nieuwe regering) het gevoel krijgen dat de regering een richting uitgaat die zij ideologisch niet kunnen steunen.
Deze week is een voorproefje gegeven van hoe dat zou kunnen gebeuren, en misschien zijn zelfs de eerste tekenen zichtbaar van de scheuren die Netanyahu hoopt te laten uitgroeien tot onoverbrugbare breuklijnen.

Een verhitte discussie in het Knesset Regelingen Comité op woensdagochtend. Kan de nieuwe regering de controversiële aard van de behandeling van Israëls meer gevoelige politieke kwesties overleven? (Foto: Oliver Fitoussi/Flash 90)

Punten van onenigheid
Dinsdag werd gemeld dat Nieuwe Hoop erop aandringt dat de nieuwe regering het probleem aanpakt van de illegale Pales­tijnse bouw in delen van Judea en Samaria die worden aangeduid als ‘Gebied C,’ die onder volle­dige Israëlische controle staan.

Volgens de nummer 2 van deze partij, Ze’ev Elkin, roept de coalitie­over­een­komst van Nieuwe Hoop op tot de oprichting van een speciaal regerings­orgaan om de kwestie aan te pakken. Maar Benny Gantz, leider van de centristische partij Blauw-Wit, die minister van Defensie zal blijven in de nieuwe regering, benadrukt dat het akkoord van zijn partij de zaak onder de directe bevoegdheid van zijn ministerie en het defensie-apparaat houdt. (Zie: Regering kan struikelen over geschil om Judea-Samaria

Elkin waarschuwde dat ‘de nieuwe regering niet tot stand zal komen’ als de eis van Nieuwe Hoop niet wordt ingewilligd, maar coalitie­-functio­narissen betoogden later dat de ruzie in de media was opgeblazen. Tegelijkertijd kondigden zij echter aan dat Elkin extra invloed had gekregen, in de vorm van een officiële liaison tussen de regering en de Knesset, in een kennelijke poging om hem te kalmeren.

Later op de dag kwam het bericht dat de nieuwe minister van Transport, Merav Michaeli (hoofd van de linkse Arbeids­partij), van plan is om meer dan een miljard shekels te schrappen in de financiering van wegen tussen Joodse neder­zettingen in Judea en Samaria. Dit wekt de voor­spel­bare woede op van rechtse leden van de coalitie, die de Joodse bewoners van de bijbelse gebieden als een van hun belangrijkste groepen kiezers beschouwen.

Tot slot meldde Channel 13 dat er binnen de coalitie toenemende bezorgdheid bestaat dat de nieuwe regering na haar aantreden onder Amerikaanse druk zal komen te staan om een ‘neder­zet­tingen­stop’ in Judea en Samaria door te voeren. De verschillende partijen die samen de coalitie vormen zouden diametraal tegen­over­gestelde stand­punten hebben over hoe op dergelijke druk te reageren.

Veel rechtse kiezers voelen zich verraden door de opkomst van een een­heids­regering met extreem-linkse partijen. Dat zou de rechtse partijen bij de volgende verkiezingen wel eens slecht kunnen uitkomen, als ze er niet in slagen met hun nieuwe coalitiepartners samen te werken. Teksten: ‘Nood­toestand van rechts’ en ‘Leugenaar’. (Foto: Avshalom Sassoni/Flash90)

Interne verdeeldheid
Of Netanyahu een kans krijgt om zijn plannen uit te voeren hangt grotendeels af van hoe zijn eigen Likoed­partij reageert op het feit dat hij naar de oppositie wordt gestuurd.

Likoed kreeg bijna dubbel zoveel zetels als de volgende grootste partij, Yesh Atid, en zal toch niet de volgende regering leiden. En dat is allemaal te danken aan één man, Benjamin Netanyahu, en de weigering van de meeste andere politieke partijen om zitting te nemen in een regering waarin hij premier is.

Niet weinigen binnen Likoed benadrukken dat Netanyahu, in het belang van het land en in het bijzonder van rechts, had moeten aftreden en iemand anders uit de partij een regering had moeten laten vormen. Diezelfde mensen voelen zich ook niet op hun gemak als Netanyahu de oppositie leidt, en als hij partij­leider blijft bij de volgende verkiezingen, indien zijn pogingen om de nieuwe regering ten val te brengen zouden slagen.

Channel 12 meldde woensdag, dat Bibi probeert de voor­ver­kie­zingen van de Likoedpartij te vervroegen om zijn plaats aan de top te verstevigen voor de duur van de ambtstermijn van de nieuwe regering. Maar partij­functio­naris­sen vertelden de nieuws­zender dat deze keer, ‘we Netanyahu niet de spelregels zullen laten bepalen.’

Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuws­brief.