Waltz met Bashir werd ook genomineerd voor de Academy Award voor de Beste Buitenlandse Film. Israëlische critici zeiden dat het boek, wat in een film is omgezet, zo veel prijzen kreeg vanwege zijn duidelijke anti-militaire/anti-Israëlische plot. Dit is niet verwonderlijk, als je bedenkt dat Israëlische kunstenaars lang geleden geleerd hebben dat anti-Israël zijn, een betere kans op roem geeft. Zij hebben zich daaraan aangepast, hetzij cynisch, hetzij omdat ze zich oprecht beklagen over waar Israël voor staat, of beide.
Tunnels, het nieuwe stripboek van Roetoe Modan, valt onder dezelfde anti-Israëlische kunst, zij het op een minder uitgesproken manier. Tunnels gaat over een archeologische zoektocht naar de Ark van het Verbond. In deze zoektocht zijn vervalsing, internationale intriges, bezetting, gekke pioniers en soldaten, trotse Palestijnen, en een homo-liefdesverhaal tussen een Jood en een Palestijn inbegrepen – een recept met alle ‘passende’ ingrediënten.
Het gaat over Joodse en Palestijnse tunnels, die onder de beruchte veiligheidsmuur doorlopen. De Palestijnen graven een tunnel om goederen en explosieven te smokkelen. De pioniers graven een tunnel om de Ark te vinden. De tunnels van de twee groepen kruisen elkaar, en beide partijen komen met tegenzin overeen om samen te werken, omwille van groot financieel gewin. Het graafgebied bevindt zich toevallig aan de Palestijnse kant van de muur, die desondanks nog steeds deel uitmaakt van de geschiedenis en van Israël. Dit maakt de Ark van het Verbond zowel Israëlisch als Palestijns, afhankelijk van wie hem het eerst vindt.
Afbeelding: Broshi’s geheime nachtelijke ontmoeting met de Palestijnse smokkelaar Mahdi
Om een lang verhaal kort te maken, de Ark wordt gevonden door de archeoloog Motkeh Sarid, die van zijn groep wordt gescheiden als een tunnel gedeeltelijk instort. Als hij met de Ark opduikt aan de Palestijnse kant van de muur, wordt Sarid geconfronteerd met twee ISIS-achtige terroristen die klaar staan om hem te onthoofden. Om het risico te vermijden dat de Ark wordt meegenomen, en om zijn leven te redden, reciteert Sarid snel de Shahadah, de islamitische geloofsbelijdenis, en wordt hij een moslim. Hij bevindt zich dan in een afgelegen terroristenkamp, waar hij toekijkt hoe de Ark op een stapel rotsen wordt geplaatst, waarop de zwarte ISIS-vlag staat.
Men kan het punt van de laatste foto, waarmee het boek wordt afgesloten, niet missen. De Joden die de Ark zoeken zijn de tegenhangers van ISIS, en de Ark is waar hij hoort te zijn, bewaakt door een bekeerde Jood in een afgelegen kamp van gevaarlijke religieuze fanatici. Modan is duidelijk in opstand gekomen tegen Israëls meest heilige object, dat zij ziet als iets wat negativiteit uitstraalt over elk Joods ding, inclusief het Land Israël.
Afbeelding: linksonder onthult Gedanken, de pioniersarcheoloog aan heldin Niliv dat ‘de gebieden meer het Land zijn dan het land (dat wil zeggen de Staat Israël).’
Er staan veel aanwijzingen in het boek die de minachting van Modan voor Israël onthullen, die ook werd onthuld in een Ha’aretz-interview dat op 9 september werd gepubliceerd. ‘Een van de meest trieste dingen die ik ontdekte toen ik de geschiedenis begon te bestuderen [ze had dit nodig om het boek te schrijven] is dat het historische Israël zich in de gebieden bevond,’ zei ze, verwijzend naar Judea en Samaria. Laat dit tot u doordringen, de 54-jarige Modan wist tot nu toe niet waar het historische Israël zich bevond. ‘Koning David en Mozes en Salomo en Jozua,’ vervolgt ze, ‘ze woonden daar allemaal, en daarom zijn de meeste interessante dingen daar te vinden.’ En alsjeblieft, vergeef haar als beginneling de uitspraak dat Mozes ‘daar’ woonde.
Deze ontdekking had een zware impact op haar, en Modan eindigde met te zeggen dat ‘dit voor mij een van de moeilijkste ontdekkingen was. Ik begreep dat de pioniers deze gebieden daarom nooit zullen opgeven. Ik begreep dat het niet zo is dat we hier vechten over het Land Israël en dat het op de een of andere manier tussen ons verdeeld moet worden, maar dat we vechten over precies hetzelfde gebied, want daar was alles. Dit hele idee van historische rechten,’ vervolgt ze, ‘ik heb persoonlijk grote twijfels over… maar als we wel een historisch recht hebben op iets in dit land, dan is het daar. En dat is vreselijk, het is echt tragisch.’
Als er iets vreselijks en tragisch is, dan is het dat een Jood die in Israël geboren en getogen is, absoluut geen idee heeft wie ze is. Haar naam, ‘Roetoe’, die in tegenstelling tot de meeste Hebreeuwse namen absoluut niets betekent voor Israëli’s, is daarom nogal passend.
Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.