Afbeelding: De Russische president Vladimir Poetin ontmoette de Iraanse Opperste Leider Ayatollah Ali Khamenei in 2015. (Foto: Alexei Druzhinin/Sputnik/KRE)
Israël heeft reden om bezorgd te zijn over een mogelijke ommezwaai van Rusland inzake luchtaanvallen op Iraanse doelen in Syrië en nog meer over de ontwikkelingen rond het nucleaire programma van Iran.
Einde aan Israëls vrijheid om op te treden boven Syrië?
Is er een einde gekomen aan Israëls vrijheid van optreden tegen de militaire opbouw van Iran in Syrië?
Dat is de vraag die Israëlische deskundigen en journalisten zich stellen nadat de in Syrië gevestigde Russische generaal Vadim Kulit aan de nieuwssite RIA Novosti vertelde dat het Syrische leger op 25 juli het Russische luchtafweersysteem BUK-M2E gebruikte om twee vanuit de lucht afgevuurde Israëlische kruisraketten te vernietigen.
Volgens Kulit vuurden twee Israëlische F-16 straaljagers de raketten af vanuit noordelijk Syrië, maar andere (Syrische) bronnen meldden dat de F-16’s hun raketten afvuurden vanuit het Libanese luchtruim.
Libanese media, zoals het in Beiroet gevestigde Morning Star, meldden maandag 26 juli dat er inderdaad sprake is van een toename van Israëlische activiteit in het Libanese luchtruim. Dit was ook te horen vanuit Noord-Israël.
Israëlische media bevestigden voorts dat de Israëlische luchtmacht (IAF) de afgelopen twee dagen herhaaldelijk aan Iran en Hezbollah gerelateerde doelen in Syrië had aangevallen.
Ongebruikelijke Russische stap
Het Russische leger in Syrië nam vervolgens de ongebruikelijke stap om een verklaring uit te geven waarin stond dat de IAF een onderzoekscentrum in de buurt van de verwoeste stad Aleppo (of Chalab in het Arabisch) en een faciliteit van de Iraanse Strijdkrachten in Al-Qusayr in de buurt van de stad Homs als doelwit had gekozen.
In de jaren dat de IAF honderden luchtaanvallen uitvoerde op Iraanse en Hezbollah-gerelateerde doelen in Syrië, zwegen de Russen meestal over de Israëlische activiteiten en leverden zij alleen luchtafweersystemen aan het Syrische leger.
Het Russische leger in Syrië beschikte tegelijkertijd over de geavanceerde S-300 en S-400 raket- en luchtafweersystemen, maar gebruikte deze systemen niet tegen IAF-vliegtuigen.
Poetin’s relatie met Israël
Deze houding van Rusland was volgens analisten het bijproduct van de speciale relatie die voormalig premier Benjamin Netanyahu onderhield met de Russische president Vladimir Poetin.
De twee leiders ontmoetten elkaar regelmatig om de situatie in Syrië te bespreken. Poetin en Netanyahu spraken tijdens een van deze ontmoetingen af, gebruik te maken van een ‘hotline’ waarlangs Israël de Russische strijdkrachten in Syrië informeerde over geplande aanvallen op Iraanse doelen. Dit gebeurde altijd zeer kort voor de luchtaanvallen plaatsvonden, om te voorkomen dat de informatie aan het Syrische leger zou worden doorgegeven.
De speciale relatie van Poetin met Netanyahu wordt door analisten toegeschreven aan het feit dat er meer dan een miljoen Russische immigranten in Israël wonen. Ondanks het feit dat deze immigranten nu de Israëlische nationaliteit hebben, bleef Poetin hen als Russen beschouwen.
Een andere factor die volgens insiders van invloed was op Poetins speciale maar gecompliceerde relatie met Israël, was dat een vroegere lerares uit zijn kindertijd, met wie de Russische president contact had onderhouden, in de stad Netanya in Israël heeft gewoond. Zie: Poetin’s speciale relatie met Israël en de Joden.
Berichten in de media over het nieuwe Russische beleid
De in Londen gevestigde Arabische nieuwssite Asharq al-Awsat meldde op zondag 25 juli dat een betrouwbare Russische bron de media had verteld dat Moskou overweegt het Syrische luchtruim te sluiten voor IAF-vliegtuigen. De Russen zouden volgens de bron ‘geen geduld meer hebben’ met de acties van Israël en hebben daarom Syrië voorzien van meer geavanceerde luchtverdedigingssystemen.
Deze overweging, aldus Asharq al-Awsat, kwam voort uit een gesprek tussen de Amerikaanse president Joe Biden en Poetin tijdens een ontmoeting vorige maand. Tijdens dat gesprek zou Biden zich hebben uitgesproken tegen de voortzetting van de Israëlische luchtactiviteiten in Syrië. Als dit waar is, had het hoogstwaarschijnlijk te maken met de Amerikaanse inspanningen om een nieuw nucleair akkoord met Iran te bereiken.
Het nucleaire programma van Iran
Een maand geleden zag het er nog naar uit, dat de Verenigde Staten en Iran snel tot een akkoord zouden komen over een terugkeer naar een verbeterd Joint Comprehensive Plan of Action, de officiële naam van het kernwapenakkoord van Obama/Biden met Iran uit 2015.
Die situatie is nu veranderd na de verkiezing van Ebrahim Raisi, de nieuwe president van Iran die bekend staat als een extremist die de VS evenzeer haat als de hoogste leider van Iran, Ayatollah Ali Khamenei.
De verkiezing van Raisi, die volgende maand wordt beëdigd, heeft het onderhandelingsproces tussen Iran en de VS tot stilstand gebracht. Verwacht wordt dat het door de verkiezing van Raisi nog moeilijker zal worden om tot een nieuwe nucleaire overeenkomst te komen. Die nieuwe deal zou Iran een gedeeltelijke verlichting van de sancties hebben gebracht, terwijl het kernwapenprogramma van de Islamitische Republiek met een paar jaar zou zijn teruggedraaid.
Israël waarschuwt de VS voor Iran
De Israëlische regering heeft de Amerikanen gewaarschuwd dat Iran gevaarlijk dicht bij een punt is gekomen waar het zou kunnen doorbreken naar een kernwapen.
Dit betekent dat Iran uranium zal verrijken tot 90 procent, en daarmee kan het binnen twee jaar een kernkop produceren. Iran verrijkt momenteel uranium tot 60 procent, wat in strijd is met de JCPOA. Onder de nucleaire deal mocht de Islamitische Republiek slechts uranium verrijken tot 2,6 procent.
De Israëlische premier Naftali Bennett wil nu zo snel mogelijk naar Washington om de situatie met Biden te bespreken.
Bereidt de IDF zich voor op een aanval op Iran?
Het gevoel van urgentie, dat in Israëlische politieke en militaire kringen heerst, vertaalde zich onlangs ook in een dringend verzoek om het budget van het Israëlische leger (IDF) fors te verhogen.
Twee televisiestations in Israël meldden vorige week dat de extra 25 miljard shekels die de IDF de komende vijf jaar van de Israëlische regering eist, te maken heeft met voorbereidingen voor een militaire actie tegen het kernwapenprogramma van Iran.
De laatste keer dat Israël dicht bij een militaire actie tegen het nucleaire programma van Iran kwam, was in 2012, toen de hoofden van de inlichtingendiensten in Israël erin slaagden om ex-premier Netanyahu ervan te weerhouden een aanval uit te voeren.
Sinds die tijd heeft Israël meer geïnvesteerd in zijn grondtroepen, maar dat zal nu waarschijnlijk veranderen.
Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.
Meer internationale maatschappijen vliegen weer op Israël
Joods onderwijscentrum organiseert multireligieuze dialoog in Jeruzalem
Vrijgelaten gijzelaars geloofden niet in bevrijding voor terugkeer Trump naar Witte Huis
