Het aantal besmettingen met het coronavirus in Israël was in maart en april verrassend laag, en het aantal sterfgevallen als gevolg van de ziekte was nog lager. Dit ondanks het feit dat grote delen van de bevolking zich niet volledig hielden aan de richtlijnen van het ministerie van Volksgezondheid.
Lees hierover deze artikelen:
• Israël leidt internationale strijd tegen het Coronavirus
• Waarom is Israël een van de veiligste plekken op aarde?
Maar Israël kwam al snel in een paradoxale situatie terecht.
De vroege Israëlische maatregelen tegen het coronavirus waren succesvol. (Foto: Olivier Fitoussi/Flash90)
Kiezen tussen twee moeilijke beslissingen
De verspreiding van het coronavirus effectief vertragen, in het begin van het jaar, betekende uitgebreide lockdowns, die op hun beurt resulteerden in de sluiting van de meeste bedrijven en een sterke stijging van de werkloosheid. De bestaande beschermende netwerken waren volstrekt ontoereikend om deze ongekende economische situatie het hoofd te bieden.
Vooral het midden- en kleinbedrijf werd zwaar getroffen en massale demonstraties begonnen de regering onder druk te zetten om de economie te heropenen. De infectiecijfers van Israël waren immers vrij laag.
Maar toen heropende de regering de economie (wat ook betekende dat de scholen in mei snel weer opengingen, zodat de ouders weer aan het werk konden gaan), en de besmettingsgraad begon te stijgen. En snel. De Israëli’s begonnen de regering te bekritiseren omdat die er niet in slaagde hen effectief te beschermen tegen Covid-19.
Het was een scenario met alleen maar verliezers, en iedereen spreekt sindsdien over de officiële coronaviruspolitiek van Israël.
Israëlische demonstranten zetten een ‘begraafplaats’ op voor lokale bedrijven die gedwongen werden te sluiten vanwege de beperkingen van het coronavirus. (Foto: Miriam Alster/Flash90)
In de rode getallen
Ondertussen blijft het aantal dagelijkse nieuwe infecties stijgen, wat nog wordt verergerd door het feit dat Israëlische kinderen nu weer naar school gaan. Afgelopen week woensdag registreerde Israël zijn eerste dag met meer dan 3.000 nieuwe bevestigde gevallen van het coronavirus. Israël heeft nu het hoogste dagelijkse aantal nieuwe infecties per hoofd van de bevolking ter wereld. De Joodse Staat registreert momenteel 199 nieuwe gevallen per miljoen mensen per dag. Ter vergelijking: Brazilië heeft 188, Spanje 178 en de Verenigde Staten heeft dagelijks 129 nieuwe bevestigde gevallen per miljoen inwoners.
Israël behoort nu duidelijk tot de ‘rode’ landen.
Zijn er vandaag echt meer infecties dan in april? Of zijn we ons er nu van bewust geworden door meer tests? (Foto: Yonatan Sindel/Flash90)
Verlamt de angst de regering?
‘Veel landen zouden al in een lockdown gaan met zulke aantallen,’ zei prof. Ora Paltiel van de Hebreeuwse Universiteit donderdag in een persconferentie. Paltiel is een van Israëls beste epidemiologen.
Ze suggereerde dat de reden dat Israël niet opnieuw in een periode van strikte lockdown gaat, is dat de regering bang is voor de reactie van het publiek op de economische gevolgen.
Er zijn ook religieuze zorgen. De ultraorthodoxe coalitiepartners van premier Benjamin Netanyahu hebben gedreigd zijn regering te verlaten, als ze worden verhinderd om de jaarlijkse massale pelgrimages te maken tijdens de komende Hoge Feestdagen of als ultraorthodoxe steden met hoge besmettingscijfers worden afgesloten. Velen in de ultraorthodoxe gemeenschap beweren dat zij ten onrechte het doelwit zijn van de ‘seculiere’ autoriteiten.
Zonder de ultraorthodoxen zou Netanyahu niet in staat zijn om een meerderheidscoalitie in stand te houden, en dus buigt hij zich voor hun wil, zelfs als dit in tegenspraak is met de adviezen van de medische experts.
Natuurlijk zijn de ultraorthodoxen niet het enige deel van de bevolking dat in strijd met de richtlijnen van het Ministerie van Volksgezondheid massaal bijeenkomt. De linkse Israëli’s (en sommige rechtsen die genoeg hebben van Netanyahu) hebben elk weekend grote bijeenkomsten gehouden in Jeruzalem, Tel Aviv en elders, waarbij ze de premier hebben opgeroepen om af te treden. De meesten van hen dragen mondkapjes, maar ze hebben al lang geleden elke vorm van fysieke afstand opgegeven.
De regering is ook bang om deze demonstraties te verbieden, zodat zij niet kan worden beschuldigd van het tot zwijgen brengen van de vrijheid van meningsuiting in de Joodse Staat.
Veel ultra-orthodoxen sluiten zich aan bij links en eisen het ontslag van Netanyahu. Op het bord staat ‘Bibi – neem ontslag’. (Foto: David Cohen/Flash90)
Het zal doorgaan, maar hoe lang?
Voorlopig kan Israël de toename van COVID-19 infecties aan. De meeste mensen die positief testen hoeven niet in het ziekenhuis te worden opgenomen, en slechts een zeer klein aantal is aan een beademingsapparaat gezet.
Maar Professor Paltiel waarschuwde voor onderschatting:
‘Het gezondheidssysteem kan dit aan, maar een paar weken later, als we een paar dagen lang 3.000 gevallen per dag hebben en zelfs 2 procent daarvan echt ziek wordt, kunnen we ons gezondheidssysteem, dat onder gefinancierd, onderbemand en onderbezet is, zeker onder druk zetten’, legt ze uit.
Het komende jaarlijkse griepseizoen vergroot de kans dat het Israëlische gezondheidszorgsysteem overbelast wordt. Als het land nog steeds 3.000 of meer nieuwe gevallen van coronavirus per dag registreert en onze kinderen bezig zijn met het verspreiden van de griep op school, kan de dreigende ineenstorting deze winter het afgelopen voorjaar doen lijken op een wandeling in het park.
Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.