Oświęcim, Polen – Duizenden mensen, waaronder talrijke hoogbejaarde overlevenden van de Holocaust, trotseerden donderdag een hevige regenbui die een voortijdig einde maakte aan de jaarlijkse ‘March of the Living‘ (Mars van de Levenden) in Auschwitz – ter nagedachtenis aan de zes miljoen Joden die tijdens de Holocaust zijn vermoord.
De herdenkingsceremonie vond dit jaar plaats tegen de achtergrond van een wereldwijde toename van antisemitisme na de door Hamas geleide terroristische aanslagen in het zuiden van Israël op 7 oktober 2023, acht decennia na de bevrijding van de laatste nazi-vernietigingskampen in de winter en het voorjaar van 1945.
Danny Danon, Israëls ambassadeur bij de Verenigde Naties, verklaarde: “80 jaar na de Holocaust keert dezelfde gruwelijke haat terug. Elke generatie vindt nieuwe voorwendsels voor de oude haat.”
Ongeveer 8.000 deelnemers uit meer dan 40 landen over de hele wereld trokken door de beruchte poort van Auschwitz, waar nog steeds de woorden Arbeit macht frei staan.
De aanvankelijk zonnige aprilochtend werd kort na het begin van de ongeveer drie kilometer lange mars, die was geopend met het blazen van de sjofar bij de poort van het kamp, overschaduwd door donkere wolken. Veel van de aanwezige jongeren, gehuld in Israëlische vlaggen, riepen tijdens de tocht door het kamp “Am Israel Chai” (“Het volk Israël leeft”).
Toen de menigte – aangevoerd door de presidenten van Polen en Israël en holocaustoverlevenden van in de tachtig en negentig – meer dan een uur later het terrein van Birkenau bereikte, barstte een hevig onweer los, met zware regen en zelfs hagel. De organisatoren zagen zich genoodzaakt om het openluchtevenement voor het eerst in zijn 37-jarige geschiedenis voortijdig te beëindigen, terwijl de doorweekte deelnemers het terrein verlieten.
Voordat de herdenking werd afgebroken, speelde Agam Berger (20), een veldwaarnemer van het Israëlische leger die op 30 januari na 482 dagen gevangenschap door Hamas uit Gaza was vrijgelaten, op een 130 jaar oude viool die de holocaust had overleefd, muziek uit de film “Schindler’s List” uit 1993.
“Een universeel menselijk gebod”
Al in de ochtend waren de holocaust en de terreuraanslag van 7 oktober onlosmakelijk met elkaar verweven: voormalige gijzelaars en familieleden van de nog steeds vastgehouden gijzelaars – sommigen van hen riepen “Breng ze nu naar huis!” op het terrein van het voormalige nazi-vernietigingskamp – ontmoetten de hoogbejaarde overlevenden van de holocaust. Ook de Israëlische president sprak in zijn toespraak tot zijn Poolse ambtgenoot over het lot van de gijzelaars die nog steeds in Gaza worden vastgehouden.
“Met een gebroken hart herinner ik eraan dat we na de Holocaust hebben gezworen: ‘Nooit meer’. Maar ook vandaag, terwijl we hier staan, worden 59 van onze broeders en zusters nog steeds vastgehouden door terroristische moordenaars in Gaza – een verschrikkelijke misdaad tegen de menselijkheid”, zei president Isaac Herzog. ”De terugkeer van de gijzelaars is een universeel menselijk gebod. Ik roep vanaf hier de hele internationale gemeenschap op om zich in te zetten en een einde te maken aan deze humanitaire misdaad.”
Herzog en de Poolse president Andrzej Duda bezochten ook tentoonstellingen in Auschwitz en legden een krans neer bij het Boek der Namen.
Pastor John Hagee van “Christians United for Israel” zei tegen JNS tijdens het evenement: “Antisemitisme is een zonde die de ziel verdoemt. Elke christen moet zich hier resoluut en moedig tegen verzetten. Niet spreken betekent medeplichtig zijn.”
De Israëlische ondernemer Haim Taib, die de delegatie op 7 oktober naar de herdenkingsbijeenkomst leidde, zei: “Wat ons 80 jaar geleden en anderhalf jaar geleden is overkomen, komt voort uit dezelfde kwade wil om ons te vernietigen. Maar als we verenigd blijven, zal het volk Israël al zijn vijanden overwinnen.”
Eli Sharabi, die op 7 oktober 2023 door Hamas-terroristen uit zijn huis in de kibboets Be’eri werd ontvoerd en 491 dagen in Gaza gevangen werd gehouden, verklaarde: “We zullen de verschrikkingen van de Holocaust nooit vergeten of vergeven – ze zijn ongeëvenaard. Elke vertegenwoordiger die hier vandaag aanwezig is, is een triomf van het licht voor het Joodse volk en een teken dat wij de overwinning van de geest zijn.”