Het niet-regeren van de Likoedpartij

Minister van Justitie Avi Nissenkorn (Blauw-Wit) is erin geslaagd 61 nieuwe rechters te benoemen, wat een teken is van de laatste mislukking van Netanyahu’s Likoedpartij om haar ideologie uit te voeren.

Door Tsvi Sadan |

De rivalen van Likoed, Benjamin Netanyahu (r) en Gideon Sa’ar (l) in betere tijden. (Foto: Miriam Alster/Flash90)

Hoewel volgens de regels de Likoedpartij had moeten instemmen met het voordragen van deze nieuwe rechters, heeft Nissenkorn zijn agenda toch doorgezet, ondanks luide protesten, onder andere van de premier, die benadrukte dat ‘een lange keten van storingen in het systeem van wetshandhaving [de noodzaak van] fundamentele hervormingen [aantoont]’.

Veel rechtsen vragen zich nu af waarom Netanyahu tijdens zijn 14 jaar als premier niets heeft gedaan om de fundamentele hervormingen, waarover hij nu spreekt, te introduceren. En waarom, vragen ze zich af, heeft hij het Ministerie van Justitie aan zijn ideologische rivalen gegeven, terwijl hij goed wist dat zijn kiezers woedend zijn op het rechtssysteem. Tot op de dag van vandaag heeft Netanyahu geen adequaat antwoord gegeven.

Zal zijn nalaten om het rechtssysteem te hervormen ertoe leiden dat Likoed-leden naar andere partijen overstappen? Dit is een groeiende mogelijkheid, gezien de recente beslissing van Gideon Sa’ar, Netanyahu’s voormalige rivaal voor het leiderschap van Likoed, om een nieuwe partij te vormen die het rechtse blok verder zal verbrokkelen. Sa’ar kondigde aan dat hij vertrekt omdat ‘de Likoed een instrument is geworden voor de persoonlijke belangen van de verantwoordelijke persoon, inclusief zaken met betrekking tot zijn strafrechtelijk proces’. Sa’ar verloor zijn vertrouwen in de Likoedpartij, omdat zijn leden niet meer dan vleiers werden die aan hun leider, Bibi, zuigen.

In plaats van zich aan te sluiten bij bestaande partijen, koos Sa’ar voor een nieuwe ‘nationale en sociale partij’ (niet socialistisch, let wel) die volgens hem Israël naar een betere toekomst zal leiden. Sa’ar presenteert zich als de meest doorgewinterde kandidaat om Israëls volgende premier te worden. En hij is op het oorlogspad. Twee Knessetleden van Blauw-Wit hebben zich al bij hem aangesloten, en anderen van de Likoedpartij zullen zeker volgen.

Is dat genoeg om Netanyahu ten val te brengen? De journalist Amit Segal deelde op Telegram een opiniepeiling, die werd gehouden vlak na Sa’ar’s aankondiging, en liet zien dat zijn nieuwe partij 17 zetels zou krijgen, waarvan drie ten koste van Likoed, als er vandaag verkiezingen zouden worden gehouden. Hoewel deze opinie­peiling voorbarig is, toont hij aan dat de Likoed altans op papier zetels verliest aan het ‘ just not Bibi’ blok, waartoe nu ook de rechtse Yemina-partij behoort.

Zal de waargenomen onmacht van Likud de partij van Netanyahu en zijn greep op het premier­schap verzwakken? Denk eens na over welke populaire social media persona, bekend onder het pseudoniem ‘Adam Gold’, schreef in het licht van Nissenkorn’s benoeming van 61 nieuwe juryleden:

‘Dit is een microkosmos, die het verschil tussen links en rechts onthult als het gaat om het besturen en het benutten van kansen. Het rechtse kamp verplaatst geen paperclip zonder goedkeuring (van zijn politieke rivalen) (…) en het feit dat rechts, hoewel het de laatste 700 jaar heeft geregeerd (zoals links spotlacht), er niet in slaagt om rechters te benoemen zonder rekening te houden met de meerderheid is een schande. Een onvoor­stel­bare mislukking. Afschuwelijke impotentie van een stelletje no-good Knesset-leden die bang zijn voor hun eigen schaduw.’

Hoe waar dit ook is, Netanyahu’s aanhangers zullen niet ten onder gaan zonder te vechten. Wat hen betreft, had het vertrek van Sa’ar uit de partij al lang moeten plaatsvinden. Hoewel het misschien te laat is voor een dergelijke stap, zijn een groeiend aantal rechtsen nu tot dezelfde conclusie gekomen als Adam Gold, dat het tijd is voor de oude garde om te gaan. Ze beschuldigen deze politici er nu van dat ze jarenlang werkeloos hebben gezeten terwijl ze toekeken hoe de media, het rechtssysteem en de academische wereld Israël in de greep hielden van een progressief utopisch waan­denk­beeld.

Van de vele commentaren in de sociale media waarin het vertrek van Sa’ar wordt toegejuicht, viel er één in het bijzonder op voor mij:

‘Gideon Sa’ar is weggegaan. En het kan me niet alleen niets schelen, maar ik kan hem ook begrijpen. Hij behoort (evenals anderen) tot een voorbije generatie van mensen met te grote ego’s, die gekozen zijn door over elkaar heen te klimmen, loze beloftes te doen, zich te onderwerpen aan pressiegroepen, en door electorale trucjes en acts die niet meer werken. En na zoveel jaren van hoop en teleurstellingen komt er een nieuwe generatie (…) serieus, militant, en met overtuigingen en de capaciteit om ze uit te voeren, mensen als [Minister van Binnenlandse Veiligheid Amir] Ohana, [MK Shlomo] Karai [Knesset voorzitter Yariv] Levin, [Minister van Vervoer Miri] Regev en anderen. Mensen die niet instorten onder druk, dat zijn degenen die Sa’ar’s generatie zullen verdringen als Netanyahu eenmaal weg is’.

Zullen deze sentimenten genoeg zijn om te voorkomen dat de rechtsen naar andere partijen afdwalen? Indien recente peilingen enige aanwijzingen geven, lijkt het erop dat in de volgende verkiezingen het ‘beslist niet Bibi’ kamp zal slagen in zijn niet aflatende inspanningen om zich te ontdoen van Benjamin Netanyahu, samen met alles waar hij voor staat.

Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuws­brief.