(JNS) Een nieuw gezamenlijk commandocentrum dat de afgelopen dagen door het Central Command (CENTCOM) van de Amerikaanse strijdkrachten in de Israëlische stad Kiryat Gat is opgezet om de toekomst van de Gazastrook mede vorm te geven, wordt door voormalige Israëlische militairen omschreven als een “ongekende” ontwikkeling wat betreft de betrokkenheid van externe krachten bij de aangelegenheden van de Gazastrook.
Het civiel-militaire coördinatiecentrum (CMCC) biedt onderdak aan honderden medewerkers. Het drie verdiepingen tellende gebouw heeft een begane grond die uitsluitend bestemd is voor Israëlisch veiligheidspersoneel: een veiligheidszone voor functionarissen van de IDF, het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Mossad en de Shin Bet.
Terwijl de derde verdieping uitsluitend bestemd is voor Amerikaans personeel, fungeert de tweede verdieping als gemeenschappelijke werkruimte waar Israëli’s, Amerikanen en vertegenwoordigers van andere partnerlanden zij aan zij werken. Tot de partners behoren Duitsland, Spanje, Denemarken, het Verenigd Koninkrijk, Canada, Italië en Frankrijk, evenals internationale organisaties zoals de Verenigde Naties en diverse humanitaire hulporganisaties.
Het doel van het CMCC is om oplossingen te vinden voor de wederopbouw van de Gazastrook en de demilitarisering ervan, met inbegrip van de ontwapening van Hamas. De Israëlische afdeling heeft tot taak ervoor te zorgen dat de militaire en diplomatieke belangen van Israël in de besluitvorming worden meegenomen.
Israël behoudt zich het recht voor om zonder voorafgaand overleg maatregelen te nemen om bedreigingen te neutraliseren, zoals zaterdag het geval was bij een luchtaanval waarbij een terrorist van de Palestijnse Islamitische Jihad in het centrum van Gaza werd gedood, die volgens de IDF een aanslag had gepland.
Het werk van het centrum is onderverdeeld in zes hoofdgebieden: humanitaire hulp; veiligheid voor de strijdkrachten die in Gaza opereren; fysieke infrastructuur, waaronder rioleringssystemen; civiele infrastructuur, zoals nieuwe gezondheids- en onderwijssystemen; gezamenlijke inlichtingendiensten; en de vorming van een internationale stabilisatiemacht (ISF) die in Gaza zal worden ingezet.
CENTCOM verwees JNS naar een verklaring van 21 oktober, waarin de officiële opening van het centrum op 17 oktober werd aangekondigd. Daarin werd het hoofdkwartier beschreven als ondersteuning voor “stabilisatie-inspanningen”, met de verduidelijking dat er geen Amerikaanse strijdkrachten in Gaza zullen worden gestationeerd.
In de verklaring werd het CMCC omschreven als “het centrale coördinatiecentrum voor hulp aan de Gazastrook”, waar ongeveer 200 Amerikaanse soldaten zijn gestationeerd onder het bevel van luitenant-generaal Patrick Frank, commandant van het Amerikaanse leger binnen het Central Command (U.S. Army Central).
Het CMCC zal “toezicht houden op de uitvoering van het staakt-het-vuren-akkoord”, aldus CENTCOM. De commandant, admiraal Brad Cooper, verklaarde dat “het samenbrengen van actoren die het doel van een succesvolle stabilisatie in Gaza delen, essentieel is voor een vreedzame overgang”.
Kolonel (b.d.) Moshe Elad, een van de grondleggers van de veiligheidscoördinatie tussen de IDF en de Palestijnse Autoriteit en voormalig Israëlisch militair gouverneur in Jenin, Bethlehem en Tyrus in Libanon, beschreef het centrum, dat werd opgericht in het kader van het 20-puntenplan van Trump, als “een stap van unieke en complexe aard, zowel strategisch als operationeel”.
Elad merkte op dat het centrum Israël zeker voordelen biedt. “Israël neemt een deel van het werk voor zijn rekening – de uitvoering van een reeks hulpmaatregelen, infrastructuurprojecten en internationaal toezicht – waardoor de inspanningen voor het dagelijks beheer en de infrastructuur in het kader van de mogelijke transformatie van de Gazastrook worden verminderd,” legde hij uit.
Elad voegde eraan toe dat het centrum als brug naar de internationale gemeenschap fungeert en de overgang van actieve oorlog naar stabilisatie ondersteunt. “Dit is een ongebruikelijke stap, aangezien het centrum binnen Israël is opgezet,” zei hij. “De samenwerking tussen de VS en Israël vindt gewoonlijk plaats in het kader van militaire coalities, informatie-uitwisseling, opleiding en ondersteuning – maar hier gaat het om een regionale monitoring- en wederopbouwgroep die in Israël is gevestigd.”
Elad wees echter ook op risico’s en legde uit dat een dergelijk centrum, waar Amerikaanse en internationale teams in Israël zijn gehuisvest en dat operationele en logistieke beslissingen neemt met betrekking tot de Gazastrook, door het Israëlische publiek zou kunnen worden gezien als een zekere afstand van de onafhankelijkheid van Israël. “Het gevaar bestaat dat het publiek of bepaalde partijen in Israël dit zullen beschouwen als inmenging van een externe factor in het besluitvormingsproces,” waarschuwde hij.
Als het centrum of het staakt-het-vuren-akkoord niet tot substantiële resultaten leidt, zoals de vrijlating van alle overledenen of de vorming van een stabiele regering in Gaza, zal het in Israël aan aanzienlijke kritiek worden blootgesteld, aldus Elad. “Israël moet ervoor zorgen dat tijdens de periode dat het CMCC actief is, het vermogen van Israël om onafhankelijk te handelen of, indien nodig, de gevechten te hervatten, niet wordt ondermijnd,” voegde hij eraan toe. “Dit is van cruciaal belang om ervoor te zorgen dat Israël in de regio niet wordt gezien als een kleine strategische partner, maar als een speler die deelneemt aan een met de VS gecoördineerde manoeuvre – iets wat de mogelijkheid van regionale versterking van Israëls status of toekomstige normalisatieovereenkomsten zou kunnen aantasten.”
Kolonel (b.d.) Michael Milshtein, hoofd van het Palestijns Studies Forum aan het Moshe Dayan Center for Middle Eastern and African Studies van de Universiteit van Tel Aviv en voormalig hoofd van de afdeling Palestijnse Zaken bij de militaire inlichtingendienst van de IDF, noemde het centrum een keerpunt.
“Het CMCC-project is een ongekende gebeurtenis in de geschiedenis van het conflict en een van de meest dramatische uitingen van de betrokkenheid van de Amerikaanse regering bij het Israëlisch-Palestijnse conflict. Zoiets is nog nooit eerder voorgekomen,” zei Milshtein tegen JNS.
“Strategisch gezien, en hier moet je eerlijk zijn, is er sprake van een terugdringing van Israël en een zekere beperking van zijn handelingsvrijheid. De Amerikanen sturen de zaken aan en fungeren als strategische vormgevers van de toekomst in Gaza, terwijl zij alle militaire en civiele operaties controleren,” zei hij.
Milshtein schatte dat dit voor Israël “de noodzaak betekent om elke militaire actie vooraf te laten goedkeuren, wat uiteraard de vrijheid van handelen beperkt,” en wees erop dat de VS de invloed van Qatar en Turkije hebben verwelkomd, terwijl ze besloten hebben om hulp te blijven verlenen ondanks de schendingen van het staakt-het-vuren door Hamas.
Milshtein betoogde dat deze trend in de nabije toekomst mogelijk zal leiden tot “enkele compromissen met betrekking tot de ontwapening, ook al voldoen die niet aan de criteria van Israël”. Hij voegde eraan toe dat er steeds meer berichten zijn over de overname van de civiele aspecten van het bestuur van de Gazastrook door de VS.
Moeder van een bevrijde gijzelaar: “Nu is het tijd om Israëls goddelijke bestemming te vervullen”
Hamas gebruikt ondergrondse gevangenissen om rivalen in Gazastrook te vernietigen
De immoraliteit van de ‘overwinning van de nederlaag’
