Groeten uit Israël – ‘Hedenglish’

בוקר טוב, Boker Tov, goede morgen, beste lezers,

Door Michael Selutin |

Ik hoop dat ik mijn kinderen niet heb beschadigd door ze drie talen te leren. Nee, mijn kinderen zijn geen taalgenieën en ik heb ze de talen niet geleerd, ze hebben het gewoon opgepakt zoals kinderen dat doen. Mijn vrouw en ik spreken Duits met elkaar en meestal ook met de kinderen.

Toen onze drie dochters ongeveer twee jaar oud waren, stuurden we ze naar een private, Engels sprekende kleuterschool, omdat er hier in Bet Shemesh veel Amerikanen en Britten wonen en de meeste van onze vrienden ook Engels spreken. Op de een of andere manier werd Engels en niet Duits hun dominante taal, hun vrienden spraken Engels en ook hun favoriete nummers op YouTube (Baby Shark, Down by the bay, Old Mc Donald had a farm, …) zijn in het Engels.

Toen ze drie jaar oud waren, gingen de meisjes naar een door de overheid gesteunde kleuterschool, waar ze natuurlijk Hebreeuws spreken. Hier kwamen ze voor het eerst in contact met het Hebreeuws. Dat was een beetje moeilijk voor hen, maar intussen spreken ze ook goed Hebreeuws, als het moet.

Onze grote David (13) ging echter niet naar een Engelse sprekende kinderopvang en zijn Hebreeuws is erg goed, hij is onze grote Hebreeër, die vaak woorden moet spellen voor zijn ouders, als we beslist iets in het Hebreeuws moeten schrijven.

Al deze talen hebben zich ontwikkeld tot een grote gemixte salade die in ons huis wordt gesproken: Hebreeuws, Duits, Engels – Hedenglisch. Soms verschijnen deze drie talen in één zin, zoals in

‘Papa, lama (waarom) you machst das?’

Bijzonder grappig is hoe onze meisjes soms de verleden tijd vervoegen. Aangezien Engels hun hoofdtaal is, maar ze op de een of andere manier Duits in hun hoofd hebben, vormen ze de verleden tijd van Engelse woorden volgens het Duitse patroon, zoals ‘ge’…aan het begin van een woord.

‘Yesterday I ge-go to the beach’.

‘Racheli ge-eat all my chocolate’.

Als we een spelletje spelen: You ge-be first, then Naomi ge-be second, then I ge-throw the Würfel’ (de dobbelstenen).

David kan ook grappig zijn. Omdat het Hebreeuws geen verschillende lidwoorden kent, is voor hem alles gewoon vrouwelijk.

‘Gib mir die Schlüssel für die Auto’.

‘Das Auto!’

‘Ok, Gib mir die Schlüssel für das Auto.’

‘Der Schlüssel’

Oeff, Gib mir der Schlüssel für das Auto.’

‘Den Schlüssel!’

‘Nu, yalla, gib endlich Schlüssel!’

Voorschriften voor de koning
Dit alles heeft natuurlijk niets te maken met het Torah-gedeelte voor deze week. In dit gedeelte vinden we ook interessante onderwerpen, maar veel minder grappig. Bijvoorbeeld, in dit Torah gedeelte vinden we de voorschriften waar de koning van lsraël zich aan dient te houden:

‘Verder moet het zó zijn, als hij op de troon van zijn koninkrijk zit, dat hij voor zichzelf op een boekrol een afschrift van deze wet schrijft, vanuit de rol die onder het toezicht van de Levitische priesters is. Dat moet bij hem zijn en hij moet er alle dagen van zijn leven in lezen om de Heere, zijn God, te leren vrezen en om alle woorden van deze wet en deze verordeningen in acht te nemen door ze te houden, opdat zijn hart zich niet verheft boven zijn broeders, opdat hij niet afwijkt van het gebod, naar rechts of naar links en opdat hij zijn dagen verlengt in zijn koninkrijk, hij en zijn zonen, te midden van Israël’. (Deuteronomium 17: 18-20 HSV)

Bibi als koning? Tijdens de verkiezingscampagne in de zomer van 2019 werd Netanyahu geportretteerd als koning op het Habima-plein in Tel Aviv (Foto: Kobi Richter/TPS)

Hier wordt de Israëlieten een constitutionele monarchie aangeboden. (De Joodse Bijbel-commentatoren zijn het er niet over eens of het een gebod is om een koning te hebben, dan wel meer een plan B). Als Israël zich echter een koning wenst, moet hij zich aan de wetten van de Torah houden en zijn hart niet boven zijn volksgenoten verheffen. Dit staat in schril contrast met de meeste koningen in de geschiedenis, en zelfs de huidige dictators laten hun ego graag de vrije loop. De koning van Israël is echter gebonden aan vaste wetten, hij kan deze niet veranderen of negeren. Hij moet zelfs een transcript bij zich dragen en de wetten uit zijn hoofd leren.

De Joden worden er soms van beschuldigd te veel op hun wetten gefixeerd te zijn, maar deze wetten hebben ons 2000 jaar lang door ballingschappen heen gebracht en daarvóór zijn ze bijna 1000 jaar in Eretz-Israël bewaard. Het is de naleving van deze wetten die, zoals de Joden geloven, hen ook de Messias zal brengen.

Wetten moeten echter ook aan de tijd en aan individuele gevallen worden aangepast, en dat is de taak van de rechters en niet van de koning. Dit alles heeft maar één doel:
‘U moet binnen al uw poorten, die de Heer, uw God, u geeft, rechters en beambten over uw stammen aanstellen. Zij moeten met een rechtvaardig oordeel rechtspreken over het volk. U mag het recht niet buigen. U mag niet partijdig zijn en geen geschenk aannemen, want een geschenk verblindt de ogen van wijzen en verdraait de woorden van rechtvaardigen. Gerechtigheid, gerechtigheid moet u najagen, opdat u leeft en het land dat de Heere, uw God, u geeft, in bezit neemt’. (Deuteronomium 16: 18-20 HSV)

Koningen, rechters en al hun wetten en voorschriften zijn er alleen maar voor bedoeld om een rechtvaardige maatschappij in stand te houden, die leeft volgens Gods wetten, in vrede, geluk en voorspoed. En nu naar het weer.

Zomer in Tel Aviv. (Foto: Miriam Alster/Flash90)

Het weer voor vandaag in Israël
Helder tot licht bewolkt met een geringe daling van temperatuur. Voor vandaag worden de volgende maximum temperaturen verwacht: Jeruzalem 28 graden, Tel Aviv 30 graden, Haifa 29 graden, Tiberias aan het Meer van Galilea 34 graden, aan de Dode Zee 36 graden, Be’er Sheva 33 graden, Eilat aan de Rode Zee 39 graden.
Het waterpeil van het Meer van Galilea is nog een centimeter gedaald en ligt nu op 209,49 m beneden de zeespiegel, 69 centimeter onder de bovengrens!

Namens de gehele redactie van Israel Today wens ik u een prettig weekeind en een gezegende Shabbat.

Shabbat Shalom uit Bet Shemesh!

Michael