Archeologie: Amulet met Godsnaam ontdekt in Galilea

Een Israëlisch Hebreeuws nieuwsblad berichtte deze week over de ontdekking van een artistiek bronzen amulet van ongeveer 1.500 jaar oud in het Galilese Joodse dorp Arbel. Het toont de vermenging van culturen en geloofsovertuigingen in het Land Israël aan.

Door David Shishkoff |

Het amulet toont aan de ene kant de volgende woorden, bovenaan in het Grieks geschreven: ‘De Ene God Die Over Kwade Dingen Zegeviert.’ Daaronder is een ruiter (met een halo rond zijn hoofd) op een paard afgebeeld, die een speer vasthoudt, wijzend naar een vrouwen­figuur op de grond, alsmede 4 Griekse letters I A W Θ die een transliteratie vormen van de unieke naam van de HEER in het Hebreeuws (YHWH).

Aan de andere kant van de hanger staan 5 Griekse letters E.I.S.Th.S. (waarschijnlijk een afkorting voor ‘Eén God’) en daaronder de vorm van een oog, doorboord door pijlen en een gevorkt voorwerp, samen met andere figuren die het oog bedreigen: twee leeuwen, een slang, een schorpioen en een vogel.


De voorkant en achterkant van het amulet (Foto’s: Dafna Gazit/IAA)

Dr. Eitan Klein (foto boven), adjunct-directeur van de afdeling diefstalpreventie van de Antiquities Authority, analyseerde deze archeologische vondst:
‘Het amulet behoort tot een groep amuletten uit de 5e-6e eeuw CE, afkomstig uit het Eretz Israel-Syrische gebied, en werd hoogst­waar­schijnlijk gemaakt in Galilea of Libanon. Soms wordt deze groep amuletten een ‘Salomo’s zegel’ genoemd, waarop de ruiter op een paard de boze geest verslaat – in dit geval een vrouwelijke figuur, geïdentificeerd met de mythologische vrouwelijke demon Gello/Gyllou, die vrouwen en kinderen bedreigt en in verband wordt gebracht met het boze oog. (…) Daarom is het waarschijnlijk dat de mascotte werd gebruikt voor bescherming tegen het boze oog, mogelijk bij kinderen en vrouwen.’

De hanger/amulet werd ongeveer 40 jaar geleden in Arbel gevonden door Tova Haviv, een van de eerste leden van de moshav, maar werd nu pas overhandigd aan de IAA. Arbel is een Israëlische moshav (landbouwdorp) boven het Meer van Galilea. op enkele minuten van de stad Tiberias. Aan de rand van het dorp, uitkijkend door een kloof in de vallei, in de richting van het Meer van Galilea, liggen de ruïnes van een oude synagoge uit de Byzantijnse tijd, ongeveer 5e eeuw na Christus (CE).

Overblijfselen van de Byzantijnse synagoge bij Arbel. (Foto: David Shishkoff)

Tot nu toe hadden archeologen niet gedacht dat Joden dit soort amulet droegen. De vondst van het amulet naast een Joodse synagoge weerlegt die ver­onder­stelling. Het toont wat een syncret­istische mengeling lijkt te zijn van het verlangen naar bescherming tegen het boze oog van afgunst en tegen een Griekse mytho­logische vrouwelijke demonen­figuur, samen met geloof in de naam van de God van Israël, uitgedrukt in het Grieks.

Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuws­brief.