2000 jaar oude basiliek in Ashkelon blootgelegd

In het nationale park van Ashkelon zijn uitgebreide ontwik­kelings, conser­verings en restau­ratie­werk­zaamheden uitgevoerd, waarna de Israël Antiquities Authority (IAA) een prachtige 2.000 jaar oude Romeinse basiliek, de grootste in zijn soort in Israël, ten toon zal stellen.

Door Yossi Aloni |

Het Tel Ashkelon National Park heeft onlangs uitgebreide ontwikkelingswerkzaamheden ondergaan, geïnitieerd en gefinancierd door de Natuur en Parken Autoriteit, de gemeente Ashkelon en de Leon Levy Foundation.

De spannende vondsten, waaronder ook een antiek odeon (theater), worden nu voor het eerst tentoon­gesteld en zijn binnenkort toegankelijk voor bezoekers van het Tel Ashkelon National Park. De site wordt geopend na voltooiing van de werkzaamheden, waaronder het plaatsen van beelden en marmeren zuilen die bij opgravingen op de site zijn gevonden.

De Natuur- en Parken Autoriteit en de gemeente Ashkelon zijn ook bezig met de ontwik­keling en aanleg van een nieuw netwerk van toegankelijke paden om de unieke natuur, het erfgoed en het landschap van het park onder de aandacht te brengen en beter toegankelijk te maken.

Artist impression van de basiliek na de geplande restauratie. (Afbeelding: IAA en Surnamal Turner Landschapsarchitectuur)

Tijdens de Romeinse periode concentreerde het openbare leven van de stad zich rond de basiliek (een Romeins open­baar gebouw), waar de burgers zaken deden, bijeen kwamen voor sociale en juridische zaken, en optredens en religieuze ceremonies hielden.

Volgens Dr. Rachel Bar-Natan, Saar Ganor en Fredrico Kobrin, opgravings­leiders namens de IAA, ‘is het enorme gebouw overdekt met een dak en verdeeld in drie delen – een centrale hal en twee zijhallen. De hal was omringd met rijen marmeren zuilen en kapitelen, die tot een geschatte hoogte van 13 meter rezen en het dak van het gebouw onder­steunden. De vloer en de muren waren opgetrokken uit marmer.’

Het marmer, ontdekt tijdens vele jaren van archeo­logische opgravingen die tot twee jaar geleden duurden, werd ingevoerd uit Klein-Azië in koop­vaardij­schepen die de kusten van Ashkelon bereikten, dat een beroemde, bruisende handelsstad was. Er zijn in totaal ongeveer 200 marmeren voorwerpen gevonden die honderden tonnen wegen, hetgeen getuigt van de grote pracht van het gebouw. Onder de voorwerpen werden tientallen zuilkapitelen met planten­motieven ontdekt, sommige met een adelaar – het symbool van het Romeinse Rijk. Zuilen en hartvormige kapitelen stonden in de hoeken van het gebouw.
Bij opgravingen door de Britten in de jaren 1920 werden enorme beelden gevonden, waaronder een beeld van Nike, de godin van de overwinning, ondersteund door de god Atlas die een bol vasthoudt, en een beeld van Isis – een Egyptische godheid die wordt afgebeeld als Tyche, de godin van het fortuin van de stad.

Beelden, gevonden tijdens de opgravingen van de basiliek. (Foto: Yaniv Cohen/ Nature and Parks Authority)

De basiliek werd verwoest tijdens de aardbeving die het land in 363 n.C. trof. De gevolgen van de aardschokken zijn duidelijk zichtbaar op de vloer van het gebouw en vormen het tastbare bewijs van de gebeurtenissen in Ashkelon in dat jaar. Na de verwoes­ting werd het gebouw verlaten. Tijdens de Abbasidische en Fatimidische periodes werd het terrein van de basiliek omge­vormd tot een industrie­terrein en werden er verschillende installaties in gebouwd. In één daarvan werden marmeren zuilen en kapitelen uit de basiliek als secundair gebruik in de muren van de gebouwen verwerkt. Er zijn bewijzen uit de Ottomaanse periode dat marmeren voor­werpen werden versneden om als straat­stenen te worden gebruikt en sommige van de prachtige architec­tonische elementen werden meegenomen voor de bouw van gebouwen.

De afdeling conservering van de IAA voert complexe conser­verings- en restauratie­werk­zaamheden uit aan het odeon en de indruk­wekkende basiliek, onder leiding van de Natuue en Parken Autoriteit en met gulle steun van de Leon Levy Foundation. De werk­zaam­heden omvatten het plaatsen van de specta­culaire marmeren beelden van het oude Ashkelon in het zuidelijke deel van de basiliek.

In de eerste fase zal het odeon worden geconserveerd en gerestaureerd. Dankzij de schenking van de Leon Levy Foundation zal het worden uitgerust met moderne zitplaatsen, een podium en een reeks verklarende borden.
Terzelfder tijd is men op de site begonnen met de plaatsing van de indrukwekkende marmeren voorwerpen, in een complexe operatie waarbij een van de pilaren, die tientallen tonnen woog, in de basiliek werd gehesen. De vloer van de uitgegraven basiliek zal worden gerestaureerd en opgevuld, en op basis van de lessen die uit het eerste programma zijn getrokken, zullen extra zuilen worden geplaatst rond de perimeter. Het publiek zal dan toegang krijgen tot een prachtige basiliek, de grootste in Israël. In de tussentijd zullen bezoekers op de zitplaatsen in het odeon – die in de komende maanden zullen worden voltooid – kunnen zitten en de werkzaamheden aan de nabijgelegen basiliek kunnen observeren.

Luchtfoto van het odeon (theater) tijdens de opgravingen. (Foto: Tomer Ofri/ Nature and Parks Authority)

Ondertussen is het nieuwe systeem van toegankelijke paden, dat wordt ontwikkeld door de Natuur en Parken Autoriteit en de gemeente Ashkelon in het nationale park, bedoeld om de unieke natuur, het erfgoed en het landschap van het park beter toegankelijk te maken en zo de bezoekers­ervaring te verbeteren. De route, die ongeveer 2 km lang is, loopt langs de belangrijkste beziens­waardig­heden van het nationale park, waaronder de oudste gewelfde Kanaänitische poort ter wereld, de beroemde water­putten van de oude stad, de basiliek en het odeon, en de kruis­vaarders­muren. Dit chronologische pad dat de geschiedenis van Ashkelon door de eeuwen heen volgt, zal duidelijk worden aangegeven met borden met inhoud.

Een tweede pad leidt naar de oude muur en de duinen van Ashkelon en biedt een glimp van de rijke flora en fauna ten zuiden van het nationaal park. Tussen de twee paden, in het centrum van het park, zal een nieuw bezoekerscentrum op een ervaringsgerichte interactieve manier het bruisende leven van de havenstad en haar belang door de verschillende periodes heen illustreren.

Volgens Shaul Goldstein, CEO van de Israel Nature and Parks Authority, ‘combineert het Tel Ashkelon National Park een fascinerende oudheid­kundige vindplaats met unieke natuurlijke rijkdommen die kenmerkend zijn voor de duinen in de kustvlakte. Het was het eerste nationale park dat in de jaren zestig van de vorige eeuw in Israël werd ingesteld en sindsdien is het voortdurend in ontwikkeling en aan vernieuwing onderhevig geweest ten behoeve van bezoekers uit het hele land.

De onthulling van de basiliek en het odeon, samen met de ontwik­kelings-, conser­verings- en restauratie­werk­zaam­heden, waaronder de installatie van pilaren en oude marmeren beelden die bij opgravingen op de site werden gevonden, alsook de toevoeging van nieuwe en toegankelijke paden rond belangrijke beziens­waardig­heden zullen ongetwijfeld het bezoek aan het park verbeteren en het erfgoed en het unieke karakter ervan verder benadrukken. We zijn onze partners dankbaar voor hun enorme steun en begeleiding bij de ontwikkeling van het nationale park, waaronder de genereuze hulp van mevrouw Shelby White en de Leon Levy Foundation onder nauw toezicht van archeoloog Prof. Daniel Master’.

Burgemeester Tomer Glam van Ashkelon zegt: ‘Het nationaal park van Ashkelon is een van de belangrijkste antieke plaatsen, zowel in Israël als in de wereld, en telkens weer komt het naar voren als een van de meest bezochte plaatsen van het land. De stad is er erg trots op en investeert middelen en fondsen in samenwerking met de Natuur- en Parkenautoriteit, moedigt bezoekers aan door de toegang voor de inwoners van Ashkelon te subsidiëren en educatieve en gemeenschaps­initiatieven te bevorderen. We kwamen onlangs ook klaar met de opwaardering van de toegangs­weg tot het park, die is omgevormd om het park de waardigheid te geven die het verdient. Ik ben ervan overtuigd dat de werk­zaam­heden in het park, de nieuwe archeologische ontdek­kingen en de ontwik­kelings­werk­zaam­heden – waaronder nieuwe toegankelijke paden – aanzienlijk zullen bijdragen tot de natuurlijke schoonheid van het park en de status ervan als het mooiste en best onderhouden nationale park van Israël zullen versterken.’

Shelby White, oprichter van de Leon Levy Foundation, legt uit dat de werk­zaam­heden onder meer mogelijk werden gemaakt dankzij haar genereuze schenking: ‘Toen Leon en ik in 1985 Ashkelon bezochten, hadden we niet gedacht dat onze banden met die oude zeehaven meer dan drie decennia zouden aanhouden. Ik ben blij dat het odeon, een van de vele archeo­logische ontdekkingen van de Leon Levy-expeditie, nu zal worden gerestaureerd en dat de beroemde Romeinse beeldhouwwerken van Ashkelon op hun oorspronkelijke plaats zullen worden teruggebracht. Hierdoor zullen bezoekers aan het Nationaal Park Ashkelon uit Israël en de hele wereld zich deze grote stad in al haar oude glorie kunnen voorstellen.’

‘De basiliek werd gesticht door Herodes de Grote, en één historische bron suggereert dat zijn familie uit de stad Ashkelon kwam,’ voegen Ganor, Dr. Bar-Natan en Kobrin van de Israël Antiquities Authority toe. ‘Tijdens de Romeinse Severan Dynastie, in de tweede en derde eeuw CE, werd het gebouw gerenoveerd, marmeren architectonische elementen werden naar de site gebracht en een klein theater werd toegevoegd.

Herodiaanse munten die in de ondergrond van de oude vloeren van het bouwwerk werden ontdekt, tonen aan dat het werd gebouwd in de tijd van een van de grootste bouwers die ooit in het land hebben geleefd. De geschriften van de historicus Josephus vermelden de bouw van Herodes in de stad Ashkelon en vermelden fonteinen, een badhuis en zuilenhallen. Vandaag, op basis van het nieuwe archeologische bewijsmateriaal, kunnen we de oorsprong van het historische verslag begrijpen’.

Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuws­brief.