Hooggerechtshof stemt in met militaire dienst voor ultraorthodoxen

Het Hooggerechtshof van Israël oordeelde dinsdag met 9-0 dat de regering ultraorthodoxe mannen moet inlijven voor militaire dienst.

“Het Hooggerechtshof oordeelde unaniem dat er momenteel geen wettelijk kader is dat een onderscheid toestaat tussen studenten van yeshivas en anderen,” zo luidt de uitspraak van twee pagina’s van het negenkoppige panel. Daarom heeft de staat niet de bevoegdheid om hun inlijving te verhinderen, vervolgde het panel.

Bovendien, aangezien er geen wettelijk mechanisme is om hun vrijstelling van dienst te ondersteunen, “is het niet mogelijk om door te gaan met het overmaken van steunfondsen voor yeshivas en kollels voor studenten die geen vrijstelling hebben gekregen of van wie de militaire dienst niet is uitgesteld,” aldus de uitspraak.

De rechtbank beschreef de huidige vrijstellingsregeling, volgens welke yeshiva-studenten een tijdelijk uitstel krijgen totdat ze de leeftijd bereiken voor vrijstelling van militaire dienst, als “ongrondwettelijk”.

Het document besluit met de beschuldiging dat de regering “de rechtsstaat en het principe dat alle mensen gelijk zijn voor de wet ernstig ondermijnt” door de dienstplicht van ultraorthodoxe mannen te blijven uitstellen.

De klagers hadden aangevoerd dat de staat moet beginnen met de dienstplicht voor yeshiva-studenten omdat de wet die hen vrijstelt van de dienstplicht vorig jaar is verlopen. De regeringsvertegenwoordiger verzocht de rechtbank de petities te verwerpen en in plaats daarvan de Knesset toe te staan het wetgevende proces voor een oplossing voort te zetten, maar de rechtbank weigerde dit.

De ultraorthodoxen in Israël zien de militaire dienst als een afleiding van de Torastudie en een bedreiging voor hun manier van leven. De Hamas-aanval op 7 oktober en de daaropvolgende oorlog hebben echter de publieke eis doen toenemen dat de Haredim hun steentje bijdragen aan de verdediging van de natie.

Het wetsvoorstel over de dienstplicht dat momenteel door de Knesset gaat, weerspiegelt de poging van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu om een minnelijke schikking te vinden met de ultraorthodoxe partijen (Shas en Verenigd Torah Jodendom), die gedreigd hebben de regering te verlaten als de massa Haredi-studenten dienstplichtig wordt.

Gebed voor het ontbijt in de Nahal Haredi religieuze eenheid.

De Haredi-partijen vormen al jaren het meest stabiele element van Netanyahu’s rechtse blok, omdat de premier bereid is om hun scholen te blijven financieren en andere diensten te blijven verlenen. Vooraanstaande Haredi-politici hebben Netanyahu naar verluidt verteld dat ze zijn regering zullen verlaten als hij een wet aanneemt waar ze het niet mee eens zijn, maar dat ze hem zullen steunen als de rechtbank een oplossing oplegt.

Het besluit van dinsdag volgt op een controversiële hoorzitting in de commissie Buitenlandse Zaken en Defensie, waar wetgevers debatteerden over Netanyahu’s wetsontwerp over de dienstplicht (oorspronkelijk geïntroduceerd door Benny Gantz, voorzitter van de Nationale Eenheidspartij in de vorige regering).

Het wetsvoorstel wil de leeftijd voor vrijstelling van de dienstplicht voor ultraorthodoxe yeshiva-studenten verlagen van 26 naar 21 jaar om meer haredi-mannen aan te moedigen de arbeidsmarkt op te gaan. Het wetsontwerp voorziet ook in een geleidelijke toename van de dienstplicht voor Haredim, met als doel dat tegen 2036 35% van de mannelijke studenten in aanmerking komt voor de ultraorthodoxe dienstplicht. Momenteel komen 63.000 Haredi-mannen in aanmerking voor de dienstplicht.

Torah kan ook geleerd worden na het leger, zegt het Hooggerechtshof.

Na de beslissing van dinsdag beloofde de voorzitter van de commissie Buitenlandse Zaken en Defensie, Yuli Edelstein (Likud), om verder te werken aan het wetsvoorstel.

Hij tweette dat de beraadslagingen over het wetsvoorstel in zijn commissie “gewoon” zouden doorgaan, ondanks de uitspraak.

Gantz reageerde ook op het nieuws en beschuldigde Netanyahu ervan een oplossing te zoeken om zijn coalitie te behouden en niet om het probleem van de dienstplicht op te lossen.

Het is niet “te laat om afspraken te maken die het land dienen en leiden tot Israëlische dienstplicht,” zei hij. “De dienstplicht is een veiligheidsnoodzaak en een morele verplichting, niet in plaats van de wereld van de Thora, maar zodat wij allemaal – ultraorthodoxen, Arabieren en alle delen van de samenleving – samen in ons land kunnen blijven bestaan. De tijd is rijp voor een blauwdruk voor Israëlische dienstbaarheid,” voegde hij eraan toe.

Voorafgaand aan de uitspraak van dinsdag tweette Knessetlid Moshe Gafni van United Torah Judaism: “Er is nog nooit een uitspraak geweest van het Hooggerechtshof ten gunste van yeshiva-leden en in het belang van het ultraorthodoxe publiek. Er is daar geen enkele rechter die de waarde van Torah-leren en de bijdrage ervan aan het volk van Israël in alle generaties begrijpt.”
Vervolgens tweette hij na de uitspraak: “Zoals ik al zei.”

De Ultra-Orthodoxe Brigade (Nahal Haredi) werd in 1999 opgericht door een groep rabbijnen in samenwerking met de Israëlische Strijdkrachten en het Ministerie van Defensie.

De voorzitter van de UTJ, minister van Huisvesting Yitzchak Goldknopf, beschreef de uitspraak als “verwacht en zeer ongelukkig”.

“De Staat Israël werd gesticht als een thuisland voor het Joodse volk, wiens Tora de basis is van zijn bestaan. De Heilige Torah zal zegevieren,” zei hij.

De minister voor Jeruzalemzaken en Joods Erfgoed, Meir Porush (UTJ), waarschuwde dat de uitspraak zou kunnen leiden tot “twee staten” in Israël. “De ene is het land dat bestuurd wordt zoals het nu is. En een ander land waarin de leden van de yeshivas Torah zullen blijven studeren zoals ze deden in het land dat [Israëls eerste premier David] Ben-Gurion uitriep. Er is geen macht in de wereld, zelfs niet het Hooggerechtshof, die een persoon wiens ziel hunkert naar Torastudie kan dwingen om daarvan af te zien,” zei hij.

De voorzitter van de Shas partij, Aryeh Deri, die deel uitmaakt van de binnenste cirkel van de premier, bekritiseerde de beslissing en zei: “Het Joodse volk heeft alleen vervolging, pogroms en oorlogen overleefd omdat ze hun uniciteit hebben bewaard – de Torah en de mitzvot. Dit is ons geheime wapen tegen alle vijanden, precies zoals de Schepper van de wereld heeft beloofd.”
Deri besloot met te zeggen dat de poging om yeshiva-studenten in dienst te nemen “jammerlijk zal mislukken”.

De controversiële kwestie van de dienstplicht voor ultraorthodoxen heeft zelfs leden van Netanyahu’s eigen partij in beroering gebracht. Likud Knesset lid Dan Illouz, die zetelt in de commissie Buitenlandse Zaken en Defensie, vertelde JNS gisteren: “Ik zal niet akkoord gaan met de wet als het niet voldoet aan de huidige behoeften van het leger. Anders zal ik mijn mede-reservisten niet langer in de ogen kunnen kijken.”

Labourpartijleider Yair Golan tweette na de beslissing: “Gefeliciteerd met een rechtvaardige beslissing van het Hooggerechtshof … De plicht van veiligheids- en burgerdienst moet gelden voor elke jonge Israëlische man en vrouw, ongeacht religie, ras of geslacht.”

Knessetleden zoals Gideon Sa’ar, Avigdor Liberman en Oded Forer citeerden de voormalige Israëlische premier Menachem Begin, die schreef: “Er zijn rechters in Jeruzalem.”