
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft maandag een door de VS opgestelde resolutie aangenomen die gericht is op het bereiken van een akkoord over een staakt-het-vuren in drie fasen om een einde te maken aan de oorlog tussen Israël en Hamas in de Gazastrook.
De resolutie werd goedgekeurd door 14 van de 15 permanente leden van de Veiligheidsraad, met Rusland dat zich van stemming onthield. Moskou beweerde dat de parameters van de overeenkomst die de resolutie onderschrijft niet voldoende duidelijk waren gemaakt.
In de resolutie wordt opgemerkt dat Israël het voorstel voor een staakt-het-vuren heeft geaccepteerd en wordt Hamas opgeroepen hetzelfde te doen en dat beide partijen “onverwijld en onvoorwaardelijk uitvoering geven aan de voorwaarden”.
- Fase één van het voorgestelde staakt-het-vuren omvat “een onmiddellijk, volledig en volledig staakt-het-vuren” in combinatie met de vrijlating van een niet nader gespecificeerd aantal gijzelaars – zowel levend als dood – in ruil voor de vrijlating van een niet nader gespecificeerd aantal Palestijnse veiligheidsgevangenen, de terugtrekking van Israëlische troepen uit “bevolkte gebieden” van Gaza, de terugkeer van Gazaanse burgers naar hun huizen in de hele Strook en het opvoeren van de hulpverlening.
- Fase twee, waarover de partijen tijdens de eerste fase zouden onderhandelen, omvat “een permanent einde van de vijandelijkheden” in ruil voor de vrijlating van de resterende gijzelaars en de volledige terugtrekking van de Israëlische strijdkrachten uit Gaza.
Volgens het voorstel zal, als de onderhandelingen over fase twee langer dan zes weken duren, het staakt-het-vuren worden voortgezet zolang de onderhandelingen gaande zijn.
De formulering van de resolutie stelt de vraag of Israël operationele vrijheid in Gaza zou behouden om Hamas volledig uit de macht te zetten, hoewel het “het belang benadrukt” van de terugkeer van de Palestijnse Autoriteit aan de macht in Gaza.
De Israëlische regering verwerpt zowel het bestuur van de PA in de Strook als het aan de macht laten van Hamas. - Fase drie zou de vrijlating van de resterende dode gijzelaars en een langetermijnplan voor de wederopbouw van Gaza inhouden.
De vraag hoe lang het staakt-het-vuren van fase één naar verwachting stand zal houden als Israël het gevoel heeft dat het aan het lijntje wordt gehouden in onderhandelingen te kwader trouw, was een belangrijk knelpunt in de besprekingen en is onbeantwoord gebleven door functionarissen van de Biden-regering.
Hamas gaf een verklaring uit waarin het de aanname van de resolutie verwelkomde en verklaarde bereid te zijn om samen te werken met bemiddelaars in indirecte onderhandelingen met Israël om de resolutie uit te voeren.
Vreemd genoeg sprak Gilad Erdan, de Israëlische ambassadeur bij de Verenigde Naties, de Veiligheidsraad niet toe zoals gepland, hoewel hij aanwezig was in de raadzaal gedurende een deel van de vergadering.
In plaats daarvan vertelde de hoge Israëlische diplomaat Reut Shapir Ben Naftaly de raad dat de oorlogsdoelen van Israël vanaf het begin “heel duidelijk” zijn geweest: “Al onze gijzelaars terug naar huis brengen en de capaciteiten van Hamas ontmantelen…en ervoor zorgen dat Gaza in de toekomst geen bedreiging meer vormt voor Israël.”
Wanneer deze doelen zijn bereikt, zal de oorlog eindigen, zei ze. “Dit betekent ook dat Israël niet zal deelnemen aan zinloze en eindeloze onderhandelingen, die door Hamas kunnen worden uitgebuit als een middel om tijd te rekken,” voegde ze eraan toe.
De Israëlische VN-missie wilde geen commentaar geven op de reden waarom Erdan de bijeenkomst niet heeft bijgewoond. Erdan had zich vorige week tegen zijn Amerikaanse tegenhanger, Linda Thomas-Greenfield, uitgesproken over een eerder ontwerp van de resolutie.
Die tekst werd gewijzigd, waarbij de vermelding van “bufferzones” werd verwijderd uit het gedeelte waarin territoriale veranderingen in Gaza werden afgewezen. De IDF heeft bufferzones gecreëerd langs de grens tussen Israël en Gaza om een extra veiligheidslaag te creëren, met plannen om ze uit te breiden. Het amendement lijkt een directe concessie aan Israël te zijn geweest, ondanks het feit dat de VS verklaard heeft tegen de instelling van de zones te zijn.
Thomas-Greenfield verzekerde de raad maandag dat Israël het staakt-het-vuren had geaccepteerd, waardoor Hamas de verantwoordelijkheid kreeg om hetzelfde te doen.
“De Verenigde Staten zullen ervoor zorgen dat ook Israël zijn verplichtingen nakomt, ervan uitgaande dat Hamas de overeenkomst aanvaardt”, zei Thomas-Greenfield. “De gevechten zouden vandaag kunnen stoppen als Hamas hetzelfde zou doen.”
Vasily Nebenzya, de Russische VN-gezant, zei dat het niet duidelijk was waartoe Israël zich daadwerkelijk had verbonden.
“Hamas wordt opgeroepen om deze zogenaamde deal te accepteren, maar er is nog steeds geen…duidelijkheid over de officiële overeenkomst van Israël,” zei Nebenzia. “Gezien de vele verklaringen van Israël over de verlenging van de oorlog totdat Hamas volledig verslagen is…waar heeft Israël concreet mee ingestemd?”
Maar ondanks het feit dat de Raad “carte blanche gaf en zich schaarde achter dit plan en met details die ze niet hebben,” zei Nebenzia dat Rusland zijn veto niet had gebruikt om de resolutie te verwerpen omdat ze gesteund werd door de Arabische wereld.
De Veiligheidsraad nam op 25 maart een resolutie aan waarin een humanitair staakt-het-vuren werd geëist tijdens de Ramadan-vakantie, waarbij de VS zich op controversiële wijze onthield van stemming.
Die resolutie eiste “een onmiddellijk staakt-het-vuren voor de maand Ramadan dat door alle partijen wordt gerespecteerd en leidt tot een duurzaam staakt-het-vuren en eist ook de onmiddellijke en voorwaardelijke vrijlating van alle gijzelaars”.
Er werd echter geen expliciet verband gelegd tussen de twee eisen.