Maar zo’n keuze zou niet alleen de instemming van zijn potentiële rechtse bondgenoten vereisen, het zou ook in tegenspraak zijn met zijn opmerkingen over de mogelijkheid om op Ra’am te leunen. Op 24 maart verklaarde de premier: ‘ik zal niets voorstellen en nergens op leunen.’
Maar aangezien het hoofd van Ra’am, Mansour Abbas, heeft gezegd dat zijn partij overweegt een rechtse regering te steunen, is het logisch te veronderstellen dat Netanyahu achter de schermen zo’n overweging heeft aangemoedigd. Netanyahu is niet de enige die dit zal moeten slikken als het rechtse blok de volgende regering wil vormen. En dit slikken is inderdaad moeilijk, gezien het feit dat nog maar een week geleden voormalig Ra’am-Knessetlid Ibrahim Sarsour deelnam aan een evenement ter ‘ere’ van Rushdi Abu Mokh. Mokh is een veroordeelde Arabisch-Israëlische terrorist die tot 35 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld voor het doden van IDF-soldaat Moshe Tamam in 1984.
Sommigen hebben gezegd, dat Sarsour niet de ‘nieuwe’ Ra’am partij vertegenwoordigt, maar tot op heden heeft Abbas zijn voormalige partijgenoot niet veroordeeld, hoewel hij zelf niet deelnam aan de ‘feestelijkheden’. Dit evenement, waarbij Arabische Israëli’s de vrijlating van een terrorist herdachten, was als het ware een klap in het gezicht van veel rechtse mensen, die voor een moment geloofden dat Ra’am radicaal was veranderd.
Nu velen zo fel zijn, is rechts sterk verdeeld over deze kwestie, waardoor mensen van dezelfde partij tegenover elkaar komen te staan. Een voorbeeld hiervan is de kleine schermutseling tussen de populaire presentator van nieuwsprogramma’s, Shimon Riklin, en het hoofd van de Religieus Zionistische partij, Bezalel Smotrich. Riklin, die op Smotrich stemde, berispte laatstgenoemde voor zijn hardnekkige afwijzing van Ra’am, zelfs als dat een linkse regering of een vijfde verkiezing betekent.
In een tweet gericht aan Smotrich, schreef Riklin: ‘Jij (Smotrich) zegt dat je ons (Israël) wilt redden. Ik herinner je eraan dat tot nu toe, wij (Likoed-kiezers die op Smotrich stemden om ervoor te zorgen dat zijn partij de kiesdrempel zou overschrijden) je hebben gered (…) en als iemand die net ternauwernood aan een zekere verdrinking ontsnapte door zich aan een strohalm vast te klampen, heb je je in een ogenblik veranderd tot iemand die zich niet voor Netanyahu en ons inzet (…) wij willen een rechtse regering. ‘Wees niet al te rechtvaardig’ (Pred. 7:16).’
Het zinspelen op Prediker is veelzeggend. Enerzijds laat het zien hoe moeilijk het idee is om samen te werken met een partij die als aanhanger van terrorisme wordt gezien. Anderzijds laat het zien hoe de voorstanders van dit idee over links denken. In een interview dat hij gaf aan Channel 20, noemde een leidende figuur van het religieuze Zionisme, rabbijn Yitzhak Shilat, links het ‘haatkamp’. Hij bestempelde het als veel gevaarlijker voor Israël dan de Islamitische Beweging die Ra’am vertegenwoordigt. Naar zijn mening is Israël beter af met conservatieve moslims dan met post- en zelfs antizionistische Joden. Het Jodendom, zo betoogde hij, heeft veel meer gemeen met de islam dan met postmoderne Joden.
Riklin en vele anderen delen de beweegredenen van Shilat om Ra’am te steunen. Een linkse regering jaagt hen de stuipen op het lijf, en om vele goede redenen. Niettemin, hoe weerzinwekkend dit idee ook is, op dit moment in de geschiedenis is een linkse regering gevaarlijker voor Israël dan Ra’am. Maar Smotrich wil daar niets van weten. Hij beloofde zijn kiezers dat hij Ra’am nooit zou goedpraten, en hij houdt zich aan zijn woord, zelfs als dat betekent dat dit de mogelijkheid van een rechtse regering onder leiding van Netanyahu wegneemt. ‘Ik denk dat een regering die wordt gesteund door terreuraanhangers die Israëls bestaansrecht als Joodse Staat ontkennen, Netanyahu kan helpen, maar niet de rechtse regering die ik heb beloofd tot stand te brengen. Het is een verschrikkelijke fout die rechts niet mag maken,’ schreef hij op Facebook.
Smotrich was zo razend op Riklin dat hij tegen hem zei: ‘Als jij (Riklin) en de rest van Netanyahu’s aanhangers (die op mij hebben gestemd) (…) mij blijven beledigen (…) zal ik je volledig negeren.’ Hoewel het niet duidelijk is wat er zo verontrustend was aan Riklins tweet, laat deze schermutseling binnen de gelederen van dezelfde partij niet alleen zien hoe breed de kloof tussen links en rechts is geworden. Het laat ook zien dat Ra’am wel eens de wig kan blijken te zijn, die rechts verdeelt tussen de pragmatici, die moeilijke compromissen overwegen om hun politieke ambities te verwezenlijken, en de idealisten, die geloven dat er bepaalde grenzen zijn die je niet moet overschrijden, zoals met je vijand samenwerken om je broeder af te zetten.
Overdreven rechtvaardig zijn is geen deugd, evenmin als overdreven pragmatisch zijn. Hoe rechts het Ra’am-dilemma gaat oplossen zonder een breuk in zijn gelederen te veroorzaken, staat nog te bezien. Eén mogelijkheid die is geopperd is het stellen van bepaalde eisen aan Ra’am, waarmee degenen die elke vorm van samenwerking afwijzen met een partij ,die op het moment van dit schrijven nog steeds weigert Israël als Joodse Staat te erkennen, tevreden zouden worden gesteld.
Zie ook:
MK Abbas noemt terroristen ’terroristen’; PA woedend,
Arabische partij beslist wie coalitie vormt in Israël,
Orthodoxe Joden: Liever Arabische dan linkse politici.
Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.