Dit klinkt misschien als het perfecte recept voor hoofdpijn bij het beslissen op wie te stemmen met zo’n buitensporig lange lijst van keuzes. De overgrote meerderheid zal echter niet eens in de buurt komen van een zetel in de Knesset.
Dus, hoe ziet de politieke kaart er tegenwoordig uit?
Aan de linkerzijde van het politieke spectrum heeft de Gezamenlijke Arabische Lijst besloten om zich af te scheiden van een van haar samenwerkende facties: Ra’am. Ra’am, geleid door Mansour Abbas, is de politieke vleugel van de Zuidelijke Tak van de Islamitische Beweging in Israël. In een interview in de Knesset op donderdag, benadrukte Mansour Abbas dat hij ‘niet in iemands zak zit… we behoren niet tot links en we behoren niet tot rechts.’
Hoewel er altijd enige wrijving bestaat tussen de ideologisch verschillende facties van de Gezamenlijke Arabische Lijst, kan de laatste nagel aan de doodskist van hun unie worden toegeschreven aan de politieke vernuftigheid van premier Benjamin Netanyahu. In de afgelopen maanden heeft Netanyahu aangedrongen op nauwere samenwerking met Mansour Abbas inzake dringende aangelegenheden in Israëls Arabische gemeenschap. De intensivering van de samenwerking met de rechtse premier heeft Mansour Abbas vervreemd van de andere fracties in de Gezamenlijke Lijst, wat uiteindelijk heeft geleid tot het verbreken van de politieke banden tussen hen.
Mansour Abbas besloot dat hij met iedereen zal samenwerken, zelfs met Netanyahu voor het welzijn van zijn kiezers, en werd daarom uit de Gezamenlijke Arabische Lijst gezet. (Foto: Noam Revkin Fenton/Flash90)
Dit is zonder twijfel een grote overwinning voor Netanyahu. Tijdens de laatste verkiezingen toonden Zionistische partijen van het centrum-linkse blok steeds meer bereidheid om een coalitie te vormen met de Gezamenlijke Lijst, met als doel de zittende premier af te zetten. De splitsing verzwakt de politieke invloed van de Gezamenlijke Lijst en maakt het zelfs mogelijk dat Ra’am de kiesdrempel niet haalt, en daardoor buiten de volgende Knesset komt te staan.
Meretz, de meest linkse partij van Israël, behoudt in eerste instantie dezelfde lijst zonder grote veranderingen. De voorzitter van de partij, Nitzan Horowitz, werd de afgelopen weken door vooraanstaande politieke activisten en deskundigen onder druk gezet om een manier te vinden om zich te verenigen met de Arbeidspartij. Maar Horowitz besloot uiteindelijk dat Meretz de ‘ware stem van Israëls links’ is, en geen politieke allianties wenst aan te gaan met onbetrouwbare partners. Tijdens de laatste verkiezingen vormden de twee partijen een alliantie, die abrupt eindigde toen de toenmalige voorzitter van de Arbeidspartij, Amir Peretz, ermee instemde om toe te treden tot Netanyahu’s regering.
De Arbeidspartij hoopt zichzelf snel te herdefiniëren onder feministe Merav Michaeli. De partij was ooit de steunpilaar van de Israëlische democratie, maar kwam in recente peilingen maar net over de kiesdrempel. (Foto: Tomer Neuberg/Flash90)
De Arbeidspartij heeft belangrijke veranderingen doorgevoerd en probeert haar aangetaste imago te herstellen, na in Netanyahu’s regering te hebben gezeten. De verandering begon met open voorverkiezingen voor zowel het voorzitterschap als de lijst van afgevaardigden voor de Knesset. Merav Michaeli, al lange tijd lid van de Arbeidspartij en de felste tegenstander van deelname aan Netanyahu’s coalitie, behaalde in de voorverkiezing een verpletterende overwinning op haar veel minder bekende tegenstanders. Michaeli, een overtuigd feministe, was de eerste in de geschiedenis van Israël die de zogenaamde ‘rits’-methode invoerde om een lijst te vormen die voor 50% uit mannen en voor 50% uit vrouwen bestaat.
Twee kleinere nieuwkomers aan de linkerzijde, Ofer Shelah (voorheen van het centristische Yesh Atid) en de burgemeester van Tel Aviv Ron Huldai, trokken hun partijen terug uit de race nadat ze er niet in waren geslaagd allianties te sluiten met elkaar en met de Arbeidspartij. Van geen van beide partijen werd verwacht dat zij op eigen kracht de kiesdrempel zouden halen.
De burgemeester van Tel Aviv, Ron Huldai, hield vol dat hij het enige realistische alternatief voor Netanyahu was. Blijkbaar waren maar weinigen het daarmee eens. (Foto: Miriam Alster/Flash90)
‘Blauw-Wit’, geleid door voormalig stafchef van de IDF en huidig minister van Defensie Benny Gantz, is een van de grootste teleurstellingen geweest voor zijn kiezers. Nadat ze de op één na grootste partij in Israël waren en de enige serieuze kanshebber tegenover Netanyahu, zakken ze nu naar de kiesdrempel. Het heeft Gantz geen goed gedaan dat hij in de coalitie bleef met Netanyahu (opnieuw, na publiekelijk te hebben gezworen dat niet te doen), en dat hij nauwelijks in staat was om de programmapunten te bevorderen die hij zijn kiezers had beloofd. In de afgelopen maanden hebben een aantal prominente ministers van zijn partij ‘Blauw-Wit’ verlaten. Deze keer zal Gantz blij zijn als hij een paar zetels in de oppositie kan krijgen.
Nog maar een jaar geleden was Benny Gantz de grote hoop van het centrum-linkse blok in hun streven om Netanyahu eindelijk af te zetten. Nu mag hij blij zijn als hij een zetel in de volgende Knesset krijgt. (Foto: David Cohen/Flash90)
Yesh Atid, geleid door de inmiddels ervaren politicus Yair Lapid, heeft weinig veranderingen aangebracht in zijn opstelling. Lapid blijft sinds de oprichting in 2012 de vrijwel onbetwiste leider. Volgens recente opiniepeilingen zou hij 15 zetels krijgen. Daarom zag hij geen noodzaak om te fuseren met andere partijen in het centrum-linkse blok. Lapid is zelfs van mening dat een lukrake fusie met andere partijen zijn inspanningen kan schaden.
De Likoedpartij, die de afgelopen tien jaar werd geleid door zittend premier Benjamin Netanyahu, blijft de grootste partij in de Israëlische politiek. Recente opiniepeilingen geven hem bijna 30 zetels. Hoewel de Likoed waarschijnlijk veruit de grootste partij zal blijven, is een beslissende overwinning voor Netanyahu nog lang niet zeker, gezien de groeiende vijandigheid jegens hem vanuit andere rechtse partijen zoals Yamina en Nieuwe Hoop.
Netanyahu blijft zijn politieke inzicht, wat is aangescherpt doordat hij al meer dan een decennium premier is, tonen. (Foto: Liron Moldovan/POOL)
Nieuwe Hoop, geleid door voormalig Likoed-ster Gideon Sa’ar, heeft letterlijk een kleine dosis nieuwe hoop gegeven aan vele ontevreden Likoed-stemmers, die genoeg hebben van Netanyahu, evenals aan wanhopige linksen die bereid zijn om compromissen te sluiten over bijna alles om de ervaren premier te kunnen afzetten. Zoals ik elders bij Israel Today schreef, is Sa’ar een echte politieke bedreiging voor Netanyahu vanwege zijn vooraanstaande status binnen Likoed-kringen. Hij heeft al met succes een aantal vooraanstaande voormalige Likoed-Knessetleden gerekruteerd, zoals Benny Begin (zoon van partijoprichter Menachem Begin), en zelfs enkele huidige Likoed-Knessetleden weggekaapt. Sa’ars echte hoop ligt in het overtuigen van Likoed-stemmers om op hem te stemmen in plaats van op Netanyahu.
Gideon Sa’ar heeft de rechtse politieke kaart flink opgeschud. (Foto: Olivier Fitoussi/Flash90)
Yamina heeft, onder leiding van voormalig minister van Onderwijs Naftali Bennett, de grootste schade toegebracht aan Netanyahu’s kansen op een meerderheidscoalitie. In een last minute deal overtuigde Bennett een andere kleinere rechtse partij (Joods Thuis) om niet te fuseren met de Nationale Unie-factie en in plaats daarvan uit de race te stappen. Bennett heeft zich bij Sa’ar en Avigdor Libermans Yisrael Beiteinu gevoegd, als rechtse partijen die weigeren zitting te nemen in een coalitie onder leiding van Netanyahu. Samen met de eerder genoemde deal betekent dit dat Netanyahu steeds minder potentiële rechtse coalitiepartners heeft.
Naftali Bennett heeft zich het afgelopen jaar niet alleen gepositioneerd als een criticus van Netanyahu, maar ook als een man met een realistisch alternatief plan. (Foto: Oren Ben Hakoon/POOL)
De Nationale Unie, een religieuze Zionistische partij, heeft de handen ineengeslagen met een radicaal-rechtse politicus, Itamar Ben-Gvir. Ben-Gvir is een extreemrechtse politieke activist die in het verleden verschillende keren zonder succes kandidaat is geweest voor de Knesset. Hij is de voormalige leerling van een overleden extremistische rabbijn, Meir Kahane. Deze rabbijn was voorstander van de omvorming van Israël in een religieuze staat en van de gedwongen uitzetting van delen van Israëls Arabische minderheid uit het land. Ben-Gvir wordt ook in verband gebracht met extremistische figuren zoals Benzi Gopstein, oprichter van Lehava, die Messiasbelijdende Joden in Israël fysiek heeft aangevallen en lastiggevallen .
Tot slot hebben de ultraorthodoxe partijen weinig veranderingen doorgevoerd in de samenstelling van hun lijsten. Aryeh Deri staat nog steeds aan het hoofd van de Sefardische partij Shas, en Moshe Gafni staat aan het hoofd van de Asjkenazische partij Verenigd Thora-jodendom, die bestaat uit zowel chassidische als niet-chassidische ultraorthodoxe Joden. Ondanks botsingen met Netanyahu rond de handhaving door de politie van de coronabeperkingen in overwegend orthodoxe buurten, spreken zij toch hun steun uit voor zijn aanblijven als premier.
De ultraorthodoxe partijen zijn Netanyahu’s enige overgebleven belangrijke bondgenoten, maar wat zullen ze in ruil daarvoor eisen? (Foto: Roy Alima/Flash90)
Ondanks het gesjacher van de anti-Netanyahu partijen, lijkt het er niet op dat iemand in staat zal zijn om de zittende premier uit zijn ambt te krijgen. De Likoed is nog steeds veruit de grootste partij en er is geen serieuze concurrent in zicht. Netanyahu staat wel voor een aanzienlijke uitdaging om de 61 zetels te halen die nodig zijn om een coalitie te vormen. Toch is het op dit moment moeilijk voor te stellen dat Benjamin Netanyahu niet als langstzittende premier van Israël zal blijven zitten.
Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.
Netanyahu: “Srafrechtelijk onderzoek tegen kantoor gebaseerd op nepnieuws”
Jeruzalem volgt opmars rebellen in Syrië nauwlettend
Staakt-het-vuren tussen Israël en Libanon van kracht geworden
