Waterschaarste: de nieuwe plaag in het Midden-Oosten

De stijgende prijzen voor groenten en fruit zijn nog maar het begin. Overal waar je kijkt is er onenigheid over water, of het nu in Iran, Syrië, Irak of Jordanië is. Onvoldoende opbrengsten in de landbouw resulteren in een tekort aan basisvoedsel, en ongebreidelde economische crises vormen een bedreiging voor de Arabische regeringen en dictaturen. In de regio zijn, vanwege droogte en watertekorten, al gewapende conflicten uitgebroken.

Vanuit Israëlisch perspectief heeft de hele zaak een zorgwekkend vooruitzicht. Israëlische milieu- en veiligheidsexperts bekijken de situatie met toenemende bezorgdheid. Dat betreft vooral de landbouw in het Midden-Oosten. De wereldwijde klimaatverandering is een plaag voor de volken van het Midden-Oosten.
Isfahan, de op twee na grootste stad van Iran, is het toneel van protesten tegen watertekorten geworden. De Zayanderud, ooit de grootste rivier in die regio van Iran, is drooggevallen. Teheran doet niets. Stenen gooiende Iraniërs protesteren al weken en de politie reageert met scherp.

Alle Israëlische onderzoeken en studies voorspellen een gevaarlijke droogte in het Midden-Oosten. Het zal erger zijn dan alles wat we de afgelopen honderd jaar hebben gekend. De Israëlische experts spreken van een mega-droogte en dat zal de komende jaren steeds duidelijker worden. Waterbronnen, landbouw en natuur in de regio worden aangetast. Daarom heeft de Israëlische National Security Council klimaatverandering en dreigende waterschaarste op zijn strategische agenda gezet.
Volgens de Israëlische onderzoeker Shira Efron van het Instituut voor Nationale Veiligheid is de droogte al begonnen: ‘Watertekorten worden existentieel, vooral voor de Arabische landen in onze regio.’

Dat geldt ook voor de Joodse Staat, zij het in mindere mate, omdat Israël nieuwe technologieën ontwikkelt op het gebied van landbouw en waterproductie, wat ook een zegen zal zijn voor de Arabische volkeren om ons heen. Volgens het Max Planck Instituut zouden er mogelijk meer klimaatvluchtelingen uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika komen.

Ten zuiden van Tel Aviv ligt de ontziltingsinstallatie van Sorek, de grootste omgekeerde-osmose ontziltingsinstallatie ter wereld.

Eigenlijk is dit niets nieuws, omdat het doet denken aan het Bijbelse verhaal. De broers van Jozef gingen naar Egypte vanwege de hongersnood in Kanaän. Bepaalde gebieden in het Midden-Oosten zullen zo onherbergzaam zijn vanwege de hoge temperaturen en het gebrek aan water dat niemand daar kan leven. In het Midden- Oosten stijgen de temperaturen twee keer zo snel als in de rest van de wereld. De gemiddelde temperatuur kan hier in 2050 met 4 graden Celsius stijgen.
Daarnaast is het Midden-Oosten een regio met een instabiel leiderschap. Bijna geen enkel land heeft instellingen die zich bezighouden met de dreigende ontberingen.

In Israël proberen verschillende instellingen en hi-tech bedrijven deze hongersnood te voorkomen met technologische hulp. De voorzitter van de vakbond van Israëlische boeren, Avshalom Abu Vilan, blijft optimistisch. Hij onderstreepte dat Israël het meest geavanceerde land ter wereld is als het gaat om het recyclen van water voor de landbouw:
’80 procent van het afvalwater in Israël wordt hergebruikt in de landbouw. Daarna volgt Spanje met 26 procent. Tegenwoordig komt het drinkwater uit de ontziltingsinstallaties in Israël. 30 jaar geleden gebruikten we 850 miljoen kubieke meter water per jaar, vandaag zijn dat er nog maar 420. De landbouw van Israël zal in 2050 nog steeds bestaan, omdat de landbouw zichzelf voortdurend opnieuw uitvindt.’

Misschien zal er een tijd komen dat de Arabische volken bij de grenzen van Israël zullen aankloppen en om hulp vragen, net zoals de broers van Jozef in Egypte deden. En zoals Jozef een zegen werd voor zijn broers, zo kan Israël een zegen voor naburige volkeren worden.