Vanuit en over het Midden-Oosten

Twee millennia lang droomden de Joden ervan om terug te keren naar hun Bijbelse thuisland. Wie had geloofd dat landen aan de Perzische Golf op een dag vrede zouden sluiten met Israël, eerst de Verenigde Arabische Emiraten en daarna Bahrein?

Het is nog niet zo lang geleden dat de VS hun ambassade van Tel Aviv naar Jeruzalem hebben verplaatst en de Joodse nederzettingen in het Bijbelse hartland van Judea en Samaria niet langer als illegaal beschouwden. De Palestijnen bedreigden Israël met een nieuwe geweldsuitbarsting voor deze veranderingen. De EU beschuldigde Israël er ook van onverantwoordelijk te handelen en de regionale vrede en stabiliteit te schaden.

Maar precies het tegenovergestelde is gebeurd. De Arabische landen zijn bereid vrede te sluiten met Israël. Geruchten, gevoed door de Amerikaanse president Trump zelf, zeggen dat Saoedi-Arabië, Soedan, Oman en Marokko, naast andere landen, al in de rij staan om de volgende te worden. Zelfs de Libanese president Michel Aoun sprak ongewoon genoeg over vrede met Israël. En dan is er nog de Arabische Liga, die tot nu toe alleen maar kritiek had op Israël. Maar deze maand heeft ze de wereld geschokt door een Palestijns verzoek (om de normaliseringsakkoorden tussen Israël en de Golfstaten te veroordelen), te verwerpen. Nu wil de Europese Unie, als gevolg van de nieuwe ontwikkelingen in het Midden-Oosten, ook haar betrekkingen met Israël opwaarderen.

Afbeelding: Door driftbuien en dreigementen krijgen de Palestijnen niet meer wat ze willen. (Foto: TPS)

De Palestijnen hebben hun vetorecht verspeeld

Decennialang heeft de hele wereld te horen gekregen dat er maar één weg vooruit is in het Midden-Oosten: land voor vrede. De vredesakkoorden tussen Israël en de Verenigde Arabische Emiraten en Bahrein hebben deze formule ontkracht. De formule ‘vrede voor vrede’, die voorheen als een fantasie werd beschouwd, is haalbaar geworden. Jarenlang hebben de Israëlische regeringen geprobeerd de wereld ervan te overtuigen dat een eenvoudigere ‘vrede voor vrede’-aanpak meer positieve resultaten zou opleveren. En nu had het verdrag van Israël met een van de rijkste Arabische landen officieel de mislukking aangetoond van de meer ingewikkelde aanpak, waaraan de internationale gemeenschap zo lang de voorkeur heeft gegeven. Eenvoudige ideeën zijn altijd overtuigender, maar worden maar al te gemakkelijk van tafel geveegd. En nu, door hardnekkig vast te houden aan die ingewikkelde, onmogelijke aanpak, hebben de Palestijnen misschien wel elke kans op land voor vrede verspeeld.

Eén ding is zeker: het Palestijnse leiderschap heeft niet meer de drukmiddelen en invloed die het vroeger in de Arabische wereld had. En de Palestijnse zaak is niet langer een obstakel voor de Arabische landen in hun toenadering tot Israël. Maar om die verschuiving mogelijk te maken, moest Netanyahu kiezen tussen vrede en Joodse soevereiniteit (annexatie van de Jordaanvallei). Het was gemakkelijk, hij koos wat het volk wilde. Het volk wil vrede! Volgens een onderzoek van de nieuwssite N12 geeft bijna 80 procent van de Israëlische bevolking de voorkeur aan een vredesverdrag met de VAE boven annexatie van het Bijbelse hartland.

De Palestijnen zijn natuurlijk van streek en voelen zich verraden door de Arabische wereld. Hoe durft iemand vrede te sluiten met Israël zonder hun toestemming! De Palestijnse leider Mahmoud Abbas begrijpt dat hij niet meer met dezelfde kaarten kan spelen als zijn voorganger, PLO-leider Yasser Arafat. De Arabische Knesset-leden van Israël zitten ook gevangen in een dilemma. Aan de ene kant moeten ze een vredesakkoord met een Arabisch land verwelkomen, aan de andere kant lopen ze het risico hun broers en zussen in Ramallah te ergeren.

De Arabische landen begrijpen vandaag de dag dat ze meer baat hebben bij Israël dan bij de Palestijnse zaak. De landen aan de Perzische Golf zien Israël als een strategische partner in de strijd tegen hun gemeenschappelijke vijand Iran. De komende Amerikaanse presidentsverkiezingen hebben ook invloed. Als de democraat Joe Biden wint, wordt gevreesd dat Iran sterker wordt. De Golflanden kunnen zich nog herinneren dat Barack Obama hen de rug toekeerde, terwijl hij Iran de hand schudde.

Afbeelding: Als er één ding is waar de Israëli’s meer naar verlangen dan vrede, dan is het wel het omverwerpen van Bibi. (Foto: Yonatan Sindel/Flash90)

En wie is er tegen vrede? Links.

Ironisch genoeg bekritiseren de linkse partijen in Israël, die doorgaans het ‘vredeskamp’ worden genoemd, deze historische vredesakkoorden nu als niet-kosher. Ze klagen dat Israël heeft ingestemd met de wens van de VAE om geavanceerde F-35 gevechtsvliegtuigen uit Amerika te kopen. Maar de beschuldiging is hypocriet, gezien het feit dat zij eerder Bibi ervan beschuldigden niet in staat of niet bereid te zijn om te doen wat nodig was om vrede te sluiten met onze Arabische buren. Men moet zich ook herinneren wat Israël in eerdere vredesakkoorden heeft opgegeven, concessies die door links werden verwelkomd.

Kortom, je kunt niet alles slecht noemen omdat Netanyahu erbij betrokken was. Er is genoeg om onze premier voor te bekritiseren, maar in dit geval verdient hij lof. Netanyahu vervult immers de visies van zijn tegenstanders, waaronder die van de linkse beweging ‘Peace Now’ (‘Nu Vrede’). Voormalig Israëlisch president Shimon Peres was ooit razend enthousiast over het ‘Nieuwe Midden-Oosten’. Maar zijn linkse bondgenoten konden het nooit waarmaken. De recente overeenkomst toont opnieuw aan dat rechtse regeringen in Israël veel beter in staat zijn om vredesverdragen te sluiten. De overeenkomsten die door linkse regeringen werden gesloten, waren veel verdachter. En vroeger was het zo dat vredelievend links zich bij de overeenkomst zou aansluiten, ongeacht wie de overeenkomst tot stand bracht. Maar nu lijken de mensen een probleem te hebben met vrede vanwege Bibi.

Afbeelding: Links dacht dat ze eindelijk Netanyahu in een hoekje hadden, maar de meest meesterlijke politicus van Israël heeft het weer gedaan. (Foto: Olivier Fitoussi/Flash90)

Het is geen geheim dat Netanyahu een man van politieke trucjes is. En de Israëli’s hadden zich al afgevraagd met welke rabbijn hij deze keer zou komen aanzetten om de daling van zijn populariteit tegen te gaan, te midden van een verlammende gezondheids- en economische crisis. En nu, ondanks de aanhoudende coronaviruscrisis, is het volk weer enthousiast. Toen het nieuwe vredesakkoord in de media kwam, werd ik overladen met nieuws van talloze collega’s, vrienden en zelfs mijn kinderen. ‘Zo niet nu, dan volgend jaar in Abu Dhabi!’ schreven ze. ‘Als de Europeanen ons niet binnenlaten om te skiën, dan vliegen we naar Dubai en skiën we op de grootste indoorpiste ter wereld!’ schreven gelukkige Israëlische vrienden. Iedereen kijkt nu al uit naar directe vluchten naar de VAE en de beurskoersen gaan door het dak in Tel Aviv, nu bedrijven uit beide landen beginnen te onderhandelen over zakelijke deals. Dit enthousiasme is ook niet eenzijdig. De media in de VAE schatten dat elk jaar 750.000 Emiraten-toeristen Israël zullen bezoeken.

Wat het Midden-Oosten beweegt, zijn politieke belangen, geen liefde. Dat komt later, als je elkaar leert kennen. Ik ben me er natuurlijk van bewust dat alles van de ene op de andere dag kan veranderen. Maar kansen moeten worden aangegrepen met de hoop dat ze zo lang mogelijk ten goede komen aan alle partijen. Iedereen wil immers van nature in vrede en welvaart leven. We willen allemaal gewoon genieten van dit moment van rust. En wie weet, misschien zal Netanyahu’s stoot naar rechts wel de Palestijnse zaak redden, gezien het feit dat hun eigen leiderschap alleen maar lijkt te weten hoe ze elke kans kunnen missen. De oplossing ligt in eenvoud. Vrede voor vrede.

Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.