Het prachtige melancholische lied Half September, geschreven door Astar Shamir en bekend geworden door zangeres Galli Atari, begint met met ‘Het jaar begint half september, de woede stopte en nam toe, Overal vechten stormachtige winden, De winter is dodelijk en kort.’
Dit lied, geschreven in een heel andere context, zinspeelt nog steeds op Rosh Hashanah en geeft de gemoedstoestand van het feest zo goed weer.
Op deze dag, half september, de eerste dag van de maand Tishri, verlaat God volgens de Joodse traditie zijn genadetroon voor zijn rechterstoel, een idee uit Psalm 47:6, waarin staat ‘God vaart op onder gejuich, de HEERE [vaart op] onder bazuingeschal.’ Van de vooravond van Rosh Hashanah tot Yom Kippoer, zo zegt men, oordeelt God over het volk Israël. Daarom bidden de Joden die bezorgd zijn tijdens deze Tien Ontzagwekkende Dagen speciale gebeden van berouw, die slichot worden genoemd. (Zie de Muziekvideo vrijdag)
Maar de Bijbel zelf zegt hier niets over. Hij vermeldt alleen de eerste dag van de zevende maand als een speciale dag, waarop het geluid van de bazuin (shofar) moet worden gehoord. (Leviticus 23:24 en Numeri 29:1). Hij laat elke verklaring voor deze dag achterwege, wat op haar beurt eigenlijk om een verklaring vraagt. Dit is een geaccepteerd idee in het Jodendom, dat al lang heeft begrepen dat de Bijbel op zijn best onverklaarbaar is. Er wordt uitgegaan van de veronderstelling, dat de Torah vanuit de hemel is overhandigd in de handen van het volk Israël, want er staat ‘want dit gebod, dat ik u heden gebied, is niet te moeilijk voor u en het is niet ver weg. Het is niet in de hemel’. (Deuteronomium 30:11-12).
Het was het de taak van de wijzen van Israël om de informatie in te vullen die door de Bijbel is weggelaten. De ontbrekende informatie ontbreekt dan weer niet echt. Hoewel het in de heilige tekst zelf is weggelaten, is het toch te vinden in Israëls heilige mondelinge overlevering.
Met dit in gedachten betekent het idee, dat Israël de betekenis van de Dag van Bazuingeschal moet uitwerken ook, dat ongeacht conclusie het de verantwoordelijkheid van Israël is om daarnaar te handelen. Dit betekent dat berouw, een belangrijk thema van deze dag, niet Gods initiatief is, maar dat van Israël. Dit is iets heel anders dan Pesach, waar God de volledige verantwoordelijkheid neemt voor de verlossing van Israël, altijd het gevolg van bekering.
Dit komt overeen met de betekenis van de bazuin zelf. Vaak vermeldt de Bijbel, dat de koningen van Israël alleen als zodanig werden erkend als zij op de juiste wijze werden gekroond met het geluid van de bazuin, waardoor het volk beefde van opwinding of angst, of van beide.
Toen David zijn vertrouwelingen riep om Salomo te kronen, had hij Zadok de priester en Nathan de profeet opgedragen om hem te zalven tot koning over Israël, samen met het blazen van de bazuin en het roepen van ‘Lang leve koning Salomo’. Hieruit komen we tot het besef, dat het geluid van de bazuing, dat klonk toen God uit de hemel neerdaalde om de Wet aan Mozes te geven, aan Israël aankondigde dat God zelf koning over hen was.
De jaarlijkse kroning van God als koning over Israël met het geluid van de bazuin op Rosh Hashanah is daarom opnieuw een vrijwillige daad van de kant van het volk Israël, in tegenstelling tot het gebeuren op de berg Sinaï, waar de goddelijke dwang Israël geen andere keuze liet dan God als hun koning te aanvaarden.
Dit verandert op zijn beurt de houding van God ten opzichte van de boetelingen, die Hem uit eigen vrije wil vragen om hun koning te zijn en hun zonden te vergeven. Daarom herhalen de aanbidders, zelfs wanneer geacht wordt dat God op zijn rechterstoel zit, steeds weer de 13 eigenschappen van God, alsof ze Hem eraan willen herinneren wie Hij werkelijk is. Zonder uitleg zijn deze eigenschappen: ‘(1) De Heer, (2) de Heer (3) God, (4) barmhartig (5) en genadig, (6) lankmoedig, (7) en overvloedig in goedheid (8) en waarheid, (9) barmhartig voor duizenden, (10) ongerechtigheid vergevend (11) en overtredingen (12) en zonde, (13) en de schuldigen vrijsprekend’ (Exodus 34:6-7, volgens de Hebreeuwse tekst en de indeling van Maimonides).
En tot slot, de Dag van Bazuingeschal was altijd het ‘burgerlijke’ Nieuwjaar, terwijl Pesach het ‘religieuze’ Nieuwjaar blijft, en om dezelfde reden dat elke goddelijke uitleg van deze feestdag werd weggelaten opdat Israël zijn betekenis zou bepalen. Pesach is het werk van God.
De eerste dag van de maand Tishri, de eerste maand van de Joodse kalender, is volgens de Joodse traditie de dag waarop Adam werd geschapen en de vrijheid kreeg om te kiezen tussen goed en kwaad. Ook wij zijn op Rosh Hashanah vrij om het goede te kiezen boven het kwade en zo op nieuwjaarsdag een nieuwe schepping te worden.
Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.
31.000 nieuwe immigranten sinds laatste Rosj Ha-Sjana
Ondanks de oorlog: lichte groei van de Israëlische economie in het tweede kwartaal
Regering keurt vijfjarenplan goed om Beersheva in een metropool te veranderen
