Afbeelding: Palestijnen vieren het feit, dat de terroristen met niets anders dan een lepel ontsnapten uit een hoogbeveiligde Israëlische inrichting. (Foto: Nasser Ishtayeh/Flash90)
De Gilboa-gevangenis bij kibboetz Ein Harod in de Jezreel Vallei in Noord-Israël is een van de best beveiligde detentiecentra in het land. Niettemin lukte het vorige week maandagochten zeer vroeg zes beruchte Palestijnse terroristen te ontsnappen en zij konden aanvankelijk ontkomen aan een nieuwe arrestatie door de Israëlische veiligheidstroepen, ondanks een massale klopjacht in Samaria en de Jordaanvallei.
Vier van de voortvluchtigen werden uiteindelijk vrijdagnacht door de politie gearresteerd. Zij werden aangetroffen in Nazareth en in het dorp Umm el-Ghanam in de buurt van Nazareth.
Zij gaven zich zonder slag of stoot over aan de Israëlische veiligheidstroepen, omdat de vier ontsnapte gevangenen uitgeput waren en uiteindelijk ongewapend bleken te zijn.
Hoog veiligheidsrisico niet serieus genomen
Voorafgaand aan hun spectaculaire uitbraak waren de zes Palestijnse terroristen in één cel opgesloten geweest, wat in Israël heel gebruikelijk is. Er zijn ook gevangenen in eenzame opsluiting, zoals bijvoorbeeld Yigal Amir, de moordenaar van ex-premier Yitzchak Rabin.
In dit geval was het probleem, dat drie van de ontsnapte terroristen werden beschouwd als een hoog veiligheidsrisico, en dat zij dus niet één cel hadden mogen delen met de andere drie Palestijnse terroristen.
De zes hadden levenslange straffen gekregen voor hun aandeel in moorddadige terroristische aanslagen in Israël en werden als zeer gevaarlijk beschouwd. Desondanks werden zij niet in eenzame opsluiting gehouden en werden zij ook niet tussen de verschillende vleugels van de gevangenis gerouleerd, wat volgens het standaardprotocol van de Israëlische Gevangenisdienst het moeten gebeuren.
De gevangenen slaagden erin een tunnel te graven van hun cel naar het rioleringssysteem van de gevangenis. De ingang van de tunnel bevond zich onder de gootsteen van hun cel en van daaruit ontsnapten zij via het rioleringssysteem van de gevangenis naar de andere kant van de hoge muur, die de inrichting omringt.
Arabieren demonstreren ter ondersteuning van de ontsnapte terroristische gevangenen. (Foto: Jamal Awad/Flash90)
Desinformatie
Oorspronkelijk werd gemeld, dat de zes terroristen ook in het bezit waren van een gesmokkelde mobiele telefoon, die ze gebruikten om te communiceren met helpers die op hen wachtten in een auto, een paar kilometer buiten de Gilboa-gevangenis.
Na de nieuwe aanhouding van de vier Palestijnse terroristen kwam echter het nieuws naar buiten dat de voortvluchtigen geen hulp van buitenaf hadden gekregen, en ook niet van binnen de Gilboa-gevangenis. De zes ontsnapten te voet en splitsten zich op in drie koppels.
Blijkbaar waren zij ook niet in het bezit van basisbehoeften zoals kleding, drinken en voedsel. Dit werd duidelijk nadat Israëlische Arabieren, die de vier bij de politie hadden aangegeven, aan verslaggevers vertelden dat zij door de voortvluchtigen waren benaderd met het verzoek hen van voedsel en water te voorzien. De Israëlische Arabieren weigerden echter en belden in plaats daarvan de politie, die melding maakte van honderden telefoontips van Arabische Israëlische burgers.
Hoewel de ontsnapping gedurfd was, zou die niet mogelijk zijn geweest zonder een reeks blunders van de Israëlische autoriteiten. (Foto: Flash90)
Serie blunders leidde tot gevangenisuitbraak
De spectaculaire uitbraak werd mogelijk gemaakt door een reeks blunders van het personeel van de Gilboa-gevangenis. Zo sliep de vrouwelijke bewaker die die nacht dienst had in de wachttoren van de Gilboa-gevangenis op het moment van de uitbraak
Ook nam blijkbaar niemand de moeite om een blik te werpen op de schermen in de controlekamer, waarop livebeelden van bewakingscamera’s werden getoond. Een van deze camera’s registreerde de ontsnapping van de zes terroristen op het moment dat zij uit de uitgang van de tunnel kwamen, die zij hadden voorbereid.
Een boer die ’s morgens vroeg op het land aan het werk was, zag de vluchtende terroristen en waarschuwde de politie, die niet in staat was de gevangenis op te bellen omdat de directie van het detentiecentrum had verzuimd de agenten in te lichten over een wijziging van het telefoonnummer, die twee maanden eerder had plaatsgevonden.
De Israëlische veiligheidsdiensten beschikten voorts over gebrekkige inlichtingen over de precieze details van de ontsnapping van de vijf terroristen van de Islamitische Jihad en de voormalige plaatselijke leider van de aan Fatach gelieerde Al-Aqsa Brigades in Jenin.
Op basis van de eerste inlichtingen dachten de speciale eenheden van de Israëlische politie en het leger dat de zes in het bezit waren van wapens die hen werden overhandigd door niet-geïdentificeerde helpers, die in een auto op ongeveer twee kilometer van de Gilboa-gevangenis stonden te wachten.
Gevaarlijke terrorist Zakaria Zubeidi behoorde tot de ontsnapten
Zakaria Zubeidi, de voormalige commandant van de plaatselijke afdeling van de Al-Aqsa Brigades in de Palestijnse stad Jenin, die zelfmoordaanslagen en andere terreuraanslagen organiseerde tijdens de zogenaamde Tweede Intifada, behoorde tot de ontsnapte gevangenen, en hij was de eerste die vrijdagnacht door de politie werd aangehouden.
In 2007 had Zubeidi amnestie gekregen van de toenmalige Israëlische regering onder leiding van Ehud Olmert. Zubeidi kreeg amnestie, omdat hij had beloofd zich niet meer met terrorisme bezig te houden en zijn wapens aan de Israëlische autoriteiten te overhandigen. De amnestie werd ingetrokken nadat de Israëlische inlichtingendiensten hadden ontdekt, dat Zubeidi nog steeds aanslagen plande.
Nadat duidelijk was geworden dat Zubeidi opnieuw betrokken was geweest bij verschillende schietaanvallen in het gebied, wist de commandant van de Al-Aqsa Brigades tot 2019 te ontkomen aan arrestatie door het Israëlische leger in Samaria.
Na zijn arrestatie en veroordeling door een militaire rechtbank kreeg Zubeidi levenslang en hij werd vervolgens opgesloten in de gevangenis van Gilboa, waar hij zijn cel deelde met vijf leden van de Islamitische Jihad, een rivaliserende terreurorganisatie die al jaren op gespannen voet staat met de Al-Aqsa Brigades.
Palestijnse Islamitische Jihad
Zoals opgemerkt, behoren de andere vijf ontsnapte terroristen tot de Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ) en zij kwamen ook uit het gebied van Jenin, dat tijdens de Tweede Intifada de bijnaam ‘de zelfmoordhoofdstad’ kreeg, omdat verhoudingsgewijs de meeste zelfmoordterroristen uit deze stad kwamen.
Machmoud Abdullah Arda, een van de vijf PIJ-terroristen, werd eerder vastgehouden in de Shata-gevangenis in Noord-Israël, waar hij ook probeerde te ontsnappen via een tunnel onder zijn cel. Destijds werd hij in eenzame opsluiting gehouden alvorens te worden overgebracht naar de Gilboa-gevangenis
Daar plaatste het personeel hem op ongelooflijke wijze in een cel met Zubeidi en vier andere PIJ-terroristen, onder wie zijn jongere broer. Deze broer, Mohammed Qassem Arda, ontsnapte met de anderen uit de Gilboa-gevangenis, waar hij eveneens een levenslange gevangenisstraf uitzat wegens zijn betrokkenheid bij de moorden op verscheidene Israëlische soldaten.
Reactie van de Israëlische autoriteiten
Na de ontsnapping van de zes terroristen begon de Israëlische gevangenisdienst met het verspreiden van de PIJ-terroristen over verschillende detentiecentra, maar moest de operatie tijdelijk stopzetten omdat er massaal geweld uitbrak in de cellen waar zij werden vastgehouden.
De gevangenen staken bedden en stoelen in brand en verzetten zich fysiek tegen de geplande verspreiding. Zij gehoorzaamden aan een bevel van de PIJ-leiding. Dat bevel ging vergezeld van een dreigement van de PIJ-leiding, dat Israël de ‘mishandeling’ van zijn mensen zou betreuren.
PA beschuldigt Israël van ‘nazi-praktijken’
De dag na de ontsnapping van de zes gevangenen deelden activisten van Hamas, PIJ en Fatach snoepjes uit aan de Palestijnse bevolking, terwijl de Palestijnse Autoriteit (PA) de Israëlische gevangenisdienst beschuldigde van ‘nazi-praktijken’ in de gevangenissen.
Dit was een verwijzing naar de onderdrukking van de gewelddadige opstand door onder meer de speciale Metzada-eenheid van de Israëlische gevangenisdienst. Deze eenheid wordt vaak ingezet bij gewelddadige rellen van Palestijnse gevangenen in Israëlische gevangenissen.
Het Departement van Gevangenen van de PA sloot zich ook aan bij de oproep van de PIJ tot een gewelddadige reactie op elke poging om het huidige relatief liberale beleid ten aanzien van Palestijnse gevangenen in Israëlische gevangenissen te veranderen.
Zo mogen gevangen Palestijnse terroristen deelnemen aan academische studies en kunnen zij met de buitenwereld communiceren via een draagbare vaste telefoonlijn.
Protesten van Israëlische familieleden van terreurslachtoffers
Familieleden van Israëlische terreurslachtoffers roepen nu op tot een drastische verandering in de manier waarop veroordeelde Palestijnse terroristen in Israëlische gevangenissen worden behandeld, en hielden donderdag een demonstratie buiten de Ofer-gevangenis in de buurt van Ramallah in de regio Benyamin.
Sommige van de demonstranten riepen op tot het invoeren van de doodstraf, terwijl anderen zeiden dat de Palestijnse terroristen een dagelijks dieet van alleen brood en water zouden moeten krijgen en niets meer.
De protesten werden blijkbaar opgemerkt door leden van het Israëlische kabinet, en drie rechtse ministers stellen nu wijzigingen in het gevangenisregime voor die een aantal voorrechten, die de Palestijnse gevangenen genieten, zouden inperken.
De ontsnapping, en de arrestatie van de voortvluchtigen, hebben nieuwe uitbarstingen van Palestijns geweld aangewakkerd. (Foto: Nasser Ishtayeh/Flash90)
Gewelddadige rellen in Samaria en Judea
Na de bekendmaking van de uitbraak en de daarop volgende rellen in Israëlische gevangenissen, braken gewelddadige rellen uit in Judea en Samaria (Westbank), waar honderden Palestijnse Arabieren Israëlische soldaten bekogelden met stenen en molotovcocktails.
De rellen begonnen nadat Hamas had opgeroepen tot een nieuwe ‘dag van woede’ op vrijdag en Palestijnse Arabieren had aangemoedigd om de straat op te gaan en ‘het bezettingsleger’ aan te vallen.
Hamas vuurde ook twee raketten af op het zuiden van Israël en waarschuwde dat er meer geweld zou komen als Israël zijn beleid zou veranderen ten opzichte van de Palestijnse ‘helden’ in Israëlische gevangenissen.
Meer Palestijns geweld verwacht; diepgaand onderzoek volgt
Intussen hield Israëls veiligheidskabinet vorige week woensdag tijdens het Joodse Nieuwjaar (Rosh Hashannah) een spoedzitting en beval de overbrenging van meer troepen naar Judea en Samaria. Het Israëlische leger annuleerde bovendien alle verloven en bracht de troepen in hoge staat van paraatheid nadat Hamas en de PA waarschuwden dat een nieuwe ‘Intifada’ elk moment kon uitbarsten.
Ook werd besloten een diepgaand onderzoek in te stellen naar de omstandigheden in de Gilboa-gevangenis, en dit leidde tot oproepen voor een breder onderzoek naar de wijze waarop de Israëlische Gevangenisdienst wordt bestuurd.
‘Gevangenissysteem is kapot’
Ya’acov Katz, de hoofdredacteur van The Jerusalem Post, voerde zijn eigen onderzoek uit en kwam tot de conclusie dat het ‘hele systeem kapot is’. Katz schreef dat middelmatige mensen Israëls gevangenisautoriteit leiden en dat dit deel van de veiligheidsdiensten van het land de laagste prioriteit heeft op de agenda van welke Israëlische regering dan ook.
Veiligheidsexperts zoals kolonel (BD) Dr. Jaques Neriah, een voormalig Israëlisch adviseur voor buitenlands beleid, zegt verder dat het imago en de afschrikking van Israël ‘permanent beschadigd‘ zouden kunnen worden door de spectaculaire gevangenisuitbraak.
Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.
Israël veroordeelt wreedheden in Syrië onder nieuw jihadistisch regime
Plan van Trump maakt einde aan fantasie van Palestijnse staat
Fiji-regering stemt over verhuizing ambassade naar Jeruzalem
