De Amerikaanse president Donald J. Trump kondigde de overeenkomst aan op Twitter en verklaarde dat de beslissing werd genomen nadat hij aan de telefoon had gesproken met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en de Bahreinse koning Hamad bin Isa Al Khalifa. De deal komt ongeveer een maand na het besluit van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) om een overeenkomst met Israël te ondertekenen, waardoor het de vierde Arabische natie is die haar betrekkingen met de Joodse Staat normaliseert.
Vorige week nog, werd Donald Trump genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede in 2021, voor het bemiddelen bij de vredesovereenkomst tussen Israël en de VAE, ook wel bekend als de ‘Abraham-akkoorden’. In een poging onder leiding van de hoofdadviseur in de regering-Trump en schoonzoon van de president, Jared Kushner, heeft de VS nu met succes weer een historische overeenkomst gesloten. Daarbij is Bahrein toegevoegd aan de lijst van Arabische landen die hun betrekkingen met Israël, na 72 jaar van boycot, volledig hebben genormaliseerd. Men verwacht dat vertegenwoordigers van Bahrein zich aansluiten bij de VAE en Israël voor een ondertekeningsceremonie die op 15 september in Washington zal plaatsvinden.
President Trump verwees naar de overeenkomst als een ‘historische doorbraak’, waarbij hij aanhaalde dat het de tweede overeenkomst was die in slechts 30 dagen door de VS werd bemiddeld. De Verenigde Staten, Israël en Bahrein brachten een gezamenlijke verklaring uit waarin zij stellen: ‘Dit een historische doorbraak voor verdere vrede in het Midden-Oosten.’
Na het publiceren van een verklaring op Twitter, waarin werd aangegeven hoe het aanknopen van betrekkingen met Israël in het belang is van de veiligheid, stabiliteit en welvaart in het Midden-Oosten, benadrukte de Bahreinse ambassadeur bij de Verenigde Staten Abdullah R. Al-Khalifa dat ‘een rechtvaardige en alomvattende vrede met het Palestijnse volk de beste weg is en het ware belang voor hun volk (Israël) en de toekomst van de volken in de regio.’
Historisch, maar nauwelijks verrassend
De aankondiging van de deal was historisch, maar nauwelijks verrassend. Net als met de VAE heeft Israël de afgelopen jaren geheime contacten met Bahrein onderhouden, met name op het gebied van technologie en veiligheid. Aangezien Iran wordt gezien als een primaire bedreiging voor zowel de regio als de eigen nationale veiligheid, kijkt het kleine Golfkoninkrijk natuurlijk in de richting van Jeruzalem voor samenwerking. Daarom werd onmiddellijk na de aankondiging van de overeenkomst tussen Israël en de Verenigde Arabische Emiraten verwacht dat Bahrein spoedig zou toetreden.
Het besluit van het Arabische koninkrijk om samen met de VAE een vredesakkoord met Israël te sluiten, is om drie belangrijke redenen interessant. Hoewel Bahrein zeker niet wordt beschouwd als een van de belangrijkste landen in de regio, laat het zien dat de normaliseringsgolf met Israël doorgaat.
Bovendien is de monarchie in Bahrein weliswaar soennitisch, maar de meerderheid van de burgers is sjiitisch. Vanzelfsprekend is het mogelijk dat vele Bahreinaren sympathie hebben voor Iran. Iran knarst zijn tanden over het feit dat binnen slechts 29 dagen twee Arabische landen hun betrekkingen met Israël hebben genormaliseerd. Daarom zou het niet verrassend zijn als de Islamitische republiek probeerde eren om onrust onder de sjiitische bevolking van Bahrein op te wekken. Wat zeker is, is dat het feit dat de regering de betrekkingen van het land met Israël heeft genormaliseerd, niet belooft dat de harten en de gedachten van het volk daarachter staan. Als er andere Arabische staten zijn die overwegen het voorbeeld van de VAE en Bahrein te volgen, zijn hun ogen op dit moment waarschijnlijk gericht op de reactie van het Bahreinse volk op de overeenkomst.
Bovendien zegt de bereidheid van Bahrein om een vredesakkoord met Israël te ondertekenen ons iets over de positie van Saoedi-Arabië. Bahrein staat bekend om zijn nauwe betrekkingen met Riyad en het is onwaarschijnlijk dat het land een overeenkomst met Israël heeft gesloten zonder de zegen van Saoedi-Arabië. Daarom is het zeer waarschijnlijk dat Bahrein groen licht heeft gekregen om het akkoord te ondertekenen, voordat het akkoord werd aangekondigd. Bovendien weten we dat de Saoedi’s hun steun voor de normalisering al hebben geuit, nadat ze onlangs hebben verklaard dat ze vluchten uit Israël via hun luchtruim naar de Verenigde Arabische Emiraten zouden toestaan.
Zal Saoedi-Arabië de volgende zijn om de betrekkingen met Israël te normaliseren? Het is moeilijk te zeggen, maar de meeste experts betwijfelen of de stap in de komende tijd zal worden gezet. Dit wordt meestal gezien als een gevolg van interne meningsverschillen binnen de monarchie. De huidige koning, Salman bin Abdulaziz Al Saud, wordt gezien als meer conservatief en is momenteel terughoudend om een overeenkomst met Israël te tekenen, voordat er een oplossing wordt gevonden voor het conflict met de Palestijnen. Zijn zoon en kroonprins van Saoedi-Arabië, Mohammad bin Salman, wordt echter meer gezien als een voorstander van het normaliseren van de betrekkingen met Israël. Op dit moment is het officiële standpunt van het koninkrijk afgestemd op het Arabische vredesinitiatief: eerst vrede met de Palestijnen en daarna vrede met de Arabische wereld.
De Palestijnen blijken het meest te verliezen in de deal van Israël met Bahrein. Ramallah is woedend over het feit dat een ander Arabisch land het, volgens hem, in de rug heeft gestoken. Gedurende de geschiedenis werd altijd verwacht dat de normalisering met de Arabische wereld voor Israël via Ramallah verliep. De scheuren in dit standpunt worden echter alleen maar groter en steeds meer Arabische landen zetten de Palestijnse zaak voorlopig op een laag pitje.
Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.
Druzen op Golan Hoogvlakte vieren val Assad
Katz beveelt voorbereiding leger op escalatie in Judea en Samaria
Sa’ar beveelt sluiting Israëlische ambassade in Ierland
