Techniek: National Water Carrier, water in de woestijn

In het Techniek-artikel van vorige week keken we uitgebreid naar het ontzilten van zeewater, en werd de National Water Carrier even genoemd. Die heeft het land te danken aan Levi Eshkol, die het water naar de woestijn heeft gebracht en Israëls woestenij tot bloei bracht.

Door David Lazarus |

Levi Eshkol werd in 1895 in de buurt van Kiev geboren. Hij werkte daar
in de landbouw. In Oekraïne was genoeg water. In 1914 emigreerde de
18-jarige Levi naar Israël. Hij kreeg een baan op een van de eerste citrusplantages in Petach Tikva. Hij kwam er al gauw achter dat in het land van melk en honing alles afhing van de hoeveelheid water. Eshkol ging wonen in de agrarische nederzetting Atarot. In 1920 werd hij medeoprichter van kibboets Degania Bet aan het Meer van Galilea.

Daar construeerde hij met pompen en pijpleidingen de eerste bevloeiings­installatie. Niet alleen de akkers werden bevloeid, maar ook het vee kreeg water. Het water kwam uit de rivier de Jordaan. Tot op dat moment kreeg het land alleen water door regen en dauw.

Een pijpleiding met een diameter van 2,8 meter wordt ingegraven. (Foto: Cohen Fritz/GPO)

In 1935 legde Eshkol op het zionistencongres een plan op tafel. Hij had uitgedacht hoe nieuwe agrarische nederzettingen en ook de stroom nieuwe
immigranten van water konden worden voorzien. Eshkol legde een pijpleiding aan van de noordelijke zijtak van de Jordaan tot in de Negevwoestijn in het zuiden. Hij werd benoemd tot directeur van het
Nationale Water Project (NWC) .

Tussen 1948 en 1952 werden meer dan zevenhonderdduizend immigranten
in Israël gehuisvest onder leiding van Eshkol, directeur van de neder­zettingen­commissie in de Jewish Agency. Eshkol diende als minister van Landbouw in het kabinet van David Ben Goerion. Toen Ben Goerion in 1963 aftrad, werd Levi Eshkol premier en minister van Defensie.

In 1964 werd de Nationale Waterleiding (National Water Carrier) opgericht. Duizenden liters water stroomden door de pijpleidingen naar de woestijn die daardoor tot bloei kwam. Er ontstonden elf nieuwe Joodse agrarische nederzettingen en dat bracht de Verenigde Naties ertoe om een gedeelte
van de Negev aan de Joodse staat toe te wijzen. Onder leiding van Eshkol werd in een wet vastgelegd, dat water in Israël toebehoort aan de inwoners, ook het water dat door de leidingen van particuliere bedrijven stroomt. Water is gratis in Israël. We betalen alleen degenen die het naar onze steden, huizen, velden en plastic flessen pompen

Gevaarlijke tegenslag
De reactie van de Arabische buren op de nieuwe waterleiding was minder
mooi. Ze kwamen in Egypte bij elkaar voor de Eerste Pan-Arabische Conferentie. Daar werd door de dertien deelnemende landen besloten om de loop van de rivieren Banias en Hatzbani te verleggen. Deze rivieren voeden de Jordaan vanuit Syrië en Libanon. Door deze maatregel zou de Joodse natie letterlijk van water worden afgesneden. Zo begonnen de wateroorlogen.

En de uitvoering van een nog grimmiger plan zou het opbloeiende land moeten droogleggen. De Palestijnse BevrijdingsOrganisatie (PLO) probeerde met hun eerste terreurdaad, uitgevoerd door drie terroristen, de waterleiding op te blazen.

Toen de Syriërs begonnen met het verleggen van de loop van de Banias, hielden Israëlische pantservoertuigen hen tot 14 juli 1966 tegen, de dag waarop Israëlische gevechtsvliegtuigen de Syrische tractoren en ander zwaar geschut vernietigden. Toen Israël een jaar later de Zesdaagse
Oorlog won en de controle over de Golan Hoogvlakte verkreeg, kwamen de daar aanwezige waterbronnen in Israëlische handen. Ook in Judea en Samaria had Israël nu de controle over het water. Dat komt tot op heden niet alleen Israëlische burgers maar ook Arabische Palestijnen ten goede. Zij krijgen immers hun water uit Israëlische leidingen.

Toen Eshkol werd bekritiseerd omdat hij miljoenen had uitgegeven aan de
waterleiding, antwoordde hij met de spreuk van Joodse wijsgeren: ‘Land stelt nooit teleur’. Maar hij veranderde de spreuk in: ‘Water stelt nooit teleur.’ Hij behoorde tot de generatie die vindt dat je alles moet opofferen voor land en water.

Levi Eshkol. (Foto: Wiki Commons)

Eshkol was een rustige, onopvallende man die leiding gaf aan reusachtige projecten. Allemaal gericht op het bouwen van honderden nieuwe Joodse
nederzettingen na de oprichting van de staat. Zelfs nadat het hem was gelukt de hele staat, zowel Palestijnen als Joden, van water te voorzien, gunde hij zichzelf nog steeds geen rust. Omdat hij begreep dat zelfs de natuurlijke bronnen in het land niet toereikend genoeg zouden zijn om het hele land in de toekomst van water te voorzien, bevorderde hij het onderzoek naar de mogelijkheid om zoet water te onttrekken aan zeewater.

Veel van zijn dromen zijn uitgekomen. Hij heeft helaas niet meer mogen
meemaken hoever de ontziltingstechnologie tegenwoordig gevorderd is. Meer dan 55 procent van het drinkwater in Israël wordt van zeewater gemaakt. Israël is een van de droogste landen ter wereld, maar het land produceert tegenwoordig zelfs meer zoet water dan het nodig heeft.

Levi Eshkol overleed in 1969 tijdens zijn ambtsperiode als minister-president.

Zie voor technische details Wageningen Universiteit en Research, Wikipedia, Mekorot

Dit artikel – zonder de video – verscheen in het Israel Today Magazine van december 2019. Klik hier voor een abonnement.

Dit is ook interessant