Taliban-regime in Afghanistan is probleem voor Israël

De Amerikaanse terug­trekking uit Afgha­nistan, en de daarop volgende snelle over­name door de Taliban, geeft Israël geen zorgen op militair gebied. Er is geen onmid­del­lijke militaire dreiging die de IDF kan verslaan, en dat zal in de nabije toekomst waar­schijnlijk zo blijven.

Door Yossi Aloni |

Waar Israël zich wel zorgen over maakt zijn:

  1. >De erosie van de Amerikaanse geloof­waardig­heid en afschrikking. Vandaag de dag is de Amerikaanse steun van zeer beperkte waarde. De terugtrekking uit Afghanistan, vergelijk­baar met de terug­trekking uit Irak en het uitblijven van een reactie op oorlogs­misdaden in Syrië, is voor regionale dictators een signaal dat de VS haast hebben om het op te geven. Teheran en Damas­cus zijn daar erg blij mee, terwijl Moskou en Peking begrijpen dat de Verenigde Staten een minder betrouw­bare bondgenoot aan het worden is. Wie vandaag twijfelt tussen Washington en Moskou zal waar­schijnlijk voor Washington kiezen, maar dat zal wellicht niet lang meer het geval zijn.
  2. Dit zou verdere agressie door Iran kunnen aanmoedigen, terwijl tege­lijker­tijd de vast­beraden­heid van gematigde Arabische Staten wordt ondermijnd, die bang zullen zijn geen rugge­steun te hebben in geval van een confrontatie met de Islamitische Republiek. Dit kan Israël ertoe aanzetten een militaire alliantie met de gematigde Arabische landen voor te stellen, ten einde zelfs zonder de Verenigde Staten een doeltreffend front te vormen.

Het is duidelijk dat het Midden-Oosten in het algemeen niet Amerika’s hoogste prioriteit is. Washington heeft zijn belangstelling sterker op China gericht.

‘De Iraniërs willen een zwakke VS, en na de Ameri­kaanse terug­trekking uit Afghanistan is de VS vanuit Iraans oogpunt ongetwijfeld zwakker. Het lijdt geen twijfel dat de bondgenoten van de VS de Amerikaanse terugtrekking uit Afghanistan als een teken van zwakte zullen zien, en Washington moet dit probleem aanpakken,’ verklaarde Dr. Dore Gold, voormalig directeur-generaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken, ambassadeur van Israël bij de VN, politiek adviseur van de premier en momenteel voorzitter van het Jerusalem Center for Public Affairs.

Volgens Dr. Gold is de oorlog in Afghanistan een voorbeeld van het nieuwe oorlogs­tijdperk, waarin landen zoals de VS beseffen dat zij met conven­tionele middelen niet kunnen winnen en in plaats daarvan zichzelf ervan overtuigen dat het beter is zich terug te trekken dan jarenlang tevergeefs te vechten.

Maar zelfs als de Amerikaanse terugtrekking gerecht­vaardigd is, moet volgens Dr. Gold nog steeds de vraag worden gesteld: ‘Is Iran vandaag gelukkig? Iran is ongetwijfeld in tweestrijd over de terug­trekking van de Amerikanen. Iran heeft in het verleden oorlog gevoerd met de Taliban. De Taliban is een vijand van Iran geweest, ook al waren de Iraniërs de laatste jaren bereid de Taliban te helpen in hun strijd tegen de VS. Het zijn extremistische sjiieten – ze weten niet wat er in de toekomst zal gebeuren. De oostgrens van Iran met Afghanistan was min of meer stabiel, maar vandaag is er veel onzekerheid.’

Gold zei ook dat de ‘as van het kwaad’ zich aange­moe­digd kan voelen na de Amerikaanse terug­trekking uit Afghanistan, dus het is heel belangrijk dat Israël een dialoog opent met westerse en pro-westerse landen over de nieuwe realiteit in onze regio en hoe we de westerse afschrikking kunnen versterken in de periode na de Amerikaanse terugtrekking.

De extremisten die vandaag de mislukking van Amerika in Afghanistan toejuichen, zullen weldra hun vizier op Israël richten. (Foto: Abed Rahim Khatib/Flash90)

Dr. Nimrod Goren, voorzitter en oprichter van Mitvim – Het Israëlisch Instituut voor Regionaal Buitenlands Beleid – zegt dat de Amerikaanse president Biden naar verwachting de steun van de Amerikaanse publieke opinie zal winnen voor zijn behandeling van de situatie in Afghanistan: ‘Dit maakt deel uit van een lange­termijn­strategie van de president, gericht op het verminderen van de Amerikaanse betrok­ken­heid bij buitenlandse oorlogen, het investeren van middelen in grote interne hervormingen, en vervolgens het inzetten van hernieuwde Amerikaanse macht om de wereld­wijde invloed te vergroten en de Amerikaanse belangen, doelen en waarden te versterken. Op korte termijn is de stap in Afghanistan echter in strijd met funda­mentele beginselen in Biden’s eigen stand­punten op het gebied van buitenlands beleid, en kan hij extremisten in andere delen van het Midden-Oosten aanmoedigen.’


Het opofferen van zijn standpunten op de korte termijn omwille van een lange­termijn­visie zou de publieke steun voor Biden kunnen verminderen, merkte Goren op, wat ertoe zou kunnen leiden dat de terug­trekking uit Afghanistan wordt bestempeld als zijn eerste mislukking op het gebied van buitenlands beleid. Tegelijkertijd zou dat de regering-Biden ertoe kunnen aanzetten meer inspanningen te leveren om een nieuw nucleair akkoord te bereiken, dat de invloed van Iran in de regio beperkt, via een dialoog met de Amerikaanse bondgenoten in de regio, wat ook zou dienen om hun bezorgd­heid over de betrokkenheid van de VS bij hen weg te nemen.

Voor Israël, meent Goren, moet de Amerikaanse terugtrekking uit Afghanistan niet worden gezien als een terugtrekking uit het Midden-Oosten. De Verenigde Staten onder leiding van Biden blijven immers actie ondernemen tegen Iran, zetten zich in voor normalisatie-akkoorden met Arabische Staten en hebben aangetoond in staat te zijn op te treden in de Israëlisch-Palestijnse kwestie.

Voormalig IDF Brigade-generaal Yossi Kuperwasser, senior onderzoeker bij het Jerusalem Center for Public Affairs, zegt dat ’de snelheid waarmee de Afghaanse regering en het door de Amerikanen opgezette leger, met zijn 300.000 manschappen en geavan­ceerde uitrusting, ineen­stortten tegenover de Taliban-troepen, reden is tot bezorgdheid. Het toont aan hoezeer het de Amerikanen aan cultureel en politiek inzicht ontbrak om Afghanistan te veranderen, en hoe fout deze aanpak in eerste instantie was. Het bewijst eens te meer hoe moeilijk het Westen in het algemeen, en de Amerikaanse inlichtingen­diensten in het bijzonder, het hebben om de islamitische wereld te begrijpen’.

Kuperwasser vervolgt: ‘De terug­trekking zal worden gezien als weer een voorbeeld van Amerikaanse zwakte, voortkomend uit onwil om de prijs te betalen in mensen­levens en geld, die nodig is om te slagen in de voortdurende strijd tegen de radicale islam, en kan daarom extremistische islamitische elementen zoals Iran, Al Qaeda en ISIS versterken, en hen aanmoedigen om de VS en zijn bondgenoten uit te dagen.’

Tegelijkertijd heeft Israël standgehouden tegen diezelfde radicale islamitische elementen, en meer en meer zouden de gematigde Arabische Staten Israël kunnen gaan beschouwen als een stabielere bondgenoot dan de Verenigde Staten.

Bedreiging voor banden met Centraal-Azië

Ondertussen waarschuwde een analist van de Turkse publicatie Independent, de heer Oğul Tuna, in een commentaar op Israëlische media dat de machts­over­name door de Taliban in Afghanistan schadelijke gevolgen kan hebben voor de ontluikende banden van Israël met Centraal-Aziatische naties zoals Azerbeidzjan en Oezbekistan.

Israël vertrouwt in het bijzonder op Azerbeidzjan als belangrijke bondgenoot in het conflict met Iran. Indien de Taliban erin slagen deze betrek­kingen op de een of andere manier te verstoren, zou dat een grote over­winning betekenen voor de Islamitische Republiek.

De enige fans van de Taliban

Het zal niemand verbazen dat terwijl de rest van het Midden-Oosten vol afschuw toekeek wat er in Afghanistan gebeurde, de Palestijnse terreur­beweging Hamas misschien wel de enige groepering ter wereld was die de Taliban openlijk feliciteerde met hun verovering.

Een verklaring van Hamas luidde: ‘Wij feliciteren het Afghaanse moslimvolk met de nederlaag van de Ameri­kaanse bezetting op alle Afghaanse grond­gebieden, en wij feliciteren de Taliban­beweging en haar dappere leiding met deze over­winning, die het hoogtepunt vormt van haar lange strijd van de afgelopen 20 jaar.


Hamas wenst het Afghaanse moslimvolk en zijn leiders succes bij het bereiken van eenheid, stabiliteit en welvaart voor Afghanistan en zijn volk, maar benadrukt dat de onder­gang van de bezetting door Amerika en zijn bondgenoten bewijst dat het verzet van de volkeren, waarvan ons strijdend Palestijnse volk de belangrijkste is, de overwinning zal behalen.’

Zie ook: Afghanistan heeft nooit als land bestaan

Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuws­brief.