Israël’s Yom Hazikaron, de herdenkingsdag voor de gevallenen van Israëls oorlogen en de slachtoffers van terrorisme, vindt een week na Holocaust Herdenkingsdag plaats. Als er één dag in het jaar is die ons allen echt verbindt, dan is het Yom Hazikaron.
Wie je ook bent, wat je ook bent en wat je ook gelooft, de herinnering aan onze kameraden die in de oorlogen van Israël zijn omgekomen, heeft ons in de loop der decennia tot één volk gevormd. Het zijn niet de bijbelse feestdagen of vastendagen die het volk Israël zozeer hebben verenigd als het jaarlijkse Jom Hazikaron aan de vooravond van Onafhankelijkheidsdag. Ieder van ons die in het Israëlische leger heeft gediend, heeft vrienden verloren en daarom spreekt deze dag ons meer aan dan enige andere dag van het jaar. Ik heb vier kameraden verloren in de eerste Libanonoorlog in de jaren tachtig, waarover ik vaak heb geschreven.
Volgende week maandagavond zullen in het hele land gedurende één minuut sirenes loeien, waarmee de officiële herdenkingsdag voor gevallen soldaten en slachtoffers van terreur begint. Sinds het jaar 1860 hebben meer dan 24.000 soldaten hun leven gegeven in de strijd voor Israël. Het aantal burgerslachtoffers bedraagt meer dan 4.200. Het aantal gevallenen en terreurslachtoffers wordt geteld vanaf 1860, omdat dit jaar wordt beschouwd als het begin van het zionisme, met de bouw van de eerste Joodse wijk buiten de Oude Stad van Jeruzalem. Het exacte aantal wordt de dag ervoor bekendgemaakt.
De dood van de gesneuvelde soldaten garandeert veiligheid en leven voor het volk. Jonge mensen die hun vaderland verdedigden, zowel Joden als moslims, Druzen en christenen hebben hun leven opgeofferd zodat het volk kon blijven leven. Er moest bloed worden geofferd zodat hun familieleden in deze betwiste strook land konden blijven wonen. Israëls Yom Hazikaron is een dag waarop wij allen de mensen herdenken die hun leven hebben opgeofferd in oorlogen en terroristische aanslagen. Het bestaan van Israël is als een bijbels altaar. Om in dit land te kunnen leven, moet er bloed worden vergoten. Dat maakt deel uit van het verbond tussen God en zijn volk Israël. Niets is tevergeefs.
En juist daarom zijn we bang voor de komende weken dit jaar. Vanwege de interne politieke strijd onder het volk bestaat de vrees dat de herdenkingsplechtigheden voor rumoer zullen zorgen in het land.
In een peiling van Maariv is een meerderheid van 52 procent het ermee eens dat, gezien de verhitte volksconflicten over de juridische hervorming, politici van beide partijen geen ceremonies op militaire begraafplaatsen moeten bijwonen op de komende Herdenkingsdag van de Gevallenen. 32 procent heeft geen bezwaar en 16 procent heeft geen mening. Er is natuurlijk een grotere consensus onder de tegenstanders van de regering, van wie 75 procent geen politici in het land wil zien tijdens de rouwplechtigheden.
De enquête, geïnitieerd door Panels Politics, voorafgaand aan de herdenkingsdag voor de gevallenen en terreurslachtoffers, laat de diepe kloof zien die onder de bevolking is ontstaan tussen de Israëlische samenleving en haar populaire politieke vertegenwoordigers. De enquête werd uitgevoerd omdat er de afgelopen weken in de media talrijke oproepen van nabestaanden zijn geweest om geen politici bij de herdenkingsplechtigheden te zien. Zelfs onder rechtse kiezers zijn de meningen verdeeld: 41 procent is het ermee eens en wil geen politici zien en 40 procent is het er niet mee eens.
Tot nu toe heeft Israëls minister van Defensie Yoav Galant verschillende keren gezegd dat de nationale herdenkingsplechtigheden zullen worden gehouden zoals elk jaar. De voorzitter van de organisatie Yad Labanim, Eli Ben Shem, heeft hierover een ontmoeting gehad met de minister van Defensie. Hij gaf de grimmige situatie weer aan de minister en uitte zijn vrees voor wat er zal gebeuren als politici naar de ceremonies komen om hun toespraken te houden. Volgens Ben Shem hebben meer dan 8.500 nabestaanden contact opgenomen met de organisatie met het verzoek om dit jaar geen politici bij de plechtigheden aanwezig te laten zijn.
Waar velen van de nabestaanden deze keer bijzonder boos over zijn, is het feit dat ministers en leden van de Knesset die niet in het leger hebben gediend, voornamelijk religieuze en orthodoxe Joden, ook willen spreken bij de herdenkingen. Onder hen de religieuze minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir. Nabestaanden hebben Ben Shem al laten weten dat zij Ben-Gvir niet zullen toestaan de begraafplaats in Beer Sheva te betreden tijdens de ceremonie. Ben Shem waarschuwde voor mogelijk geweld tijdens de ceremonies tussen nabestaanden en overheidsfunctionarissen. Deze heilige herdenkingsdag mag geen Jom Kippoer worden voor de Israëlische samenleving. Van hun kant hebben de protestorganisaties Ben Shem laten weten dat zij niet zullen komen om op de begraafplaatsen te protesteren.
Deze gedenkdag mag onder geen beding worden ontheiligd. De as van ons bestaan in het land en volk draait om de herinnering aan de gevallenen en hun vergoten bloed. Hun bloed geeft de mensen in Sion de vrijheid om in het land te leven. Het bijbelse idee van opoffering uit de Bijbel en het offer van de Messias wordt weerspiegeld in deze herdenkingsdag van de gevallenen in het land. Gemiddeld heeft iets minder dan één soldaat per dag zijn leven moeten offeren sinds de oprichting van de staat. Er wordt dus dagelijks bloed vergoten om de bijbelse belofte van God te vervullen.
In die zin moet Yom Hazikaron gezien, begrepen en stevig omarmd worden. God verhoede dat we aanstaande maandagavond bij het herdenkingsaltaar elkaar aanvallen en bekvechten.
Israël in dagen van berouw: ‘Vergeef ons, o Heer!’
Joodse herders aangevallen in Samaria
Terroristen vieren 18 jaar sinds ‘overwinning’ op Israël in Gazastrook
