Staatsgreep bracht Soedan dichter bij Israël

Generaal-majoor Abdel Fattah al-Burhan is na de staatsgreep de onver­wachte hoop van Israël geworden en heeft bijna de bemiddeling van de Verenigde Staten omzeild in het bevorderen van de normalisatie tussen Soedan en de Joodse Staat.

Door Rami Dabbas |

Afbeelding: De nieuwe tijdelijke heerser van Soedan, generaal-majoor Abdel Fattah al-Burhan, is voorstander van het aanhalen van de banden met Israël. (Foto: EPA-EFE/STRINGER)

Israëlische functionarissen bezochten in het geheim Soedan na de recente staatsgreep van het land, aldus de Israëlische media. Het voornaamste doel van het bezoek was het lot van de Afrikaanse Staat te bepalen, nadat het leger de macht had gegrepen.

Hoewel de staatsgreep door de Verenigde Staten werd veroordeeld, ziet Israël voordeel in het verschuiven van het machts­evenwicht: Volgens functionarissen staat het Soedanese leger welwillend tegenover het idee om de Abraham Akkoorden uit te breiden. Dit is niet noodzakelijk in het belang van Amerika, aangezien Washington hierdoor zijn invloed als bemiddelaar kwijtraakt.

Het Israëlische nieuwsportaal Walla! meldde voorts dat de Israëlische delegatie hoge Mossad-functio­narissen omvatte, die ontmoe­tingen hadden met de belang­rijkste personen die de staatsgreep pleegden, zoals generaal Mohamed Hamdan Dagalo, die aan het hoofd staat van de invloed­rijke para­militaire macht van Soedan. Hij had Israël een paar weken eerder bezocht en hoge Israëlische defensie­ambtenaren ontmoet, maar hij had toen geen aanwij­zingen gegeven dat hij en zijn leger­collega’s van plan waren een staats­greep te plegen.

Soedan werd de afgelopen twee jaar geregeerd door een zoge­naamde ‘overgangs­regering’, na de omver­werping van voormalig dictator Omar al-Bashir in 2019. De overgangs­regering bestond uit zowel militairen als burgers, en de kloof tussen de twee partijen was vanaf het begin al duidelijk.

De huidige staatsgreep heeft de burgerlijke premier van het land, Abdallah Hamdok, en zijn mede­werkers van alle macht ontdaan. Het leger, onder leiding van generaal-majoor Abdel Fattah al-Burhan, heeft de nood­toestand afgekondigd en probeert de protesten de kop in te drukken, terwijl het zich concen­treert op het ‘corrigeren’ van de koers van het land tijdens deze over­gangs­fase.

Israël heeft zich onthouden van officiële verklaringen over de staatsgreep in Soedan, ook al is wat daar gebeurt van funda­men­teel belang voor Jeruzalem na het succes van de Abraham Akkoorden. Soedan was een van de recentste Arabische en Moslimlanden die zich bij de Akkoorden hebben aangesloten, en ondertekende deze in januari van dit jaar. Maar de normalisatie verliep zeer traag.

Geschillen tussen de civiele en militaire ambtenaren van Soedan zouden de oorzaak zijn van het vertragen van de normalisatie met Israël en een aantal andere processen. Het gerucht ging zelfs dat de verbeterende betrekkingen tussen het Soedanese leger en de defensie­ambtenaren in Israël de civiele leiders in Khartoem irriteerden, waarop ze reageerden met getreuzel. De civiele leiders van Soedan vonden het onaan­vaard­baar dat het leger beslis­singen zou nemen over het buitenlands beleid, betreffende Israël of welk land dan ook.

Bronnen in Jeruzalem vertelden aan Israel Hayom dat Israel zich na de staatsgreep in stilte de banden zal aanhalen met het Soedanese leger, er rekening mee houdend dat Generaal Al-Burhan ‘meer geneigd is om de relaties met de Verenigde Staten en Israel te versterken’ dan de burgerlijke leiders waren die de macht verloren. ‘De staatsgreep was bijna onvermijdelijk omdat de premier al jaren in conflict was met het leger en het was duidelijk dat dit vroeg of laat een kantelpunt zou bereiken,’ voegden zij eraan toe.

Intussen heeft de regering-Biden degenen die achter de staatsgreep zitten opgeroepen om de overgangs­regering in Khartoem ‘volledig in ere te herstellen’ en af te zien van geweld tegen demon­stranten. Het Witte Huis heeft zich krachtig uitge­sproken tegen de staatsgreep en overwoog voorlopig een halt toe te roepen aan de diplomatieke inspan­ningen om de normalisering tussen Soedan en Israël te bevorderen. Het is niet duidelijk of Washington al dan niet verrast was door het feit dat Soedan door de staatsgreep waarschijnlijk dichter bij Israël zal komen zonder Amerikaanse bemiddeling.

Lees ook: Backed by US, Israel trying to end Sudan coup.

Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuws­brief.

Dit is ook interessant