Shabbatslezingen: Vloek veranderen in zegen

Je hebt in het leven geen uitvluchten of zonde­bok­ken nodig, die verhin­deren dat we onze ideeën in daden omzetten en onze talenten gebruiken. Het is iemands eigen ver­ant­woor­delijk­heid om zijn bestemming te bereiken. De Bijbel geeft hier voorbeelden van.

Door Anat Schneider |

De Bijbelgedeelten voor de komende shabbat Wayechi (En hij leefde) zijn:

✡ Torahlezing: Genesis 47:28 – 50:26,
✡ Profetenlezing: 1 Koningen 2:1-12,
✡ Brit Chadashah, Nieuwe Testament: 1 Petrus 1:1-9.

Een gedeelte uit de Torahlezing
Daarop riep Jakob zijn zonen en zei: Verzamel jullie, dan maak ik jullie bekend wat jullie in later tijd over­komen zal. Kom bijeen en luister, zonen van Jakob, luister naar Israël, jullie vader.
Ruben, jij bent mijn eerstgeborene, mijn kracht en de eerste vrucht van mijn mannelijkheid, de voortreffelijkste in hoogheid en de voortreffelijkste in sterkte. Onstuimig als het water als je bent, zul je niet de voortreffelijkste zijn, want je bent het bed van je vader ingeklommen, en toen heb je het geschonden. Hij is mijn sponde inge­klommen!


Simeon en Levi zijn broers, hun wapens zijn werktuigen van geweld. Laat mijn ziel niet in hun geheim overleg komen, en mijn eer niet aan hun bijeenkomst deelnemen; want in hun woede hebben zij mannen doodgeslagen; en in hun moedwil hebben zij runderen de pezen doorgesneden. Vervloekt zij hun woede, want die is hevig, en hun verbolgenheid, want die is hard. Ik zal hen verdelen over Jakob en hen verspreiden in Israël.


Juda, jij bent het, jou zullen je broers loven! Je hand zal rusten op de nek van je vijanden; voor jou zullen de zonen van je vader zich neerbuigen. Juda is een leeuwenwelp; van je prooi ben je opgestaan, mijn zoon. Hij heeft zich gekromd, zich als een leeuw neergelegd, als een leeuwin; wie zal hem doen opstaan?
De scepter zal van Juda niet wijken en evenmin de heersersstaf van tussen zijn voeten, totdat Silo komt, en Hem zullen de volken gehoorzamen. Hij bindt zijn jonge ezel aan de wijnstok en het veulen van zijn ezelin aan de edelste wijnstok; hij wast zijn kleren in wijn en zijn gewaad in druivenbloed. Zijn ogen zijn donker door de wijn en zijn tanden wit door de melk.

Genesis 49:1-12 (HSV).

Gedeelten uit de Profetenlezing
De zonen van Ruben, de eerstgeborene van Israël – hij was namelijk de eerstgeborene, maar omdat hij het bed van zijn vader geschonden had, is zijn eerst­geboorte­recht aan de zonen van Jozef, de zoon van Israël, gegeven, maar niet zo, dat deze in het geslachts­register als eerstgeborene werd ingeschreven, want Juda werd machtig onder zijn broers, en een uit hem werd tot vorst, maar het eerstgeboorterecht was van Jozef.
1 Kronieken 5:1-2 (HSV).

Gedeelten uit het Nieuwe Testament
En u, Bethlehem, land van Juda, bent beslist niet de minste onder de vorsten van Juda, want uit u zal de Leidsman voortkomen Die Mijn volk Israël weiden zal.


En ik zag in de rechterhand van Hem Die op de troon zat, een boekrol, vanbinnen en vanbuiten beschreven, verzegeld met zeven zegels. En ik zag een sterke engel, die met luide stem uitriep: Wie is het waard de boekrol te openen en zijn zegels te verbreken? Maar er was niemand in de hemel en ook niet op de aarde of onder de aarde die de boekrol kon openen of hem inzien. En ik huilde erg, omdat er niemand werd gevonden die het waard was die boekrol te openen, te lezen of in te zien. En een van de ouderlingen zei tegen mij: Huil niet. Zie, de Leeuw Die uit de stam van Juda is, de Wortel van David, heeft overwonnen om de boekrol te openen en zijn zeven zegels te verbreken.

Matteüs 2: en Openbaring 5:1-5 (HSV).

Je hebt in het leven geen uitvluchten of zondebokken nodig, die verhinderen dat we onze ideeën in daden omzetten en onze talenten gebruiken. Het is iemands eigen verantwoordelijkheid om zijn bestemming te bereiken. Een paar voorbeelden uit de Bijbel.

Ruben, Jakobs oudste zoon, geboren uit een moeder (Lea) die zich afgewezen en verwaarloosd voelde, maakt allerlei fouten. Hij slaapt met Bilha, de bijvrouw van zijn vader, en die hoorde ervan. Wat anders had hem hiertoe aangezet, dan het sterke verlangen om gezien te worden en te ontsnappen aan de onzichtbaarheid?

Haat is wat Simeon motiveerde, en Levi werd met hem meegesleept, in hun gewelddadige aanval op de Sichemieten, nadat Hemor hun zuster Dina had verkracht (Genesis 34)

Juda, geboren is uit moeder Lea die dankbaar was voor haar vierde zoon, maakt uiteindelijk de juiste keuzes. Het was Juda die Jozef redde van de dood, door hem te verkopen aan de slavenhandelaars. In de geschiedenis met Tamar, op het moment van de waarheid, begreep Juda zijn zonde en maakte hij een moedige keuze. Hij had de geestelijke kracht om te leiden, en hij had een leidende rol in het Bijbelse verhaal.

Op een kritisch moment, vlak voor zijn dood, riep Jakob al zijn zonen bij elkaar en ‘zegende’ hen met uitspraken, die later profetieën bleken te zijn die invloed hadden op hun individuele toekomst en de toekomst van het volk Israël.

Bij Ruben noemde hij het verraad van het slapen met zijn vrouw. Jakob vergaf deze zonde niet en Ruben verloor in feite zijn eerstgeboorterecht en de stam van zijn nakomelingen speelde nauwelijks een rol binnen het volk Israël.

Jakob herinnerde Simon en Levi aan hun geweld. Hij vertelde hen dat er geen spoor van hun stammen zou overblijven en dat ze zouden verdwijnen binnen het volk Israël. Ik zou het een vloek noemen – Jakob vervloekte Simon en Levi echt. Zo’n tragische vloek zou ons in deze tijd ongetwijfeld jarenlang naar een psycholoog sturen.

Juda bleef over als de winnaar en kreeg alles! Hij ontving in feite het eerst­geboorte­recht, en uit zijn nageslacht kwamen koningen voort in Israël, van David tot aan de Messias, Yeshoea.

Het is een zeer triest verhaal, want het meeste is uitgekomen. Maar een deel veranderde, en dit is een van de meest opwindende verhalen in de Torah. Het laat zien dat, zelfs als er een vaste profetie of belofte is, er hoop is dat de dingen kunnen veranderen.

De stam Simeon is later inderdaad verdwenen, precies zoals zijn vader profeteerde, hij is opgegaan in de stam Juda.
Maar de stam Levi bleef. Waarom? Toen Mozes van de berg afdaalde, en het gouden kalf zag, smeet hij de stenen tafels kapot en riep: ‘Wie is voor de Here? Die kome tot mij’. Alle nakomelingen van Levi voegden zich bij Mozes. Deze keuze van Levi veranderde de vloek van Jakob in een zegen. Levi werd een brug tussen de Almachtige en zijn volk Israël. Levi stopte ermee om anderen verantwoordelijk te houden voor de frustraties in zijn leven. Levi koos voor Gods bestem­ming in zijn leven. Hij veranderde de vloek in een zegen, en daardoor zijn ook zijn nakomelingen gezegend. Als Levi dat kon doen, kunnen wij het ook. Het is maar een kwestie van kiezen.

Deze tekst is samengevat uit het Israel Today Magazine van februari 2016 en februari 2019. Klik hier voor een abonnement.