Hij is afgestudeerd in de filosofie en biofysica, en spreekt met Israel Today-redacteur David Lazarus over een oprecht en eerlijk geloof in de God van Israël in de moderne wetenschappelijke wereld.
Hoe zit het met de evolutietheorie?
Als we over evolutie spreken als een almachtige kracht, is dat niet langer wetenschap, maar het verheffen van wetenschap tot religie. Evolutie is in wezen een beschrijving van een proces. De vraag is: ‘Wie is de auteur van dat proces?’
Evolutie is slechts een van de ontelbare mechanismen waardoor God wordt geopenbaard. Als we vaststellen dat evolutie soeverein is – dat dit de wijze is waarop de wereld is ontstaan – dan ontkennen we Gods soevereiniteit. En dat valt niet te verenigen met het geloof. De wetenschap kan niet ‘waarnemen’ dat evolutie soeverein is – wetenschap kan alleen het proces waarnemen. En evolutie is slechts een proces.
Rabbijn Chaim Eisen
Volgens de evolutietheorie is de mens uit lagere levensvormen geëvolueerd. Die opvatting is niet direct in tegenspraak met de Bijbel, want in Genesis 2:7 lezen we dat God de mens vormde uit stof, uit aarde. Maar het vers stopt daar niet. Het gaat verder met te zeggen dat God de mens levensadem in de neus blies, dat is de geest die van God komt. De wetenschap heeft daar niets over te zeggen.
Ik kan om me heen kijken met ogen vol ontzag en liefde voor de Schepper van deze wereld. En ik kan de wereld alleen maar zien als het werk van een soevereine Schepper. Als ik naar de wereld en naar de mensheid kijk, zie ik hetzelfde als de Psalmist en Jesaja en dan herhaal ik hun woorden: ‘Wat is dan de sterveling dat u aan hem denkt, het mensenkind dat u naar hem omziet? Wie heeft dit alles geschapen?’ Bekijk je de wereld en het heelal als het allesomvattende complete geheel, zonder hogere macht, dan moet je weten dat zelfs Einstein met zijn niet-religieuze, zelfs atheïstische achtergrond zei, dat hij slechts ‘de wetten volgde die afkomstig waren van God’.
Wat betekent het in het Joodse denken, dat we in het jaar 5781 leven?
Er bestaan verschillende berekenigen. We weten tegenwoordig niet precies hoe we die moeten duiden. Genesis 2:7 vertelt dat God de levensadem bij de mens in de neus blies. Is het mogelijk dat er vóór Adam (‘man’ in het Hebreeuws) mensachtige levensvormen zijn geweest?
Misschien, maar ze waren niet begiftigd met de levensadem die door God werd ingeblazen. Voordat de mens werd geschapen, waren er dieren, zelfs intelligente dieren, maar geen goddelijk bezielde, spirituele mensen. Adam was de eerste ‘man’.
Is het scheppingsverhaal er om ons te leren hoe God de wereld heeft geschapen?
De Torah is niet gegeven om wetenschap te onderwijzen, maar om ons te leren hoe we ons leven moeten leiden. In ‘Pirke Avot’ (Spreuken der Vaderen), een compilatie van ethische leerstellingen uit de rabbijns Joodse traditie, wordt de vraag gesteld: ‘En wat gaat dit scheppingsverhaal ons leren?’ Het antwoord luidt dat het een grote beloning is voor de rechtvaardigen die de wereld in stand houden, om ons te leren hoe we ons moeten verhouden tot de wereld waarin God ons heeft geplaatst en om ons tot dragers van Gods morele wet te maken. Het is niet bedoeld om het aantal jaren te openbaren dat nodig was om het universum te creëren.
Wat is het overheersende thema dat elke dag van de schepping wordt herhaald? ‘Het werd avond’ (erev Hebreeuws) en ‘het werd morgen’ (boker Hebreeuws). Erev staat symbool voor een mengsel, zoals wanneer het donker wordt en je niet meer duidelijk kunt zien. Boker symboliseert het onderscheid tussen de dingen die verwarrend waren, want nu is er licht.
Dit artikel verscheen in zijn geheel in het juninummer van het Israel Today Magazine. Klik hier voor een abonnement.