In Israël wordt bijna elk politiek geschil vermengd met religieuze elementen. Er is een voortdurende strijd tussen politiek en religie, die vaak een struikelblok wordt voor de Staat Israël. In het afgelopen jaar toonde men in de strijd tussen rechter en rabbijn meer respect voor de rechtbank dan voor het rabbinaat. Dit is het resultaat van de laatste studie van de Israëlische beweging Chiddoesh, die zich inzet voor religieuze vrijheid en gelijkheid. Chiddoesh, wat ‘vernieuwing’ betekent, onderzoekt jaarlijks het gedrag van beide richtlijnen, die voortdurend botsen in de Israëlische samenleving.
In Israël bepalen politiek en religie het Joodse staatsbestel, wat steeds weer leidt tot maatschappelijke conflicten. Israël is waarschijnlijk de enige democratie, waarin religie is geïntegreerd in het politieke staatsbestel, vergelijkbaar met de islamitische landen waar de sharia heerst. De Joodse Halachah, die gebaseerd is op Bijbelse geboden en verboden, bepaalt op veel terreinen het leven van de Joodse en de niet-Joodse bevolking in het land. Hoe moet de Shabbat worden geheiligd? Wat mag je eten? Wie is er een Jood? Met wie mag je trouwen? Welk openbaar vervoer is toegestaan? Vragen waarover orthodoxe en seculiere Joden ruziën.
Het vertrouwen in het Hooggerechtshof is toegenomen. (Foto: Yonatan Sindel/Flash90).
Uit het laatste rapport van het Smith Institute (?) blijkt dat de Israëlische samenleving, ondanks alle kritiek, meer vertrouwen stelt in het Hooggerechtshof (36%) in Jeruzalem dan in het Joodse Opperrabbinaat (11%). De Israëlische burgers vertrouwen hun vertegenwoordigers en politici (4%) in het Israëlische parlement, de Knesset, het minst. De Israëlische regering staat op de op een na laatste plaats, waarbij slechts 8 procent van de Israëlische samenleving vertrouwen heeft. 41 procent van de Israëli’s verklaart geen vertrouwen te hebben in een van de genoemde instellingen. Zelfs onder religieuze Joden vertrouwt slechts 25% het rabbinaat, omdat het in handen is van de Joodse Orthodoxie. Dat is niet verwonderlijk, want deze kritiek weerklinkt uit alle lagen van de bevolking van het land.
Slechts 11% heeft vertrouwen in de rabbinale rechtbanken. (Foto: Miriam Alster/Flash90)
Na vier jaar staat het religieus-seculiere conflict ook niet meer centraal in de Israëlische samenleving. Dit is nu verschoven naar het politieke conflict tussen links en rechts. De omstandigheden van de laatste drie verkiezingscampagnes in het land, die de kloof tussen links en rechts hebben vergroot, hebben daar waarschijnlijk aan bijgedragen.
Gedrag tijdens de Corona-crisis
De meest controversiële kwestie in het afgelopen Joodse jaar was de kritiek op de orthodoxe Joden in Israël, die zwaar zijn bekritiseerd vanwege hun onverantwoordelijke gedrag tijdens de Corona-crisis.
Vanuit het orthodoxe standpunt was deze kritiek echter niet gerechtvaardigd en alleen gebaseerd op racisme en haat. De studie laat zien dat 70% deze uitspraak van de Joodse orthodoxie niet kan begrijpen. Minder dan 30% onderschrijft de beschuldigingen van de orthodoxe Joden, dat kritiek op hen alleen op racistische gronden wordt geuit.
Openbaar vervoer op de Shabbat
Ook de kwestie van het openbaar vervoer op de Shabbat hield de mensen bezig tot het uitbreken van de pandemie. 71% van de Israëlische bevolking is voorstander van busvervoer op vrijdag en Shabbat. De rest is tegen.
Om deze status quo te veranderen, moet het Israëlische parlement nieuwe wetten afdwingen, wat op dit moment niet mogelijk is in de politieke situatie in Israël. De orthodoxe minderheid in het Israëlische parlement is machtiger dan de zogenaamde zwijgende meerderheid in het land.
Het onderzoek laat ook zien dat zelfs onder de religieuze Joden die de Shabbat houden, één op de vier voorstander is van openbaar vervoer in het weekeinde.
Op de Shabbat staan de bus en de tram stil, velen willen dat veranderen. (Foto: Olivier Fitoussi/Flash90)
Dienstplicht voor Yeshiva-studenten
Het politieke conflict over de dienstplicht van de orthodoxe Yeshiva-studenten lijkt ook niet van tafel te zijn. De mobilisatiewet voor orthodoxe Joden is door het Hooggerechtshof verworpen en is vanwege de voortdurende politieke crisis nog niet gewijzigd. De omstreden kwestie van de rekrutering hangt nog steeds boven de hoofden van de partijen.
En wat denkt het publiek? 49% is van mening dat de Staat een bepaald quotum van algemene uitzonderingen moet vaststellen waarvoor de militaire dienst niet verplicht is, of het nu gaat om orthodoxen of seculieren. Daarentegen wil 29% van de Israëli’s alle Yeshiva-studenten in volledige militaire dienst zien, terwijl 22% vindt dat orthodoxe studenten de Torah in alle rust moeten kunnen studeren.
Voor de Corona-crisis waren er herhaaldelijk protesten van orthodoxe Joden tegen de dienstplicht in het leger. (Foto: Yonatan Sindel/Flash90)
Kosher-certificaten
Met betrekking tot de Joodse spijswetten is er ook veel aan de hand. Wie heeft het monopolie en het keurmerk voor het begrip kosher? Alleen het rabbinaat in Israël mag het Kosher-certificaat afgeven, andere certificaten zijn gewoonweg ongeldig, zelfs als de keuken in het restaurant door officiële rabbijnen is geïnspecteerd.
Volgens de Israëlische financiële kranten heeft het officiële koshere bedrijf een jaarlijkse omzet van een miljard euro. Natuurlijk wil het rabbinaat niet zonder dit geld. Aan de andere kant beschouwt de bevolking het koshere bedrijf als oplichterij. De helft van de Joden, die zich aan de kashroetwetten houden, kan het niet schelen welk kosher-certificaat in het restaurant wordt opgehangen.
Hoe dan ook, 63% van de Israëli’s is voorstander van een scheiding tussen Staat en religie. Maar tot nu toe zijn alle regeringen in Jeruzalem hierover gestruikeld. In de Joodse manier van denken en geloven is het onmogelijk om Jodendom en Staat van elkaar te scheiden. En daarom is 83 procent van de Israëli’s voorstander van een gematigde stap, waarbij het leiderschap begint met vrijheid van reliegie en geweten. Op deze manier moeten burgers, of ze nu religieus of seculier zijn, ongedwongen met hun wereldbeeld kunnen leven, zonder een officiële scheiding tussen Staat en religie in te voeren.
Rabbinaal monopolie op huwelijken
65% van de Israëli’s is er voorstander van dat alle huwelijksceremonies niet onder toezicht van het Joodse rabbinaat staan. Dus liberale rabbijnen, Messiaanse Joden en alle anderen zouden ook het recht moeten hebben om burgerlijke huwelijken te sluiten die door de Staat worden erkend. Toch zou 49% van de Joodse gemeenschap kiezen voor een orthodoxe bruiloft. 29 % geeft de voorkeur aan een burgerlijk huwelijk, 13 % aan een reform-huwelijk en 9 % geeft de voorkeur aan het samenleven zonder huwelijksakte.
De studie laat duidelijk zien wat voor de meeste mensen in het land al duidelijk is, ook al zijn ze het er niet altijd mee eens. De overgrote meerderheid van de Joodse bevolking wil graag een Joodse en democratische Staat, waarin evenwicht is tussen politiek en religie. Religieuze dwang heeft altijd het tegenovergestelde effect en verdringt mensen.
Wilt u meer nieuws over Israël ontvangen? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.
Israëlische VN-gezant: ‘Chanoeka-kaarsen zijn oproep tot actie’
“Onze Joodse wraak”: Zwangere vrouwen van soldaten organiseren grote babyshower
Unieke kans voor Israël om onafhankelijk te worden van Amerikaanse militaire hulp
