Monotheïsme als basis van de wetenschap

בוקר טוב, Boker Tov, goede morgen, beste lezers,

Door Michael Selutin |

In de komende uitgaven van ons maandblad Israel Today plaatsen we artikelen rond het thema ‘Israël tussen technologie en traditie’. Dit thema is vooral voor ons Joden interessant, aangezien het Joodse volk één van de oudste volkeren ter wereld is, maar het land Israël tegelijkertijd één van de meest innovatieve landen is.

Een belangrijk aspect van dit thema is het feit dat monotheïsme de basis vormt voor onze wetenschap, aangezien de grondslag van ons denken gebaseerd is op een onafhankelijke Wetgever, Die de natuur schiep en Die het de mens voor het eerst mogelijk maakte in empirische, algemeen geldende categoriën te denken.

Dit monotheïsme vond zijn aanvang bij Abraham, die op bevel van God het polytheïstische huis van zijn vaderen verliet, om zich in het land Kanaän te vestigen.

Abraham, de stamvader van het Joodse volk, stond bekend om zijn gastvrij­heid. Hij ontving vreemde­lingen in zijn tent, en vertelde hen over zijn God, hetgeen in schril contrast stond met de gangbare opvat­tingen van zijn tijd. Zo’n gesprek zou als volgt gegaan kunnen zijn:

‘Abraham, u bent waarlijk een prins van God. Wij danken u dat u ons, hongerige reizigers, in uw tent hebt uitgenodigd en ons zo over­vloedig te eten hebt gegeven.’


‘Bedank niet mij, maar dank de Heer, de Schepper van de wereld, die mij alles heeft gegeven wat mij toebe­hoort, en u hier heeft gebracht.’


‘Uw God is u erg genadig. Ziet u, zelfs de zon gaat nu slapen, en ook wij zijn moe van onze lange reis. Wij zullen ons nu terugtrekken en een offer brengen aan de zon, opdat zij morgen weer ontwaakt en ons de weg wijst naar onze bestemming.’


‘Mijn geëerde gasten, sta me toe u iets meer te vertellen over mijn God. Hij is niet alleen de Schepper van alles wat u waar­neemt, Hij heeft ook wetten voor de natuur geschapen. U hoeft geen offers te brengen aan de zon, want zij komt elke dag op en zal dat morgen ook doen omdat God haar dat bevolen heeft. De zon, de maan en alles wat ons omringt zijn dienaren van God, en zijn zelf geen goden, er is maar één God, onze Schepper en onze Wetgever’.


‘Vergeef ons Abraham, maar dit is een heel eigenaardig idee. Wij kunnen immers met onze eigen ogen zien dat er verschillende krachten in de wereld aan het werk zijn. Wij weten bijvoor­beeld dat water altijd probeert zo diep mogelijk in de aarde door te dringen, dat is de aard van water, maar als wij water verwar­men, stijgt het naar boven, want de wolken behoren in de lucht en water keert daar naar terug. We zien hier dus tegengestelde krachten aan het werk, en niet één kracht.’


‘Ik ben erg onder de indruk van uw observaties; uw lange reizen door de woestijn heeft u goed benut. Maar luister nu naar mij: God heeft bevolen dat alle dingen die gewicht hebben, naar de aarde moeten streven. Als je onder een palmboom zit en er valt een dadel op je hoofd, dan komt dat niet omdat de boom boos op je is, maar omdat de dadel zo zwaar geworden is, dat de palmboom hem niet meer kan vasthouden. Probeer het maar eens. Hoe zwaarder iets is, hoe meer het naar de aarde wordt getrokken. Ik noem deze wet ‘zwaarte­kracht’. Wanneer water wordt verwarmd, verandert het van vorm en verliest het zijn gewicht, het is niet langer zwaar en daarom wordt deze damp niet naar de aarde getrokken’.


‘Wijze Abraham, ik begin te begrijpen dat uw woorden waar zijn. Maar kan uw God niet van gedachten veran­deren, en bevelen dat het water omhoog stijgt en dat de zon blijft slapen, zodat het eeuwig nacht blijft?’


(Foto: Edi Israel/Flash90)


‘Dat is een heel goede vraag. God kan natuurlijk Zijn orde in de natuur veranderen wanneer Hij maar wil, Hij staat er boven en is aan niets anders gebonden dan aan Zijn wil. Maar ik leerde van Sem, de zoon van Noach, dat God de wereld in zes dagen heeft geschapen, en in deze schepping Zijn orde heeft aangebracht. U kunt het uitproberen, dingen volgen de wetten en hebben geen eigen wil. Wat vandaag waar is, is morgen onder dezelfde omstan­dig­heden eveneens waar. Door de natuur aan de hand van proeven te onder­zoeken, ontdekken wij steeds meer wet­matig­heden en komen wij steeds dichter bij het Wezen van God’.

En daarmee komen we bij het weer:

Het weer voor vandaag in Israël
Overwegend zonnig met een lichte daling van temperatuur. Voor vandaag worden de volgende maximum temperaturen verwacht: Jeruzalem 27 graden, Tel Aviv 26 graden, Haifa 23 graden, Tiberias aan het Meer van Galilea 32 graden, aan de Dode Zee 33 graden, Be’er Sheva 31 graden, Eilat aan de Rode Zee 39 graden.
Het waterpeil van het Meer van Galilea is weer een halve centimeter gedaald en staat nu op 209,175 meter beneden de zeespiegel, 37,5 centimeter onder de bovengrens.

Namens de gehele redactie van Israel Today wens ik u een prettig weekeinde en een gezegende Shabbat. Het ga u goed.

Shabbat Shalom uit Bet Shemesh,

Michael